Αντιμετωπίζοντας τη μισαλλοδοξία και τη διάκριση στην Ευρώπη

Δημιουργηθηκε στις Πέμπτη, 22 Ιανουαρίου 2015

Γράφτηκε από τον/την Romfea.gr - 02.16

Ακολουθεί το ανακοινωθέν της Αντιπροσωπείας της Ρωσικής Εκκλησίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης σχετικά με την επερχόμενη συζήτηση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την αναφορά και το ψήφισμα: «Αντιμετωπίζοντας τη μισαλλοδοξία και τη διάκριση στην Ευρώπη, εστιάζοντας ιδιαιτέρως στους Χριστιανούς».

---

Στις 26-30 Ιανουαρίου 2015, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης θα συζητήσει την αναφορά και το ψήφισμα: «Αντιμετωπίζοντας τη μισαλλοδοξία και τη διάκριση στην Ευρώπη, εστιάζοντας ιδιαιτέρως στους Χριστιανούς». Νωρίτερα, το κείμενο που ετοιμάστηκε από τον βουλευτή κ. Βαλέριο Γκιλέτσι (Δημοκρατία της Μολδαβίας) υιοθετήθηκε ομόφωνα από την Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης υπέρ της ισότητας και κατά της μισαλλοδοξίας στο Παρίσι στις 3 Δεκαμβρίου 2014.

Η αντιπροσωπεία της ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης θεωρεί σημαντική την αναφορά και το ψήφισμα για την παρατήρηση και την βελτίωση της κατάστασης της θρησκευτικής ελευθερίας στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με την Αντιπροσωπεία, οι θρησκευτικές ομάδες και κυρίως οι χριστιανοί νιώθουν ευάλωτοι μπροστά στους υποστηρικτές του υλισμού, της «νέας ηθικής» και αυτών που ζητούν τον αποκλεισμό της θρησκείας από τη δημόσια ζωή (μέσα ενημέρωσης, εκπαίδευση, πολιτισμό και υγεία) έχοντας ως επιχείρημα τον λαικό χαρακτήρα του κράτους.

Η νέα νομοθεσία συχνά γίνεται όργανο αυτών των τάσεων παραβιάζοντας τα δικαιώματα των πιστών, συγκρουόμενη με την ελευθερία της θρησκείας, προκαλώντας εντάσεις και συγκρούσεις μέσα στην κοινωνία. Τα κείμενα όπως ετοιμάστηκαν από τον κ. Γκιλέτσι δημιουργούν πολύ καλούς προβληματισμούς και προτείνουν κάποιες λύσεις γι’αυτή την κατάσταση.

Το έγγραφο αναγνωρίζει οτι «πράξεις μισαλλοδοξίας, διάκρισης ή ακόμη και βίας διεπράχθησαν κάποιες φορές εναντίον προσώπων που ανήκουν σε θρησκευτικές ομάδες, οι οποίες αποτελούν την πλειοψηφία».

Καλεί σε μέτρα για να προφυλαχθεί κάθε άτομο στην Ευρώπη ανεξάρτητα από το μέγεθος της κοινότητας στην οποία ανήκει το πρόσωπο.

Δίνοντας έμφαση στις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των Χριστιανών στην Ευρώπη, ο εισηγητής υπογραμμίζει οτι το εγγραφό του δεν είναι κλήση για ιδιαίτερη μεταχείριση μόνο για Χριστιανούς αλλά περισσότερο μια απόπειρα να παρακινήσει τα κράτη- μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης να σεβαστούν την ελευθερία της θρησκείας γενικά και να μην κάνουν διάκριση κατά συγκεκριμένων ομάδων ή κοινοτήτων.

Ο εισηγητής υπενθυμίζει οτι τον Αύγουστο του 2011, η Επιτροπή Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου αναγνώρισε οτι εις βάρος των Χριστιανών γίνονται οι περισσότερες διακρίσεις στο χώρο εργασίας και μάλιστα περισσότερο από κάθε άλλη ομάδα. Στη συνέχεια όμως η Επιτροπή απέσυρε αυτή την δήλωση.

