Φωτογραφίες από την αναγόρευση του Αρχιεπισκόπου σε Επίτιμο Διδάκτορα

Δημιουργηθηκε στις Τρίτη, 06 Ιουλίου 2010

Γράφτηκε από τον/την Romfea.gr 20:50

Επίτιμος διδάκτορας των Τμημάτων Θεολογίας και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αναγορεύτηκε σήμερα στην Μεγάλη Αίθουσα Τελετών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος.

Να αναφερθεί, ότι ο Mακαριώτατος είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής (Τμήμα Αρχαιολογίας) και της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διετέλεσε υπότροφος του Ι.Κ.Υ. (1ος σε πανελλαδική κλίμακα) στις βυζαντινές σπουδές.

Μετέβη για μεταπτυχιακές σπουδές στο Graz Αυστρίας και στο Regensburg και το Μόναχο της Γερμανίας.

Εργάσθηκε ως πανεπιστημιακός βοηθός στην Αρχαιολογική Εταιρεία στην Αθήνα δίπλα στον Ορλάνδο και ως φιλόλογος στη Λεόντειο Σχολή της Νέας Σμύρνης, στο 9ο Νυκτερινό Γυμνάσιο Αθηνών, καθώς και στο Γυμνάσιο της Αυλώνος.

Εγκατέλειψε την πανεπιστημιακή του καριέρα μετά την ένταξή του στον ιερό κλήρο.

Στο συγγραφικό του έργο συγκαταλέγονται πολλά άρθρα, μελέτες και βιβλία θεολογικού, κοινωνικού και ιστορικού περιεχομένου, εκ των οποίων αυτό με τον τίτλο «Μεσσαιωνικά Μνημεία της Ευβοίας» βραβεύθηκε το 1970 με πρώτο βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών.

Τέλος, να σημειωθεί, ότι το 2006 εξεδόθη ο πρώτος από τους τρείς τόμους έργου του με τον τίτλο «Χριστιανική Βοιωτία».

Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ:

Επέλεξα ως θέμα της σημερινής μου ομιλίας «Ένα Βοιωτικό Μοναστήρι - Μάρτυρας μιας Νεοελληνικής Νοοτροπίας». Πρόκειται για το Μοναστήρι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών του Δήμου Θίσβης Βοιωτίας. Χτίστηκε ανάμεσα σε άλλα Μοναστήρια στη Νότια πλευρά του Ελικώνα, που καταλήγει στα δαντελωτά παράλια του Κορινθιακού κόλπου (φωτ. 1,2,3)) κάτω από τον κακοτράχηλο όγκο της Παλιοβούνας και κοντά στα τείχη της αρχαίας Βοιωτικής πόλεως των Κορσιαίων.

Στόχος μου σήμερα δεν είναι ούτε η αρχιτεκτονική ούτε η εικονογραφική ούτε καν η καθόλου αρχαιολογική μελέτη και ανάπτυξη του αξιόλογου αυτού μνημείου, αλλά η έκφραση του παραπόνου του, καθώς μένει μόνο σκέλεθρο στη μανία της φύσεως, κτυπημένο από την φθορά του χρόνου, τις ιστορικές περιπέτειες, την απληστία και την άγνοια των ανθρώπων και περισσότερο από την σύγχρονη νοοτροπία της εγωπάθειας του ατομισμού και του βολέματος του νεοέλληνα.

Μας υποδέχεται το μαρμάρινο θύρωμα του Μοναστηριού, η όψις του οποίου μαρτυρεί την εγκατάλειψή του (φωτ.4.) Από αυτό περνάμε και αντικρύζουμε, την δυτική πλευρά του καθολικού με το ταπεινό  καμπαναριό του, του ναού που είναι αφιερωμένος στους «Παμμέγιστους Ταξιάρχες». (φωτ. 5,6,7).

Όπως βλέπουμε (φωτ.8) το περίγραμμα του Μοναστηριού ακολούθησε τον συνιθισμένο στα βυζαντινά χρόνια τύπο. Ένα τετράπλευρο οικοδομικό συγκρότημα με κτίριο που καλύπτει τις καθημερινές λειτουργικές ανάγκες:Κελλιά, Τράπεζα, Μαγειρείο, Αρχονταρίκι, Ξενώνες Βορδοναρειό, Αποθήκες και τόσα άλλα. Όλα περιβάλλουν τον Ναό, το Καθολικόν, που είναι το κέντρον της όλης μοναστηριακής ζωής. Εδώ ο Ναός δεν βρίσκεται στο κέντρο της αυλής, αλλά λόγω της μορφολογίας του εδάφους είναι σχεδόν προσκολλημένος στη βόρεια πτέρυγα.

Η είσοδος στο Μοναστήρι γίνεται από την Δυτική πλευρά. Η άλλοτε βοηθητική είσοδος από την Ανατολική (το παραπόρτι) έχει καταστραφεί.

