Εγκαινιάστηκε η Έκθεση «Λάμψη και καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο» στη Βόννη

Δημιουργηθηκε στις Παρασκευή, 26 Φεβρουαρίου 2010

Γράφτηκε από τον/την Romfea.gr 13:10

«Λάμψη και καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο» είναι ο τίτλος της έκθεσης που εγκαινιάστηκε χθες στο Μουσείο Τέχνης της Βόννης (Κunst und Αustellungshalle der Βundesrepublik Deutschland), με τη συμμετοχή μεγάλων μουσείων του κόσμου, τα οποία έχουν αποστείλει έργα τους.

Ανάμεσά τους το Βρετανικό Μουσείο, το Λούβρο, η Βιβλιοθήκη του Βατικανού, το Ερμιτάζ και το Ιστορικό Μουσείο Μόσχας. Η Ελλάδα συμμετέχει με αντικείμενα που προέρχονται από τρία μουσεία: το Βυζαντινό και Χριστιανικό, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης και το Μπενάκη.

Σε χώρους έκτασης 5.600 τ.μ., αναδεικνύεται ο πολιτισμός και η ιστορία του Βυζαντίου από την ίδρυσή του το 324 μ.Χ. ως την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, το 1453.

Η έκθεση επικεντρώνεται κυρίως στην περίοδο από τον Ιουστινιανό και τον 6ο αιώνα, έως την άλωση της Πόλης από τους σταυροφόρους.

Στόχος είναι να καταδειχθεί η επίδραση που άσκησε το Βυζάντιο στη Δύση, επίδραση με διάρκεια και σημασία ως και τη σύγχρονη εποχή. Το βυζαντινό κράτος, η τέχνη και ο πολιτισμός γενικότερα, η θρησκεία, η κοινωνία, η οικονομία και ο στρατός αποτελούν επί μέρους θέματα της έκθεσης, που αναπτύσσεται σε δύο βασικούς άξονες: ένα χρονολογικό και ένα θεματικό. Η ψηφιακή τεχνολογία παίζει σημαντικό ρόλο στην παρουσίαση αλλά και την αναπαράσταση της ζωής στο Βυζάντιο.

Ψηφιδωτά, εικόνες, τοιχογραφίες, γλυπτά, κοσμήματα, νομίσματα, κεραμικά ταξίδεψαν από την Ελλάδα στη Βόννη.

Σαράντα έργα προέρχονται από το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, μεταξύ των οποίων αρχιτεκτονικά μέλη που χρονολογούνται από τους πρώτους αιώνες του Βυζαντίου, όπως ένας κορινθιακός κιονίσκος (4ος-5ος αιώνας) και ένα κορινθιακό κιονόκρανο (5ος-6ος), τοιχογραφία από διακόσμηση τάφου με φυτικά θέματα (6ος αιώνας) και γεωμετρικά θέματα (4ος-5ος αιώνας), ένα επαργυρωμένο χάλκινο διάδημα, χάλκινα ενώτια, πέντε χάλκινα βραχιόλια και ένα χάλκινο δακτυλίδι (όλα 10ος-12ος αιώνας), κούπες με διακοσμητικά σχέδια (13ος-14ος αιώνας) και άλλα. 13 έργα προέρχονται από το Βυζαντινό Μουσείο, ενώ ισάριθμα αντικείμενα έχουν αποσταλεί από το Μουσείο Μπενάκη.

Τέλος, να σημειωθεί, ότι η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 20 Ιουνίου 2010.

Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ:

Αγαπητέ κύριε Berck, 

Καταρχήν θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη φιλοξενία σας, καθώς και για τη φιλοξενία που προσφέρει αυτό το μουσείο στις τέχνες και τις παραδόσεις της χώρας μου. Η συνεργασία σας με το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού για την ανάδειξη της Ελληνικής Κληρονομιάς είναι εξαιρετικά ενθαρρυντική και εκθέσεις όπως η «Κάτω από το Ηφαίστειο, Θεοί και ήρωες της Εποχή του Χαλκού και της κλασικής περιόδου της Αρχαίας Ελλάδας», συνεχίζει μια μακρά πολιτιστική σχέση μεταξύ των λαών μας. 

Κυρίες και κύριοι 

Εκθέσεις όπως αυτή που θα δούμε σήμερα, είναι πραγματικά σημαντικές καθώς ενώνουν τους κόσμους μας και μας επιτρέπουν να γνωρίσουμε ο ένας τον άλλον. Καθώς μπαίνουμε σε ταραγμένους καιρούς, είναι φυσικό να αναζητούμε όλα όσα μπορούν να μας ενώσουν: όλα όσα μας κάνουν δυνατότερους, συνεργάτες προς ένα κοινό στόχο. Τα παγκόσμια προβλήματα, όπως η πείνα, η απειλή του περιβάλλοντος και παράνομη διακίνηση ανθρώπων δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται μεμονωμένα από κάθε χώρα, κάθε λαό, κάθε κοινωνία. Για το λόγο αυτό δημιουργούμε νέες κοινότητες και τους δίνουμε τη δυνατότητα να εφαρμόσουν παγκόσμιες λύσεις, στα παγκόσμια προβλήματά μας. 

