Επιστημονικό συνέδριο για τα 90 χρόνια ξεριζωμού

Δημιουργηθηκε στις Πέμπτη, 18 Οκτωβρίου 2012

Γράφτηκε από τον/την Romfea.gr

Στις 12 και 13 Οκτωβρίου 2012 το Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ. και η Ιωνική Εστία-Ενωση Σμυρναίων και Μικρασιατών, οργάνωσαν επιστημονικό συνέδριο για να τιμήσουν την πρώτη γενιά των προσφύγων από την Μ. Ασία, τον Πόντο, την Καππαδοκία και την Ανατ. Θράκη που έφθασαν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβριο του 1922 με την Μικρασιατική Καταστροφή και οι Καππαδόκες μετά τον Ιούνιο του 1923 σε εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάνης.

Έτσι η Θεσσαλονίκη κατέστη η Μητέρα, κατ’ άλλους, η Πρωτεύουσα των Προσφύγων.

Οι οργανωτές του Συνεδρίου είχαν ως προοπτική και τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, αφού οι πρόσφυγες ήλθαν σε μια ελεύθερη πόλη, όπου βρήκαν ελπίδα και καταφυγή.

Το Συνέδριο χαιρέτισαν, ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής καθηγητής κ. Μιχαήλ Τρίτος και ο προκοσμήτορας καθηγητής κ. Χρήστος Οικονόμου, που υπενθύμισε μια ανάλογη προσφυγιά, των Κυπρίων, μετά την τουρκική εισβολή του 1974.

Ο Πρόεδρος του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας καθηγητής κ. Αθανάσιος Καραθανάσης και η Πρόεδρος της Ιωνικής Εστίας καθηγήτρια της Ιατρικής του Α.Π.Θ. κ. Μελπομένη Ρεΐζογλου-Ζαβιτσανάκη καθόρισαν τους σκοπούς του Συνεδρίου και η ιατρός κ. Άννα Θεοφυλάκτου στην εισαγωγική ομιλία της επεσήμανε τις δύσκολες περιστάσεις που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες, αλλά κατόρθωσαν, με την εργατικότητά τους, να αναδειχθούν σε πολλά επίπεδα, δίνοντας, έτσι μια ελπίδα για την αντιμετώπιση των σημερινών δυσκολιών της πατρίδας των τελευταίων ετών.

Οι εισηγητές παρουσίασαν ένα ευρύτατο φάσμα της ζωής του προσφυγικού κόσμου στη Θεσσαλονίκη. Έτσι παρουσιάσθηκαν, οι προσφυγογειτονιές στην Θεσσαλονίκη στο κέντρο και στην περιφέρεια (Αθ. Καραθανάσης), ο σημερινός, προσφυγικός, κατά το πλείστον, Δήμος Συκεών-Νεαπόλεως (Κ. Νιγδέλης), τα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες κατά την εγκατάστασή τους με πηγές εφημερίδες της Θεσσαλονίκης της εποχής, (Β. Κουκουσάς και Περ. Βακουφάρης) οι πρόσφυγες από το Ουσάκ που εγκαταστάθηκαν στην Νέα Ευκαρπία (Θωμαή Σαββοπούλου), η εγκατάστασή τους στους σημερινούς χώρους του Α.Π.Θ. όπου τότε ήταν τα εβραϊκά νεκροταφεία δημιουργώντας τον πολυάνθρωπο συνοικισμό της Αγίας Φωτεινής (Πάρις Σαββαίδης), η υγειονομική μέριμνα για την περίθαλψη των προσφύγων με την ίδρυση μικρών νοσοκομείων, φαρμακείων κλπ. (Θεόδ Δαρδαβέσης).

Άλλες εισηγήσεις είχαν ως αντικείμενο τα σωματεία που ίδρυσαν οι πρόσφυγες (Άννα Θεοφυλάκτου, Πασχ. Βαλσαμίδης και Ηρώ Στοΐλα), την Κοινωνιολογία του προσφυγικού ζητήματος, την κοινωνική δηλ. σχέση προσφύγων και εντοπίων (Κ. Κωτσόπουλος), την φροντίδα της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης για τους πρόσφυγες (Ιω. Μπάκας).

Οι πρόσφυγες έφεραν λείψανα αγίων και εικόνες από τις πατρίδες τους (Εισηγηση Συμ. Πασχαλίδης), δεν "λησμόνησαν το σχολείον" συμβάλλοντας στην αναμόρφωση του εκπαιδευτικού χάρτη της Μακεδονίας (Σιδ. Ζιώγου-Καραστεργίου).

Το Συνέδριο αυτό, με τις πρωτότυπες εισηγήσεις, ανέδειξε, πράγματι, την Θεσσαλονίκη ως Μητέρα των προσφύγων, αλλά και έδειξε πόσο δρόμο έχει να διανύσει η έρευνα για την πληρέστερη μελέτη του, εφ’ όσον, πλην των Θεσσαλονίκειων εφημερίδων της εποχής, πολύτιμη πηγή συνιστά και το πρωτότυπο υλικό που φυλάσσεται στο Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας (Τριαντ. Κουρτούμη και Ιορδάνα Χατζηισαάκ).