Ο ναός (φωτ.9 ) αποτελείται  από  το ιερό, τον κυρίως ναό και τον νάρθηκα. Μεταγενέστερα κτίσθηκε και προστατευτικός εξωνάρθηκας, του οποίου σήμερα σώζονται μόνο τα θεμέλια (10,11 φ.).

Στην εσωτερική δυτική πλευρά του κυρίως Ναού και πάνω από την κεντρική είσοδο σώθηκε η επιγραφή που μας πληροφορεί ότι: (φωτ. 12, 13).

ΑΝΕΓΕΡΘΗ ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ ΚΑΙ ΑΝΙΣΤΟΡΗΘΗ Ο ΠΑΝΣΕΠΤΟΣ ΚΑΙ ΘΕΙΟΣ ΟΥΤΟΣ ΝΑΟΣ ΕΠ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΩΝ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΓΑΒΡΙΗΛ ΔΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΟΣΙΟΛΟΓΙΩΤΑΤΟΥ ΕΝ ΜΟΝΑΧΟΙΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΑΥΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΟΝΗΣ ΚΥΡ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΑΡΧΙΕΡΑΤΕΥΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΙΕΡΩΤΑΤΟΥ ΚΑΙ ΛΟΓΙΩΤΑΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΑΓΑΠΙΟΥ ΤΗΣ ΑΓΙΩΤΑΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΘΗΒΩΝ ΕΝ ΕΤΙ ΑΨΞS (1766) ΔΙΑΧΕΙΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΑΝΟΥ.....] ΠΑΤΕΡΩΝ ΠΑΠΑ ΚΥΡ ΠΑΡΘΕΝΙΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΚΑΙ... [ΙΡΟ] ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ [.......] ΚΥΡ [ΕΥ........]  ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΚΑΙ ΕΥΗΜΕΡΙΟΥ ΤΗΣ ΑΥΤΗΣ ΜΟΝΗΣ κ  ΚΥΡ  ΜΕΛΕΤΙΟΥ.....

Η παράδοση θέλει την ανέγερση του μοναστηριού στον 12ον μ.χ. αιώνα . Φαίνεται ότι τούτο έχει δόση αληθείας, όπως αποδεικνύεται από το μικρό μαρμαροθέτημο που διασώθηκε στο δάπεδο της πλευράς του διακονικού (φωτ. 14) .

Καταστράφηκε όμως ο αρχικός ναός και στη θέση του και μάλιστα πάνω στα θεμέλια του κτίσθηκε ο σημερινός, όπως αναφέρεται στην επιγραφή.

Το έτος της ανεγέρσεως και αγιογραφήσεως του καθολικού δηλ. το 1766, τα μέσα περίπου του 18ου  φαίνεται, ότι η περιοχή που είναι αποκεκομμένη από την άλλη Βοιωτία, λόγω του ορεινού όγκου του Ελικώνα παρουσιάζει μίαν άνθηση. Ανεγείρονται Μοναστήρια και Μετόχια, όλα φροντισμένα:με αγιογραφίες, κειμήλια, εικόνες και πλούσιες  βιβλιοθήκες με χειρόγραφα, κώδικες και εκδόσεις Βενετίας.

Τούτο φαίνεται καλύτερα από το σωσμένο τούρκικο χοτζέτι του έτους 1764(φωτ. 15, 16) που καθορίζει με λεπτομέρεια τα όρια της περιουσίας και ιδιόκτητης περιοχής του γειτονικού Μοναστηριού του οσίου Σεραφείμ που λέγεται Δομπός.

Απέραντοι ελαιώνες, πλούσια κτηνοτροφία, άλλες γεωργικές καλλιέργειες, επικοινωνία με δικά τους πλωτά μέσα με την απέναντι πελοποννησιακή γη, ιδιωτικός αρσανάς (λιμάνι). Όλα αυτά θα εξελιχθούν σε υποδομή και στήριξη του αγώνα στη Ρούμελη κατά του Κατακτητή.

Ο αρχιτεκτονικός τύπος του ναού (φωτ.17) είναι απλός δικιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο. Εξωτερικά ο ναός δεν φανερώνει απόλυτα την θολοδομή του εσωτερικού. Η κάλυψη των δυτικών γωνιακών διαμερισμάτων γίνεται με ασπίδες επί λοφίων (φουρνικά) ενώ των ανατολικών (παραβήματα ) με ημικυκλικούς θόλους.

Ο Ναός ήταν κατάγραφος με καλήν τέχνην τοιχογραφίας, που έχει όμως υποστεί φοβερή καταστροφή από την υγρασίαν και τις φωτιές που άναβαν τους χειμώνες μέσα στον ναό (18,19).

