Γιοχάνεσμπουργκ Σεραφείμ για μακαριστό Πέτρο Ζ΄

Δημιουργηθηκε στις Δευτέρα, 15 Σεπτεμβρίου 2008

Γράφτηκε από τον/την Μητροπολίτης Γιοχάνεσμπουργκ κ. Σεραφείμ Κυκκώτης

Πέρασαν κιόλας τέσσερα ολόκληρα χρόνια από την ημέρα της μεγάλης τραγωδίας που κτύπησε το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής με τον τραγικό θάνατο του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου

και της συνοδείας του, ως επίσης και Μελών της Πολεμικής Αεροπορίας.

 

Δεκαεπτά άνθρωποι έφυγαν τόσο τραγικά από τον κόσμο αυτό που ακόμη μας είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσουμε, ή ακόμη να πιστέψουμε ή να εξηγήσουμε τι ακριβώς εσυνέβη.

 

Ο Θεός να τους αναπαύει. Ακόμη περιμένουμε το πόρισμα της πτώσεως του Σινούκ.

 

Στο κείμενο μου θα προσπαθήσω να αναφερθώ σε πτυχές της μεγάλης προσφοράς του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου Ζ’ ως ελάχιστον μνημόσυνον της μεγάλης του προσφοράς κατά την επταετή Πατριαρχεία του προς την Ορθόδοξη Εκκλησία, τόσο στο χώρο της Αφρικής αλλά και παγκόσμια.

 

Η επάξια εκλογή του μακαριστού Πατριάρχη Πέτρου το 1997 εις την Κορυφήν της Αλεξανδρινής Εκκλησίας κατανοήθηκε ως έκφραση της θείας Πρόνοιας του Θεού για να ανέβει λίγο πιο ψηλά η παρουσία της Ορθοδοξίας στην Αφρικανική Ήπειρο και σ’ ολόκληρη την Οικουμένη.

 

Όπως εύστοχα αναφέρει ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολαμαίος «η χάρις του Κυρίου ανύψωσε τον Μακαριώτατον Πατριάρχη Πέτρον εις τον ιστορικόν θρόνον, τον οποίον εκλέϊσε χορεία λαμπρά Πατριαρχών, από του αγίου Μάρκου του Ευαγγελιστού, του Μεγάλου Αθανασίου και του αγίου Κυρίλλου...

 

Εις την έδρα του Αλεξανδρινού Θρόνου λειτούργησε η πρώτη Θεολογική Σχολή εις την ιστορία του Χριστιανισμού και μετεφράσθη εις την Ελληνικήν η Παλαιά Διαθήκη.

 

Επιπλέον και τον υπολογισμόν της ημερομηνίας του Πάσχα εις τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας ανέθηκε η Οικουμένη» (Πάνταινος 14, 1997, σελ.22).

 

Έχοντας συνείδηση της υψηλής αποστολής του ο Μακαριστός Πατριάρχης Πέτρος Ζ’, συνεχίζοντας επάξια το αξιόλογον έργο των μακαριστών Πατριαρχών προκατόχων του Νικολάου και Παρθενίου, με τη βοήθεια του Θεού και των Μελών της Ιεράς Συνόδου προχώρησε στην προώθηση άξιων στελεχών στο Κέντρο του Πατριαρχείου και στις Μητροπόλεις του Θρόνου.

 

Κατά τα έτη της Πατριαρχείας του οι κληρικοί του Πατριαρχείου μας διπλασιάσθησαν. Ανάμεσα σ’ αυτούς δεκαεπτά νέοι Αρχιερείς και διακόσιοι νέοι ιθαγενείς ιερείς. Για την καλύτερη εκκλησιαστική διοίκηση της απέραντης Αφρικανικής Ηπείρου με πρόταση δική του εδημιουργήθησαν νέες Μητροπόλεις και νέες Ιεραποστολικές Επισκοπές. Για δεκατρείς από τις δεκαπέντε Μητροπόλεις και πέντε Επισκοπές με πρόταση του μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου Ζ’ ανέλαβαν νέοι Αρχιερείς.