Κατωτέρω ακολουθεί περίληψη της αναφοράς και του ψηφίσματος:

Το ψήφισμα και η αναφορά ομιλούν για παραβιάσεις των δικαιωμάτων των Χριστιανών σχετικά με την ελευθερία της συνείδησης, την ελευθερία εκδήλωσης του θρησκεύματος, της πίστεως ή της λατρείας, το δικαίωμα εκπαίδευσης, άσκησης και τήρησης θρησκευτικών τύπων.

Αυτά τα δικαιώματα συνδέονται στενά με άλλα θεμελιώδη δικαιώματα όπως: το δικαίωμα της ελευθερίας του συναθροίζεσθαι, την ελευθερία της έκφρασης και την ελευθερία επιλογής της εκπαίδευσης.

Έτσι οι Χριστιανοί αντιμετωπίζουν τη διάκριση στο χώρο εργασίας, την διάδοση αρνητικών στερεότυπων για εκείνους, την παραβίαση του δικαιώματος τους να συναθροίζονται ελεύθερα, γίνονται θύματα εχθρικών ενεργειών, βανδαλισμού και βεβήλωσης των εκκλησιών.

Παραβιάσεις των δικαιωμάτων των Χριστιανών στην εργασία:

Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στις οποίες οι Χριστιανοί αναγκάστηκαν να συμπεριφερθούν ενάντια στη θρησκευτική τους συνείδηση ενώ εκπλήρωναν τα καθήκοντα εργασίας τους όπως ορίζουν η νομοθεσία και η δεοντολογία.

Από τη μία, όσον αφορά στον τομέα της υγείας, Ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης 1763 (2010) «Για το δικαίωμα αντίρρησης συνειδήσεως στην έννομη ιατρική περίθαλψη», σημειώνεται οτι στη μεγάλη πλειοψηφία των κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης η αντίρρηση συνειδήσεως εντάσσεται επαρκώς σε κανόνες.

Συγκεκριμένα παρατηρήθηκε οτι υπάρχει ένα εκτενές και ξεκάθαρο νομικό και πολιτικό πλαίσιο από τους παρόχους υγείας που έλεγχει το θέμα της αντίρρησης συνειδήσεως, διασφαλίζοντας οτι τα συμφέροντα και τα δικαιώματα των ατόμων που αναζητούν νόμιμες υπηρεσίες υγείας γίνονται σεβαστές, προφυλάσσονται και εκπληρώνονται. Από την άλλη, νέα νομοθεσία δημιουργεί νέες συνθήκες στους χώρους εργασίας που έρχεται σε αντίθεση με τη συνείδηση πολλών Χριστιανών.

Για παράδειγμα, Χριστιανοί που ζουν σε χώρες που έχουν επιτραπεί οι γάμοι ατόμων ιδίου φύλου ή τα σύμφωνα συμβίωσης μπορούν να πέσουν θύματα διάκρισης.

Η αναφορά δίνει παραδείγματα ανθρώπων που αρνήθηκαν να καταχωρίσουν σε ληξιαρχεία γάμους ατόμων ιδίου φύλου και γι’ αυτό απολύθηκαν για πολύ κακή συμπεριφορά (π.χ. Η Margaret Jones στο Ηνωμένο Βασίλειο, απολύθηκε και αποκαταστάθηκε έπειτα επιτυχημένη έφεση).

Τον Μάρτιο του 2014, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου εισήγαγε μια σειρά από καθοδηγητικά έγγραφα σχετικά με τους ληξίαρχους των οποίων οι θρησκευτικές πεποιθήσεις τους εμποδίζουν από το να αναλαμβάνουν όλες τις υποχρεώσεις.

Στην Ολλανδία, ο νόμος για τον γάμο ατόμων ιδίου φύλου υιοθετήθηκε το 2001. Στη συνέχεια υπήρξε μια εξαίρεση για τους δημοσίους υπαλλήλους που επικαλούνταν τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις για μη συμμετοχή τους στην καταχώρηση γάμων ατόμων του ιδίου φύλου.

Από την 1η Νοεμβρίου όμως αυτή η εξαίρεση δεν ισχύει πια. Υπάρχει απαγόρευση οποιασδήποτε αντίρρησης σχετικά με την καταχώρηση γάμων ατόμων του ιδίου φύλου. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως παραβίαση της ελευθερίας της συνείδησης των Χριστιανών, άλλων πιστών αλλά και μη πιστών.