Καλύτερα διατηρήθηκαν εκείνες του Ιερού:

Στην κόγχη του Ιερού, το αρχιτεκτονικό εκείνο κομμάτι, που συνδέει το δάπεδο του Ναού με τον τρούλλο, την γη με τον ουρανό, εξεικονίσθηκε η μεσίτρια, η Πλατυτέρα. Υπάρχει το συμπίλημα ΜΡ-ΘΥ και η επιγραφή η Πλατυτέρα των Ουρανών. (φωτ.20).

Φοράει το χαρακτηριστικό μαφόριον, κρατά στο στήθος της το μικρό Ιησού και απλώνει την αγκάλην προς το πλήρωμα της Εκκλησίας. Την περιβάλλουν δύο σιβίζοντες άγγελοι (φωτ.πλ. 21). Πιο κάτω σε ζώνη παριστάνεται η Θεία μετάληψις. (φωτ. 22). Χαμηλότερα κυκλώνουν το θυσιαστήριο Ιεράρχες με πολυσταύρια φελώνια και κρατώντας                           ειλητάρια με λειτουργικές ευχές. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος (φωτ. 23), ο Ιερός Χρυσόστομος με ειλητάριο που γράφει «και ποίησον τον άρτον τούτον......(φωτ. 24.), ο Άγιος Βασίλειος με το κείμενον «Ουδείς άξιος των συνδεδεμένων.......(φωτ.25). και ο άγιος Αθανάσιος με τη γραφή «Εξαιρέτως της Παναγίας Αχράντου .......(φωτ. 26) ».

Επίσης στο Διακονικόν σώζονται πολύ καλά οι  τοιχογραφίες.

α) Του Παλαιού των Ημερών και πιο κάτω ο Ιησούς Χριστός με το μονόγραμμα ΙC. ΧR. ως ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΒΑΣΙΛΕΥΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΣ ΑΡΧΙΕΡΕΥΣ. (ΦΩΤ. 27).

Εκ των διακόνων διακρίνονται με την διακονικήν στολήν του ο Πρόχoρος (φωτ. 28), ο Πρωτομάρτυς Στέφανος (φωτ. 29), ο Παρμενάς (φωτ. 30), ο Νικάνωρ (φωτ. 31).

Στην επιφάνεια του ιερού διασώθηκαν οι Μορφές των αγίων:

Επιφανίου (φωτ.32). Μητροφάνους :             Διονυσίου Αρεοπαγίτου.

Ιεροθέου (φωτ. 33)    Γρηγορίου Νύσσης:     Ανθίμου

Γερμανού (φωτ.34)    Πρόκλου                       Σιλβέστρου

Νικηφόρου (φωτ.35)  Κυρίλλου

Ιακώβου      (φωτ.36)

Ταρασίου,     Γρηγορίου Παλαμά

Πολυκάρπου,       Βλασίου

Μεθοδίου,            Κλήμη

Στην κόγχη της προθέσεως διεσώθη η παράστασις του Αγίου Γρηγορίου του Διαλόγου με την επιγραφήν «πρόσχωμεν τα προηγιασμένα άγια τοις αγίοις….» και του Αγ. Αμβροσίου με το ειλητήριον «Κατά την δωρεάν του Χριστού σου μεθ’ ου ευλογητός ει….»

Ο Κυρίως Ναός έχει υποστεί, όπως ήδη ελέχθη τις περισσότερες καταστροφές: (φωτ. 37,38).

σώζονται οι μορφές των αγίων:

Ιωάννου της Κλίμακος (φωτ. 39)

Ανδρέου Κρήτης  (φωτ. 40)

Αγ. Σπυρίδωνος (φωτ. 41)

 

Στο Νάρθηκα, πάνω από την Κεντρική Είσοδο δεσπόζει μία εντυπωσιακή παράσταση της Θεοτόκου με την επιγραφήν:

«την πάσαν ελπίδα μου εις σε ανατίθημι

Μήτερ του θεού φύλαξον ημάς υπό την σκέπην σου» (φωτ. 42)

Στις εξωτερικές επιφάνειες του ναού φαίνεται η εγκατάλειψις και η λεηλασία.

Στην εικόνα βλέπουμε το παλαιοχριστιανικό ανάγλυφο (φωτ. 43) που εκλάπη από την θέση του όπως βλέπετε (φωτ. 44).

Ακόμη οι διακοσμημένες επιφάνειες με τα σκυφία, τα ρόδια πινάκια, δείχνουν τις άδειες θέσεις όπως τις άφησαν βέβηλα χέρια (φωτ. 45,46,47).

Βλέπετε ακόμη μερικές εικόνες των κατεστραμένων χώρων (φωτ. 48,49,50,51,52,53).