 

Ο λόγος του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρού Χριστοδούλου αποδείχθηκε προφητικός: «η ανάδειξις της πεφωτισμένης  προσωπικότητος του Μακαριωτάτου Πατριάρχου κ. Πέτρου εις την καθέδραν του Αποστόλου Μάρκου, φωτοδοτεί τον πνευματικόν φάρον της Αλεξανδρείας να μεταλαμπαδεύσει το ‘φως Χριστού’ και της Ορθοδοξίας εις την πολυπαθή Αφρικανικήν Ήπειρον» (Πάνταινος 25, 1999, σελ. 10).

 

Περισσότεροι από χίλιοι λαϊκοί ιθαγενείς κατηχητές από τον τοπικό πληθυσμό από διάφορες φυλές της Αφρικανικής Ηπείρου εστρατολογήθησαν διά τον πνευματικό αγώνα της κατηχήσεως των Αφρικανών.

 

Η ευαισθησία του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου για την στήριξη της Ορθόδοξης Ιεραποστολής αποτέλεσε βασική προτεραιότητα του έργου του. Αναλαμβάνοντας ο ίδιος προσωπικά την Προεδρία της Πατριαρχικής Σχολής της Ναϊρόμπι «Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ’» και διορίζοντας νέον Γενικόν Διευθυντή κι ενισχύοντας την με νέους κατηρτισμένους καθηγητές δημιούργησε τις απαραίτητες προϋποθέσεις διά την προετοιμασία υπεύθυνων κληρικών και λαϊκών κατηχητών.

 

Μάλιστα με προσωπική του παρέμβαση κατάφερε για πρώτη φορά στην ιστορία της Σχολής να τύχει αναγνωρίσεως εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας της Ελλάδος ως ισοτίμου των αντιστοίχων Ανωτέρων Εκκλησιαστικών Σχολών της Ελλάδος.

 

Επίσης για πρώτη φορά με εισφορά του Ωνάσειου Ιδρύματος ενισχύθηκε η Βιβλιοθήκη της Σχολής με όλες τις αγγλόφωνες εκδόσεις της Ορθοδόξου Θεολογίας.

 

Το φως της ευθύνης του Αλεξανδρινού Φάρου ξαπλώθηκε παντού με την φωτισμένη μορφή του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου και των συνεργατών του. Η Ορθοδοξία ακολουθεί τη δική της πορεία στην Αφρική χωρίς όμως να λησμονεί πλέον το Πατριαρχείο μας και την ευθύνη του για την ειρηνική συνύπαρξη των λαών, που όταν απουσιάζει ζούμε τραγωδίες, όπως εκείνη της καταρρεύσεως των πύργων της Αμερικής. Στη Γενική Συνέλευση των Εκκλησιών στο Χαράρε, όπου ο Μακαριστός Πατριάρχης Πέτρος προϊσταται Διορθόδοξης Θείας Λειτουργίας διακηρύσσει με σαφήνεια ότι «η Ορθοδοξία εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια δίδει τη μαρτυρία της υπάρξεως της στη Μαύρη Ήπειρο και θα συνεχίσει να μαρτυρεί την ανόθευτη και γνήσια Χριστιανική πίστη του Χριστού και των αγίων Αποστόλων μέχρι της συντελείας των αιώνων.

 

Η Ορθόδοξη Εκκλησία στα πλαίσια των Θεολογικών Διαλόγων με τις άλλες χριστιανικές Ομολογίες δεν αναζητά να ανεύρει την Αλήθεια, διότι την κατέχει, αλλά μαρτυρεί την Αποστολική Παράδοση και Διδασκαλία σ’ όλους εκείνους που με γνήσια διάθεση αναζητούν να ανεύρουν τις ρίζες της ορθής Χριστιανικής πίστεως..

 

Το Πατριαρχείο του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Μάρκου μπροστά στην ανατολή του 21ου αιώνα, θα συνεχίσει με την ίδια προθυμία και ιερό ζήλο να δίνει την μαρτυρία της Χριστιανικής Αλήθειας στα διάφορα Έθνη ως στοργική Μητέρα, θα σκύβει επάνω στο πονεμένο άνθρωπο ως Ιατρός, θα ιατρεύει την καταπληγωμένη από την αμαρτία ψυχή και ως Λιμένας ασφαλής, θα δέχεται στους σωτήριους κόλπους της όλους εκείνους που αναζητούν το θείο Έλεος» (Πάνταινος 25, 1999, σελ 48).