Η συνείδηση ενός δημοσίου υπαλλήλου δεν προστατεύεται και συχνά δεν διευκολύνεται στο χώρο εργασίας.

Υπάρχει λοιπόν επείγουσα ανάγκη για εξισορρόπιση ανάμεσα στα διαφορετικά δικαιώματα και αυτό πρέπει να γίνει με πολύ φροντίδα για να μην προκληθεί μισαλλοδοξία.

Διάδοση αρνητικών στερεότυπων για τους Χριστιανούς.

Σε κάποια κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης οι Χριστιανοί συχνά παρενοχλούνται εξ αιτίας της δημόσιας πρόωθησης και υπεράσπισης των θρησκευτικών αξιών, συμπεριλαμβανομένου και του παραδοσιακού γάμου.

Κατά τα πρόσφατα έτη, έχει αναφερθεί ένας αριθμός υποθέσεων στα μέσα ενημέρωσης όπου Χριστιανοί έχουν συλληφθεί και φυλακισθεί επειδή εξέφρασαν τις θρησκευτικές τους απόψεις για έναν αριθμό θεμάτων.

Για παράδειγμα πολλοί ρωμαιοκαθολικοί επίσκοποι κατηγορήθηκαν ή διώχθησαν για υποτιθέμενες παραβιάσεις της νομοθεσίας που απαγορεύει την ρητορική μίσους, επειδή εξέφρασαν κάποιες δογματικές χριστιανικές αξίες.

Ακόμη περισσότεροι χριστιανοί κήρυκες συνελήφθησαν επειδή κήρυτταν δημόσια. Φαίνεται οτι η βάση γι’ αυτές τις μηνύσεις είναι η ασαφής και ακαθόριστη νομοθεσία περί ρητορικής μίσους που επιτρέπει σε αστυνομικούς με υπερβάλλοντα ζήλο να καταστέλλουν την δημόσια συζήτηση.

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης πρέπει να απολαμβάνουν το δικαίωμα τους στην ελεύθερη έκφραση αλλά πρέπει να σέβονται την πίστη και τον τρόπο ζωής των πιστών χωρίς να καλλιεργούν μια λεπτή διάκριση εναντίον των Χριστιανών και των άλλων θρησκειών.

Το Ευρωπαικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει αναπτύξει εκτενώς την εξέταση υποθέσεων και έχει δημιουργήσει νομικά προηγούμενα σχετικά με την ελευθερία της θρησκείας και την ελευθερία της έκφρασης και έχει καθορίσει τις υποχρεώσεις των κρατών για αυτό τον σεβασμό.

Το Δικαστήριο ζητά από τα κράτη-μέλη να είναι ουδέτερα και αμερόληπτα έναντι θρησκειών και πεποιθήσεων αλλά επίσης να εγγυώνται την προστασία ενάντια στην άσκοπη προσβολή, την πρόκληση σε βία και μίσος εναντίον κάποιας θρησκευτικής κοινότητας.

Η αναφορά κάνει λόγο για την Πράξη Δημόσιας Τάξης της Μεγάλης Βρετανίας που προστατεύει τα δικαιώματα του ατόμου στην έκφραση των απόψεων του για τη σεξουαλική συμπεριφορά αναφέροντας οτι: «για την αποφυγή αμφιβολιών η συζήτηση ή κριτική της σεξουαλικής συμπεριφοράς ή πρακτικών ή η ώθηση προσώπων να αποφεύγουν ή να αλλάξουν συμπεριφορά ή πρακτικές δεν θα θεωρηθεί από μόνη της ως απειλή ή ως έχουσα σκοπό την ανακίνηση μίσους».

Αυτή η διάταξη είναι ισορροπημένη και θα έπρεπε να ληφθεί υπόψιν προσεκτικά από τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης όταν αναζητούν ισορροπία μεταξύ δυνητικά αντικρουόμενων δικαιωμάτων όπως η ελευθερία της θρησκευτικής έκφρασης και το δικαίωμα να μην γίνεται διάκριση.

Παραβιάσεις του δικαιώματος θρησκευτικής συνάθροισης των Χριστιανών.

