Η κοίμηση της Αγίας Άννης ένα πένθιμο πανηγύρι της Ίμβρου

Δημιουργηθηκε στις Δευτέρα, 20 Δεκεμβρίου 2010

Γράφτηκε από τον/την Γιώργος Λεκάκης - lekakis.com | 23:30

Αφιέρωμα - Την Κυριακή που έρχεται (25 Ιουλίου) τηρείται νηστεία με την κατάλυση κρασιού και λαδιού. Από τους χριστιανούς τιμάται η κοίμηση της Αγίας Άννης.

Μεγάλο πανηγύρι της αγίας Άννης γινόταν στον Πύργο του Σχοινουδίου στο νησί των Θρακικών Σποράδων, την Ίμβρο. Αλλά μια σειρά δυστυχημάτων που συνέβησαν εκείνη την ημέρα, το κατέστησαν ένα βουβό και πένθιμο πανηγύρι…

Το βράδυ της προηγουμένης της εορτής, το 1950, 13 νέοι και 3 νιοκοπελλιές (16-25 ετών) συνάντησαν τον θάνατο στην θάλασσα, μόλις 300 μ. από την αμμουδιά, κι ενώ οι συντοπίτες τους πανηγύριζαν αμέριμνοι…

Ο Πύργος Σχοινουδίου ήταν ένα θερινό θέρετρο των Ιμβρίων, στο οποίο κατασκήνωναν από αρχές Ιουλίου έως τις 15 Αυγούστου. Ο εσπερινός στο γραφικό ξωκκλήσι, με τον ήλιο να δύει πίσω απ’ το Αιγαίο, ήταν πάντα ειδυλλιακός.

Οι νέοι πήραν την βάρκα του Γ. Παπακωνσταντή – ερήμην του - για έναν… θαλασσινό περίπατο. Αλλά μαζεύθηκαν 20 νοματαίοι για την μικρή βαρκούλα… Κάποιοι τους ειδοποίησαν ότι είναι πολλοί… Αλλά τα νειάτα δεν δίνουν σημασία στις συμβουλές των μεγαλυτέρων, κι οι νέοι κωπηλατώντας και τραγουδώντας, έλυσαν κι έφυγαν…

Μετά τις 21.30 άρχισαν τα όργανα στο πανηγύρι. Η βάρκα κατευθυνόταν προς τον Σκυλόγκρεμνο, όταν άρχιζε να μπάζει νερά… Οι νέοι φώναζαν, αλλά κανείς δεν μπορούσε να τους ακούσει στην βοή του πανηγυριού… Μόνο όταν ο Μουχάλης, που γλύτωσε, έφθασε στην παραλία, ειδοποίησε τους πανηγυριστές, οι οποίοι έσπευσαν, μα ήταν αργά… Στην βάρκα ηύραν μόνο την μικρότερη, Άννα Καραβασίλη, 11 ετών, και κανέναν άλλον… Στην στεριά είχαν κατορθώσει και είχαν βγει τρεις ακόμη, σε ελεεινή κατάσταση. Δεκαέξι νέα Ιμβριωτόπουλα πνίγηκαν στην θάλασσα…

Όλη η Ίμβρος αναστατώθηκε… Μέχρι τα μεσάνυχτα, όλο το Σχοινούδι είχε κατεβεί στον Πύργο…

Την αυγή τηλεφωνικώς έλαβαν γνώση του δυστυχήματος οι Αρχές στην πρωτεύουσα, Παναγιά. Ο κατάλογος των άτυχων νέων έγινε γνωστός λίγο μετά το μεσημέρι, ανήμερα της αγίας Άννης…

Από το Κάστρο ξεκίνησε η βενζίνα “Dagh” – που έκανε την ταχυδρομική συγκοινωνία Δαρδανελλίων-Ίμβρου – με τις δικαστικές, αστυνομικές κλπ. Αρχές, και σε δυο ώρες έφθασαν στον Πύργο. Άρχισαν οι ανακρίσεις. Κάποια πτώματα ευρέθησαν σε μικρή απόσταση από την παραλία…

Το απόγευμα, οι Αρχές έστειλαν το σπογγαλιευτικό βενζινόπλοιο “Yesil Imroz”, με τους δύτες Ε. Παπαχρυσάνθου και Κ. Δούρλαρη. Έφθασαν μεσάνυχτα στον Πύργο. Και την αυγή της 26^ης Ιουλίου άρχισαν τις αναζητήσεις των 13 πτωμάτων…