Όμως ο φόβος δεν αρκεί για να κρατήσει ενωμένες αυτές τις κοινότητες . Για να παραμείνουν ισχυρές χρειαζόμαστε κανόνες, παραδόσεις και κοινούς στόχους. Μια από τις σημαντικότερες αδυναμίες της ένωσης των Ευρωπαϊκών κρατών είναι ότι – παρά το γεγονός ότι έχει κανόνες και στόχους- δεν έχει επενδύσει αρκετά στην αναζήτηση και ανάδειξη της παράδοσής της: τα στοιχεία μιας κοινής κουλτούρας που μας ενώνει και μας επιτρέπει να κατανοούμε και να επικοινωνούμε μεταξύ μας. Αν το είχε κατορθώσει αυτό, τότε θα είχε διαπιστώσει νωρίτερα πως το Βυζάντιο είναι ένα από τα πλέον σημαντικά στοιχεία αυτής της παράδοσης: ο χώρος και ο χρόνος όπου ο Ρωμαϊκός νόμος, η ελληνική παράδοση και μια νέα αίσθηση μονοθεϊστικής πίστης συναντήθηκαν για να στηρίξουν μια από τις ισχυρότερες και μακροβιότερες Ευρωπαϊκές κοινότητές κουλτούρων της ιστορίας. 

Καθώς περπατάμε στις αίθουσες αυτής της έκθεσης, θαυμάζοντας τον πλούτο της Βυζαντινής παράδοσης, διαπιστώνουμε ότι η δόξα του Βυζαντίου δεν μπορεί να μετρηθεί με βάση το χρυσό στις εικόνες, ή τα κοσμήματα στο στέμμα ενός αυτοκράτορα, αλλά από τον πλούτο της ίδιας της κουλτούρας του, τη διαφορετικότητα των ανθρώπων του, τη διάρκεια της κυριαρχίας του αλλά και το φως που έριξε πάνω σε όλες τις κουλτούρες που ήρθαν σε επαφή μαζί του, κατά τη διάρκεια και μετά την ύπαρξή του.

Φυσικά η βία και οι δολοπλοκίες ήταν επίσης στοιχεία που κράτησαν το Βυζάντιο ενωμένο, αλλά αξίζει να μελετήσουμε και αυτά τα στοιχεία, προκειμένου να ανακαλύψουμε σε βάθος την εξουσία και την επιρροή του. 
Το Βυζάντιο δεν ήταν μία ένωση αγορών. Ήταν μια βαθιά πολιτική ένωση λαών, των αναγκών και των πηγών έμπνευσής τους: μια ένωση, κάτω από ένα νόμο, μια παράδοση και ένα Θεό. Μια ένωση που ενδυναμώθηκε από την πολυπολιτισμικότητα και τον κοσμοπολιτισμό της ανεκτικότητας.

Οι Βυζαντινοί ενώθηκαν και παρέμειναν ενωμένοι, όχι τόσο εξαιτίας της ανάγκης για ανταλλαγή αγαθών, αλλά εξαιτίας της κοινής αίσθησης ότι μαζί μπορούν να καταφέρουν πολλά περισσότερα. Προκειμένου να πετύχουν αυτό το στόχο διαμόρφωσαν τους νόμους και τον πολιτισμό τους. 

Καθώς τώρα κοιτάμε στο μέλλον, αβέβαιοι για το πώς θα φτάσουμε εκεί, αρχίζουμε ξανά να σχηματίζουμε κοινότητες προκειμένου να λύσουμε προβλήματα που είναι αδύνατο να αντιμετωπίσουμε μόνοι μας. Αν και είναι πολλά και ισχυρά τα συμφέροντα που ενώνουν αυτές τις κοινότητες – οικονομικά, στρατιωτικά, ενεργειακά- συμφέροντα που συνδέονται άμεσα με την ανάγκη της επιβίωσης, έχουν κατορθώσει να μας καταπλήξουν με την ανικανότητά τους να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα προβλήματα που θέλουν να επιλύσουν.

Διότι οι κοινοί σκοποί και οι κοινοί στόχοι δεν αρκούν για να κρατήσουν ενωμένη μια κοινότητα αν δεν υπάρχει ισχυρή αίσθηση παράδοσης και πολιτισμού. 

Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν, ότι μια Ευρωπαϊκή οικονομική ένωση που βασίζεται μόνο στις αγορές της, θα είναι τόσο ισχυρή όσο η ασθενέστερη οικονομία της. Ενώ, μια Ευρωπαϊκή πολιτική ένωση που βασίζεται στους νόμους και στους κοινούς σκοπούς θα είναι τόσο δυνατή όσο η κοινή παράδοση της. Όταν διαπιστώσουμε αυτή την απλή αλήθεια, θα διαπιστώσουμε επίσης δύο σημαντικά δεδομένα: Το πρώτο είναι ότι δεν είναι τώρα η ώρα να δείξουμε ο ένας στον άλλο τα δάκτυλά μας, είναι η ώρα να απλώσουμε τα χέρια μας ο ένας προς τον άλλο με κατανόηση. Το δεύτερο είναι ότι στο Βυζάντιο, θα βρούμε όλα τα στοιχεία που μπορούν να κρατήσουν ενωμένους διαφορετικούς λαούς που μοιράζονται έναν κοινό ιστορικό στόχο. 

Καθώς λοιπόν θα περπατάτε σε αυτές τις αίθουσες, σας παρακαλώ να θυμάστε ότι αυτά τα είδη τέχνης, αυτά τα αντικείμενα της καθημερινής ζωής, δεν είναι μόνο δημιουργία λαών που έφτασαν στην αιχμή τους και μετά εξαφανίστηκαν, αλλά δημιουργία διαφορετικών λαών που ενώθηκαν μέσω του νόμου, της παράδοσης και της πίστης.

Λαών που ενώθηκαν κάτω από την μοναδική αίσθηση του κοινού στόχου και που έθεσαν τα θεμέλια για την δημιουργία της ευρωπαϊκής μας οντότητας.