Στην Ευρώπη οι Χριστιανοί κάποιες φορές δεν έχουν το προνόμιο της ελευθερίας του συναθροίζεσθαι. Κάποιες χριστιανικές εκδηλώσεις, προσευχές, συναντήσεις, λειτουργίες διακόπτονται από επιτιθέμενες ομάδες που διαφωνούν με τις διαφορετικές θέσεις των Χριστιανών.

Οι μέθοδοι περιλαμβάνουν λεκτικές προσβολές, παρακίνηση σε βία, υλικές ζημιές και σωματικές επιθέσεις.

Για παράδειγμα, το 2013, Κολλέγιο της Οξφόρδης απαγόρευσε ένα χριστιανικό εκπαιδευτικό συνέδριο επειδή είπαν οτι ο γάμος είναι πιθανός μόνο μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας.

Πράξεις εχθρικότητας, βανδαλισμού και βεβήλωσης εναντίον Χριστιανών.

Σε ευρωπαικές χώρες συναντάται εχθρικότητα εναντίον χριστιανικών και άλλων θρησκευτικών κτιρίων και περιουσιών. Συναντώνται επίσης περιπτώσεις βανδαλισμού, καταστροφής περιουσίας, δυσφημιστικών εκθεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της καταστροφής ή δυσφήμισης χριστιανικών συμβόλων, καταστροφή τόπων λατρείας και καταστροφή κοιμητηρίων ή τάφων με ιστορική και πολιτισμική αξία. Το 2010 το 84% των πράξεων βανδαλισμού στη Γαλλία ήταν εναντίον χριστιανικών τόπων λατρείας.

Εν τούτοις οι αρχές πολλές φορές τα παραβλέπουν όλα αυτά.

Για να προστατευτούν τα δικαιώματα των Ορθοδόξων χριστιανών η Αντιπροσωπεία της Ρωσικής Εκκλησίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης θεωρεί οτι είναι αναγκαίο να συμπληρωθούν οι πληροφορίες της αναφοράς στο κεφάλαιο «Πράξεις βανδαλισμού και βεβήλωσης» (σελ.34) με την πληροφορία για τις επιθέσεις σε προτεσταντικούς και ρωμαιοκαθολικούς ναούς στην ανατολική Ουκρανία, καθώς και με παραδείγματα καταστροφής Ορθοδόξων ναών και μοναστηριών στην Ανατολική Ουκρανία κατά τη διάρκεια των στρατιωτικών εχθροπραξιών καθώς επίσης επιθέσεις και ταπεινώσεις ορθοδόξων ιερέων και πιστών της περιοχής. (Μητροπολίτης Ονούφριος, Επικεφαλής της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, επιστολή προς τον Ουκρανό Πρόεδρο Π. Ποροσένκο για τις επιθέσεις ενάντια στον Ουκρανικό Ορθόδοξο κλήρο και τους ναούς, 26 Ιουνίου 2014.

Ανακοινωθέν του Συνοδικού Τμήματος Πληροφοριών σχετικά με το θάνατο Ορθοδόξου ιερέως και τις απειλές εναντίον της θρησκευτικής ειρήνης στην Ουκρανία, 5 Αυγούστου 2014. Επιστολή του Πατριάρχου Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κυρίλλου στους επικεφαλής των διεθνών οργανισμών, 18 Αυγούστου 2014.

Έκκληση της Συνόδου της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας προς τον Πρόεδρο Π. Ποροσένκο σχετικά με την κρίσιμη κατάσταση στην Ουκρανική κοινωνία, 23 Δεκεμβρίου 2014).

Εγκλήματα μίσους εναντίον θρησκευτικών ομάδων θα έπρεπε δημόσια να καταδικάζονται και οι αρχές να διασφαλίζουν οτι οι δράστες ταυτοποιήθηκαν και διώκονται.

Παραβιάσεις του δικαιώματος της επιλογής της εκπαίδευσης των Χριστιανών.

Σε κάποιες ευρωπαικές χώρες υπάρχουν όρια στο δικαίωμα των γονέωνν να αποχωρούν τα παιδιά τους από κάποιο μάθημα, όταν εκείνοι θεωρούν οτι είναι αντίθετο με τις θρησκευτικές και ηθικές πεποιθήσεις τους, για παράδειγμα συγκεκριμένες μορφές σεξουαλικής αγωγής.

