Economist: Η Αγιά Σοφιά το επόμενο τζαμί της Τουρκίας;

Δημιουργηθηκε στις Παρασκευή, 26 Ιουλίου 2013

Για τη Romfea.gr, Σοφία Πολίτη

''Στις 5 Ιουλίου, ο μουφτής της Τραπεζούντας συγκεντρώθηκε με άλλους πολίτες για την πρώτη Παρασκευή των προσευχών του ιερού μήνα της νηστείας του Ραμαζανιού όχι σε ένα τζαμί, αλλά σε μια αρχαία βυζαντινή εκκλησία'', επισημαίνει σε δημοσίευμά του ο Economist, αναφερόμενος στην μετατροπή της εκκλησίας της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα σε τζαμί.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Economist ασχολείται με θέματα της Ορθοδοξίας.

Αίσθηση εξάλλου προκάλεσε η πρόσφατη αναφορά του στον Αρχιεπίσκοπο Ιωάννη της Οχρίδας, σε ένα δημοσίευμα με το οποίο ουσιαστικά επικρίνει το κράτος των Σκοπίων για την φυλάκιση ''ενός διεθνώς αναγνωρισμένου Χριστιανού Επισκόπου'', όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.

Στο σημερινό δημοσίευμα με τίτλο "Διαγράφοντας το Χριστιανικό παρελθόν", επισημαίνει ότι η Αγία Σοφία στην Τραπεζούντα, είναι πιο μικρή από την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη.

Ωστόσο, με τις εκθαμβωτικές τοιχογραφίες και το υπέροχο περιβάλλον με θέα τη θάλασσα, το κτήριο του 13ου αιώνα θεωρείται ως ένα από τα ωραιότερα δείγματα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής.

''Όπως και με άλλα χριστιανικά μνημεία, η Αγία Σοφία στην Τραπεζούντα έχει γίνει σύμβολο στη διαμάχη μεταξύ κοσμικών και ισλαμιστών'', αναφέρεται χαρακτηριστικά στο δημοσίευμα.

Η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί τον 16ο αιώνα περίπου και αφού πέρασε διάφορα άλλα στάδια, έγινε μουσείο το 1964.

Αλλά οι ισλαμιστές ''κέρδισαν'' τον τελευταίο γύρο το 2012, όταν ένα τοπικό δικαστήριο έκανε δεκτό τον ισχυρισμό της γενικής διεύθυνσης βακουφίων (τον υπεύθυνο κρατικό φορέα για τα ιστορικά τζαμιά της Τουρκίας), ότι η Αγία Σοφία ανήκε στο ίδρυμα του Μωάμεθ Β΄ και ότι ''κατεχόταν παράνομα'' από το υπουργείο Πολιτισμού, εξηγεί ο Economist.

Η απόφαση προκάλεσε έκπληξη και θυμό σε μια πόλη διαβόητη για τις υπέρ-εθνικιστικές της απόψεις.

''Πρόκειται για τη διαγραφή του χριστιανικού παρελθόντος, την αναβίωση του οθωμανισμού'', τονίζει ένας τοπικός ιστορικός.

''Υπάρχουν αρκετά τζαμιά στην Τραπεζούντα, τα μισά από αυτά είναι άδεια, ποια ήταν η ανάγκη;'', τονίζει άλλος κάτοικος.

Χαρακτηριστικό είναι ότι έχουν ήδη κινηθεί νομικές διαδικασίες για την αναίρεση της μετατροπής, αναφέρεται στο δημοσίευμα.

Ακόμη κι έτσι, η κυβέρνηση του ισλαμικών καταβολών Δικαιοσύνη και Ανάπτυξη, πραγματοποίησε τη μετατροπή εγκαίρως για το Ραμαζάνι.

Ένα κόκκινο χαλί κρύβει πλέον εξαιρετικά ψηφιδωτά. Ρολά και σκηνές κάτω από τον κεντρικό τρούλο, προστατεύουν τους μουσουλμάνους προσκυνητές από τους ''αμαρτωλούς'' πίνακες της Αγίας Τριάδας.

Ο Μαζάρ Γιλντιριμχαν του γραφείου της Διεύθυνσης Βακουφίων στην Τραπεζούντα, απορρίπτει τις καταγγελίες ότι πρόκειται για προπαγάνδα.

Αλλά για τους εμπειρογνώμονες, η μετατροπή είναι τραγική, και αναπόφευκτα θα οδηγήσει στην καταστροφή του κτηρίου.

''Φαίνεται να ακολουθεί από κοντά (την τύχη) της Αγίας Σοφίας στο Ιζνίκ'', προειδοποιεί ο Antony Eastmond του Ινστιτούτου Τέχνης Courtauld, αναφερόμενος σε άλλη μία μετατροπή, επισημαίνει ο Economist.

Όλα αυτά προκαλούν ανησυχίες ότι η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη ''θα είναι η επόμενη''.

Οι εργασίες αποκατάστασης στη διάσημη βασιλική της, συνεχίζουν ενώ διανύεται ήδη μια δεκαετία κυβέρνησης υπό τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος απέρριψε τις ανησυχίες για την τύχη της, επισημαίνει το δημοσίευμα.

Από την πλευρά του ο Γιλντιριμχαν δεν κρύβει την επιθυμία του για μια μετατροπή, την οποία όπως δηλώνει συμμερίζονται και άλλοι μουσουλμάνοι.

''Επιτάχθηκε από τον σουλτάνο'', δηλώνει. ''Έχουμε όλα τα αρχεία''.