Έως τις 10 π.μ. ανευρέθησαν, σε μια περιφέρεια 20 μ. περίπου, και σε απόσταση 200 μ. από την αμμουδιά του Μέρχα έως τους σκοπέλους του Σκυλόγκρεμνου… Νέος θρήνος στην παραλία του Πύργου… Η αναγνώριση των πτωμάτων, η ταφή… Δεκατρία φέρετρα νέων παρέλασαν μέσα απ’ το Σχοινούδι για την κηδεία στην εκκλησία της Αγ. Μαρίνας… Η νεκρώσιμος ακολουθία δεν άφησε κανέναν Ίμβριο ασυγκίνητο. Στην κηδεία έλαβε μέρος και ο ιερεύς των Αγριδιών, παπα-Ιωάννης, μαζί με τους δυο ιερείς του Σχοινουδίου…

Ένα ποίημα για τα ατυχή θύματα του Σχοινουδίου συνέθεσε ο Β. Γεωργιάδης.

Τα συλλυπητήρια τηλεγραφήματα άρχισαν να φθάνουν σωρηδόν. Μεταξύ αυτών και του οικουμενικού πατριάρχου, Αθηναγόρα, και του μητροπολίτου Δέρκων (τ. Ίμβρου), Ιάκωβου, και βουλευτών Δαρδανελλίων, και βουλευτών Κωνσταντινουπόλεως, κ.ά. Η είδηση αναμεταδόθηκε και από τους ραδιοσταθμούς Άγκυρας, Κωνσταντινουπόλεως, Αθηνών και Λονδίνου!

Όλοι τότε θυμήθηκαν ένα παρόμοιο τραγικό δυστύχημα, την ίδια ημέρα, του ίδιου πανηγυριού, που είχε συμβεί πριν 60 χρόνια…

Ενώ, το 1947, ο Κώστας Δουκάκης ή Τσιρβούλης πνίγηκε, ενώ κολυμπούσε, την ημέρα του πανηγυριού στον Πύργο…

Έτσι το πανηγύρι της κοιμήσεως της Αγ. Άννης έμεινε στην ιστορία ως ένα «θλιβερό» πανηγύρι του νησιού, που έκτοτε έγινε βουβοπανήγυρις…

Οι πνιγέντες (αλφαβητικώς):

• Π. Αντ. Γενήσαρλης (ή Νινής), ετών 16.
• Γ. Χαρ. Γιαπτσές (ή Τυροκόμος), ετών 20.
• Ν. Δ. Κατραντζής, ετών 18.
• Φ. Β. Κουμπολίκος, ετών 18.
• Ά. Π. Μαλλιαρή (ή Μυστάκη), ετών 16, εορτάζουσα.
• Αθ. Π. Μαλλιαρής (ή Μυστάκης), ετών 21.
• Β. Δ. Μανιώτη, ετών 25.
• Π. Δ. Λαφιατής, ετών 16.
• Ευστρ. Δ. Ξυνός (ή Ξυνούδης), ετών 20.
• Π. Κ. Πλωμαρίτη, ετών 20.
• Στ. Π. Πλωμαρίτης, ετών 25.
• Μ. Χρ. Σάββα (Κοντογούνη), ετών 25.
• Ιω. Κ. Σερέτης (ή Φλιάκος), ετών 19.
• Κ. Αθ. Τσαμούρης, ετών 17.
• Ζ. Αντ. Φερμελής (ή Χασάπης), ετών 20.
• Π. Ν. Ψυλιάγκος, ετών 23.

 Οι διασωθέντες:

• Ά. Γ. Καραβασίλη, ετών 11, εορτάζουσα.
• Κ. Κ. Μανιάτης, ετών 21.
• Π. Δ. Μουχάλης, ετών 17.
• Π. Β. Τενεδιός, ετών 19.

ΠΗΓΕΣ:

Λεκάκης Γ. «Ίμβρος παιπαλόεσα», εκδ. «Ενδοχώρα», 2010. Του ιδίου «Αρχαία και σύγχρονα ιστορικά ναυάγια των ελληνικών θαλασσών-Η λαογραφία της θάλασσας», εκδ. “Action Press”, Ιούνιος 2009, β΄ έκδ. Δεκέμβριος 2009.

περ. «ΙΜΒΡΟΣ», τ. β΄, 4^ο έτος, αρ. τ. 38, Ιούλιος, 1950.