 

Και πράγματι στην απέραντη Αφρικανική Ήπειρο απλώνεται παντού η επανάσταση της αγάπης. Παντού κτίζονται ναοί, έστω κι αν είναι μικροί και φτωχικοί, παντού κτίζονται σχολεία, μικρές κλινικές κι ορφανοτροφεία. Οργανώνονται συσσίτια για τους φτωχούς, παραχωρούνται υποτροφίες σε άπορα και ορφανά παιδιά. Το χαμόγελο του ορφανού παιδιού κι η ελπίδα της χήρας μητέρας ξαναζωντανεύουν.

 

Η ανταπόκριση των Αδελφών Ορθοδόξων Εκκλησιών και μάλιστα της Ελλάδος, της Κύπρου και της Αμερικής στο κάλεσμα του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου Ζ’ συγκινεί πολλούς πιστούς που αυθόρμητα σμικρύνοντας τις αποστάσεις με τις προσευχές τους και τις εισφορές τους  βρίσκονται μαζί με τους Ιεραπόστολους του Πατριαρχείου μας στην πρώτη γραμμή της Ιεραποστολής. Νυχθημερόν ο Μακαριστός Πατριάρχης Πέτρος Ζ’ καθοδηγούσε το Ιεραποστολικό έργον με την παρουσία του στις Χώρες της Αφρικής με μαζικές ομαδικές βαπτίσεις, χειροτονίες ιθαγενών κληρικών κι εγκαίνια Ναών και Ιδρυμάτων.

 

Ταυτόχρονα μετά την επισκευή της Πατριαρχικής Ιεράς Μονής του Αγίου Σάββα με εισφορά της Ιεράς Μονής Κύκκου και τη δημιουργία ενός λαμπρού Μουσείου του Πατριαρχείου στο Κάϊρον με εισφορά του Ιδρύματος Βουδούρη, έχει ξεκινήσει το δύσκολο έργο της ανακατασκευής του Πατριαρχικού Μεγάρου με τη δημιουργία νέων χώρων για τη κάλυψη λειτουργικών αναγκών (αναδιοργάνωση της πλούσιας Βιβλιοθήκης του Πατριαρχείου, Μουσείου στην Αλεξάνδρεια, Γραφείων, δωματίων κι άλλων αναγκαίων χώρων) για την ομαλή λειτουργία του Πατριαρχείου ως κέντρου που μπορεί να συντονίζει γόνιμα την πνευματική του παρουσία τόσο στην Αφρικανική Ήπειρον όσο και στην ευρύτερη Παγκόσμια Κοινωνία.

 

Ταυτόχρονα άρχισε κι η επισκευή του μεγαλύτερου Ορθόδοξου Ναού στην Αφρικανική Ήπειρον, του Ναού του Ευαγγελισμού στην Αλεξάνδρεια με εισφοράν του Ωνάσειου Ιδρύματος,  ως επίσης και του Πατριαρχικού Μεγάρου στο Κάϊρον και του  ιστορικού ιερού Ναού του αγίου Νικολάου κι άλλων ιερών Ναών στην Αίγυπτον.

 

Στις Μητροπόλεις και στις Επισκοπές με την φροντίδα του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου Ζ’ άρχισαν να κτίζονται και να επιδιορθώνονται Μητροπολιτικά και Επισκοπικά Κτίρια για να ζούν επιτέλους οι Αρχιερείς κι οι κληρικοί του Πατριαρχείου μας με μια αξιοπρέπεια. Η επιδιόρθωση του κελλίου του Αγίου Νεκταρίου κι η λειτουργία του ιερού Παρεκκλησίου του στο Κάϊρον αποτέλεσε επιστέγασμα των προσπαθειών του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου Ζ’ για να τονισθεί το πνευματικό άγιο παράδειγμα του θαυματουργού αγίου στη ζωή του κλήρου και του λαού.

 

Μέσα στα πλαίσια αυτά με αξιόλογες πρωτοβουλίες του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου Ζ’ οργανώθησαν ειδικά Συνέδρια και Σεμινάρια με σημαντικές επιστημονικές θεολογικές μελέτες κι επιμελημένες εκδόσεις. Γενικά οι εκδόσεις του Πατριαρχείου κι ειδικά οι εκδόσεις του «Πανταίνου», του «Εκκλησιαστικού Φάρου» και των «Αναλέκτων» αναβαθμίσθησαν.