Μια τέτοια περίπτωση υπήρξε στην Ισπανία μέχρι το 2012, όταν η κυβέρνηση τελικά αποφάσισε να καταργήσει το υποχρεωτικό μάθημα «Αγωγή του Πολίτη» ενάντια του οποίου 55,000 γονείς είχαν δηλώσει την αντίρρηση της συνειδήσεως τους διότι περιελάμβανε προσεγγίσεις στην σεξουαλικότητα και τις εκτρώσεις που δεν γίνονταν από εκείνους αποδεκτές.

Στη Γερμανία για παράδειγμα κάποιοι γονείς ζήτησαν απαλλαγή από το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής επειδή θεώρησαν οτι το περιεχόμενο του μαθήματος ερχόταν σε αντίθεση με την Χριστιανική σεξουαλική Ηθική. Το σχολείο αρνήθηκε το αίτημα τους για απαλλαγή με το επιχείρημα οτι η σχολική παρακολούθηση στη Γερμανία είναι υποχρεωτική.

Η αναφορά προτείνει ως ενδεχόμενη λύση στο θέμα αυτό την εκμάθηση στο σπίτι για παιδιά των οποίων οι γονείς έχουν άλλες θρησκευτικές πεποιθήσεις.

Λύσεις στην αυξανόμενη διάκριση κατά των Χριστιανών.

Στο συμπερασματικό του μέρος το έγγραφο προτείνει την έννοια της «λογικής διευκόλυνσης για θρησκευτικούς λόγους» ως λύση στις υπάρχουσες παραβιάσεις των δικαιωμάτων των Χριστιανών και της διάκρισης εναντίον τους.

Αυτή η αρχή προβάλλει μια «κοινή λογική» προσέγγισης των πολλαπλών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι χριστιανοί και οι άλλες θρησκείες στην Ευρώπη.

Η λογική διευκόλυνση θέτει την υποχρέωση στον εργοδότη να διευκολύνει την θρησκευτική άσκηση του εργαζομένου χωρίς να αποτελεί για αυτόν αθέμιτο βάρος.

Αυτό το κόνσεπτ εφαρμόζεται σε πρόσωπα τα οποία συγκεκριμένα πλήττονται από έναν κανονισμό ή ένα μέτρο που τους εμποδίζει να χαίρουν πλήρως των δικαιωμάτων τους.

Στην Ευρώπη αυτό το μέτρο έχει χρησιμοποιηθεί για πολλά χρόνια για να αποφευχθεί η διάκριση στην αναπηρία και στην Βόρειο Αμερική έχει εφαρμοστεί επιτυχώς για την θρησκεία ή την πεποίθηση.

Ο επιδιωκόμενος σκοπός από την ιδέα της λογικής διευκόλυνσης είναι να μην αποκλεισθεί η γενική εφαρμογή του νόμου αλλά να μεταθέσει τα φράγματα που αντιμετωπίζουν πρόσωπα που βρίσκονται σε κατάσταση διάκρισης για λόγους που σχετίζονται με την θρησκεία τους, την ηλικία, την υγεία ή άλλους τομείς.

Στην Ευρώπη το καθήκον της λογικής διευκόλυνσης είναι γενικώς αποδεκτό από τα κράτη-μέλη όταν εφαρμόζεται στην αναπηρία ως απόρροια της απαγόρευσης της έμμεσης διάκρισης.

Η πιθανή επέκταση της λογικής διευκόλυνσης στην θρησκεία, την ηλικία ή σε άλλες συνθήκες δεν είναι ευρέως αποδεκτή αυτή τη στιγμή από τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Μόνο κάποια από αυτά τυπικά εφαρμόζουν το καθήκον της λογικής υποχρέωσης σε άλλες συνθήκες εκτός της αναπηρίας, παράδειγμα η Βουλγαρία και η Σουηδία.

Αυτή η αρχή θα μπορούσε να γίνει σημαντική κατευθυντήρια γραμμή για την εξέλιξη της νομοθεσίας.

Μπορεί επίσης να εγγυηθεί την ανενόχλητη παρουσία της θρησκείας στην κοινωνία, συνεισφέροντας στην δημιουργία κοινής συναίνεσης μεταξύ διαφορετικών κοινωνικών και πολιτικών ομάδων μιας χώρας.