 

Πολλά από τα παραπάνω σημαντικά έργα που ξεκίνησε ο Μακαριστός Πέτρος και δεν πρόλαβε να τα ολοκληρώσει, κατάφερε με πολύ κόπο, πίστη στο Θεό και ευλάβεια να τα ολοκληρώσει με επιτυχία ο σημερινός Μακαριώτατος Προκαθήμενος της Αλεξανδρινής Εκκλησίας κ.κ. Θεόδωρος Β’, ο οποίος υπήρξε κι ο σημαντικώτερος συνεργάτης του, αναλαμβάνοντας ως ο πρώτος Πατριαρχικός Επίτροπος Αλεξανδρείας κι ως ο πρώτος διάδοχος του εις την Ιερά Μητρόπολη Καμερούν.

 

Η ευαισθησία του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου Ζ’  διά την Ορθόδοξη Ενότητα αποτελεί ελπίδα για ένα λαμπρόν μέλλον της Ορθοδοξίας στο σύγχρονο κόσμο. Απευθυνόμενος ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Αντιοχείας κ. Ιγνάτιος στο πρόσωπο του Μακαριστού Πέτρου επί τη ευκαιρία της ειρηνικής επισκέψεως του στο Πατριαρχείο Αντιοχείας, τόνιζε ότι «η παρουσία του Αλεξανδρινού Προκαθημένου είναι πολύτιμη για όλους.

 

Τους ενισχύει κι αποκαλύπτει το ενδιαφέρον και την αγάπη του Αλεξανδρινού Προκαθημένου για την όλη Εκκλησία» (Πάνταινος 26, 1999, σελ. 74). Αυτό άλλωστε μαρτυρεί  ο Μακαριστός Πατριάρχης Πέτρος και διά των έργων του και διά των λόγων του «διότι εμείς προσωπικώς ως έναν των κυριοτέρων σκοπών της Πατριαρχείας μας ετάξαμε την τόνωσιν των σχέσεων μετά των Σεπτών τεσσάρων Πρεσβυγενών Πατριαρχείων και των εξ αυτών προελθουσών Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, διά την συνεχή διαφύλαξιν της συνοδικότητος, των δεσμών της αγάπης και της παρακαταθήκης της Ορθοδόξου πίστεως» (Πάνταινος 26, 1999, σελ. 76).

 

Όλοι οι Ορθόδοξοι Προκαθήμενοι αναγνωρίζουν την συμβολή αυτή του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου εις την υπόθεσιν της ενίσχυσης της Ορθόδοξης ενότητας.

 

Η συμβολή του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου στην υπόθεση της ειρήνης είναι σημαντική κι αξιαίπαινη. Πρωτοστατεί τόσο με τις επαφές τους με αρχηγούς κρατών όσο και με τη δύναμη του ειρηνικού του λόγου, όπου διακηρύσσει με σαφήνεια ότι «ο πόλεμος στην μακραίωνα ιστορία του ανθρώπου, ουδέποτε έφερε κάποιο αποτέλεσμα.

 

Η επιβολή, διά της βίας, κάποιας φαινομενικής ειρήνης δεν θα φέρει την ειρήνευση των λαών. Ο μόνος τρόπος είναι ο διάλογος και η δικαία πολιτική λύση» (Πάνταινος 27, 1999, σελ. 138).

 

Πολλές ήταν οι επιβραβεύσεις του προσώπου του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου από κορυφαία Πανεπιστήμια, Εκκλησίες, Οργανισμούς και Συλλόγους εις αναγνώρισιν της μεγάλης συμβολής του στην υπόθεσιν της συμφιλιώσεως των λαών και την ειρηνικήν τους συνύπαρξη.

 

Ο Μακαριστός Πατριάρχης Πέτρος Ζ’, χωρίς να παύει να συμβάλλει εις την σωστή αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων της Παγκόσμιας Κοινωνίας, όπως είναι το πρόβλημα της φτώχειας, της καταπολεμήσεως της μάστιγας του έϊτς, της προστασίας των ανθρωπίνων προβλημάτων και του Περιβάλλοντος ήταν πάντοτε ευαίσθητος για το μεγάλο εθνικό θέμα της Μεγαλονήσου Κύπρου.

 

Ο π. Πρόεδρος της Κύπρου κ. Κληρίδης απευθυνόμενος στον Μακαριστό Πατριάρχη Πέτρο ανέφερε «γνωρίζω, ότι όπου κι αν ευρίσκεσθε δεν λησμονάτε το δράμα και τα δίκαια του Κυπριακού Λαού. Γι’ αυτό εξ ονόματος του Λαού μας, σας  ευχαριστώ. Το έργο το οποίο επιτελείτε σε όλη την Αφρικανική Ήπειρο είναι μεγάλο. Μεγάλο και ουσιαστικό, αφού αφορά τον άνθρωπο και την σωτηρία του, την ειρήνη,την δικαιοσύνη, την καταπολέμηση της πείνας, την παιδεία» (Πάνταινος 28, 1999, σελ. 203.

 

Ο Μακαριστός Πατριάρχης Πέτρος τόνιζε ότι «το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, μέσα στην ιστορική του πορεία, πότε ένδοξη και πότε ταπεινή, έδωσε το παρόν και τις καλές του υπηρεσίες στην Ορθοδοξία γενικά και ειδικά στις αδελφές Εκκλησίες, όταν οι περιστάσεις το καλούσαν.

 

Το Πατριαρχείο μας προσέφερε στην Εκκλησία του Χριστού αγίους Μοναχούς, Εκκλησιαστικούς συγγραφείς και μεγάλους Θεολόγους, Πατριάρχας και Επισκόπους, οι οποίοι εστερέωσαν, όπως ο Μέγας Αθανάσιος, τα δόγματα της αμωμήτου πίστεως μας και πρόσφεραν με την μαρτυρία τους ειρήνη και ενότητα, όταν τα αγαθά αυτά εκλονίζοντο από αιρέσεις και εχθρούς της Ορθοδοξίας.

 

Αυτό μαρτυρεί η Ιστορία και η Θεολογία. Σας βεβαιώνω, ότι την πορεία αυτή ακολουθούμε και εμείς σήμερα. Και θα αναλώσουμε τις δυνάμεις μας ‘ει δώσω ύπνον τοις οφθαλμοίς μου και τοις βλεφάροις μου νυσταγμόν και ανάπαυσιν τοις κροτάφοις μου’ αν τούτο χρειασθεί και το απαιτήσουν οι καιροί» (Πάνταινος 27, 1999, σελ. 145).

 

Η ευαισθησία του μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου διά την προστασία και την στήριξη του Ελληνισμού στην Αφρική αποτελεί μιά άλλη πραγματικότητα που δικαιώνει τον ελληνορθόδοξο χαρακτήρα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Φρόντισε με πολύ αγάπη Έλληνες κληρικοί να εξυπηρετούν τις ελληνικές κοινότητες και διδάσκαλοι να διδάσκουν την ελληνική γλώσσα και τις άλλες αρετές και αξίες του Έθνους.

 

Το σημαντικό αυτό έργο το συνεχίζει σήμερα επάξια ο σημερινός Προκαθήμενος της Αλεξανδρινής Εκκλησίας κ.κ. Θεόδωρος Β’.

 

Παντού και πάντοτε ο μακαριστός Αλεξανδρινός Προκαθήμενος τόνιζε ότι όταν θέτουμε στόχους υγιείς που ωφελούν την Εκκλησία και γενικά την ανθρωπότητα, τότε ο Θεός εργάζεται για την πραγματοποίησή τους.

 

Ένας τέτοιος στόχος ήταν κι η επιμονή του για τη καθιέρωση ετήσιας σύναξης των αγίων Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών για να διαφυλάξουν την Ορθόδοξη ενότητα και να επιληφθούν σοβαρών προβλημάτων που απειλούν επικίνδυνα την επιβίωση της ανθρωπότητας.

 

Η σημαντική αυτή Σύναξη θα γίνει επιτέλους κατά το μήνα Οκτώβριο κι αναμένουμε όλοι μας να συμβάλει γόνιμα και δημιουργικά στην διαφύλαξη της ενότητας των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών. Προσευχώμαστε ο οραματισμός αυτός του Μακαριστού Πατριάρχου Πέτρου να γίνει πραγματικότητα για όλους μας.