Στον ξεσηκωμό του Γένους κατά του Τούρκου κατακτητή οι νεώτεροι πατέρες της Μονής μαζί με άλλους των γειτονικών μοναστηριών ακολούθησαν τους οπλαρχηγούς και μετά την απελευθέρωση και ανασυγκρότηση του Κράτους επέστρεψαν ελάχιστοι.

Η έλευσις του νεαρού Βασιλέως Όθωνος και κυρίως η Αντιβασιλεία αυτού, έφεραν μαζί τους και το δήθεν «ανανεωμένο πνεύμα της Δύσεως». Το από 25 Σεπ. (7 Οκτ.) 1833 διάταγμα σήμανε την καταστροφήν όχι τόσο την οικονομικήν όσο την πολιτισμικήν των Μοναστηριών και της χώρας μας.

 

ΟΘΩΝ κτλ.

«Α . Όλα τα εγκαταλελειμμένα ήδη και έρημα μοναστήρια και μοναστηριακά κτήματα θέλουν εισοδεύεσθαι από του νυν δια των γενικών Εφόρων εις λογαριασμόν του δημοσίου και προς την σκοπουμένην βελτίωσιν των Εκκλησιαστικών και της Παιδείας.

«Β . Υπό την αυτήν κατηγορίαν υπάγονται και τα εν τω υπό γράμμα Β. καταλόγω της Συνόδου σημειούμενα μοναστήρια, εν οις ολίγοι τινές μονάζουν ακόμη και νυν, όχι πλέον των 6 μοναχών, αφού ούτοι μετατεθώσιν εις άλλα μοναστήρια.

«Γ . Προς τούτο θέλουν προσκληθή οι Νομάρχαι να αναφέρωσιν εις ποίον των διατηρουμένων μοναστηρίων επιθυμούν να μετατεθούν οι μοναχοί ούτοι, και κατά την αναφοράν τούτων η Γραμματεία συνεννοηθείσα μετά της Συνόδου, θέλει ενεργήσει, όσον ένεστι τάχιον και καταλληλότερον, την ποθουμένην ενός εκάστου μετάθεσιν.

«Δ . Όλων τούτων των μοναστηριακών (κτημάτων) και των αυτοίς προσανηκόντων δικαιωμάτων και κινητών θέλουν εκτεθή και διευθυνθή εις την Γραμματείαν ακριβείς περιγραφικοί κατάλογοι μετά περιληπτικών αναφορών περί της επωφελεστέρας χρήσεώς των, αλλ’ άνευ τινός αναβολής

πρέπει να διαταχθή η απόπειρα της επί ωρισμένω χρόνω μισθώσεως περί την διαρρήδην επιφύλαξιν του δικαιώματος της ανωτάτης εγκρίσεως, προς επιτυχίαν της οποίας πρέπει να τεθώσιν υπ’ όψιν αι από τας υπαλλήλους Αρχάς γενόμεναι διαπραγματεύσεις.

«Ε . Αι περί της μισθώσεως αυτής συνθέσεις θέλουν αφεθή κατ’ ανάγκην εις τας εξωτερικάς αρχάς (τους Νομάρχας), επειδή ούτε το ποσόν και ποιόν των πραγμάτων τούτων, ούτε αι τοπικαί σχέσεις είν’ ακριβώς γνωστά, ουδ’ εκ των προκειμένων πρακτικών δυνατόν να εξακριβωθούν˙ αλλ’ εν τούτοις δεν πρέπει να παραμεληθή η δια σχετικών αξιοχρέων εγγυήσεων εκ μέρους των μισθωτών εξασφάλισις του δημοσίου, καθόσον οι μισθωταί ούτοι δεν είναι ικανώς γνωστοί, μ’ όλα τα δικανικά χαρακτηριστικά εφωδιασμένα, υποκείμενα.

«ΣΤ . Ως προς την μίσθωσιν των μοναστηρίων (υπό αρ. 2), εν οις μονάζουσι κατά το παρόν ολίγοι τινές ακόμη μοναχοί, θέλουν προτιμηθή αυτοί ούτοι ως μισθωταί, και αφεθή ως τοιούτοι εις την κάρπωσιν των μοναστηριακών, εάν τυχόν δεν προκρίνουν, ως ανωτέρω ερρέθη, να μεταβώσιν εις άλλα διατηρητέα μοναστήρια.

«Ζ’. Τα προς το παρόν και μέχρις ου διατάξωμεν άλλο τι, διατηρητέα μοναστήρια θ’ αποδίδουν από το καθαρόν προϊόν των κτημάτων των το δεκατημόριον προς τον ανωτέρω (αρθ. Α .) ειρημένον σκοπόν, ως φόρον.

«Η . Όλων τούτων των προϊόντων (φόρων) η είσπραξις θέλει αφεθή καταλλήλως εις τους Νομάρχες, δι’ ων θέλουν αποστέλλεσθαι εις ταμείον της Επικρατείας, το οποίον θέλει κρατεί ιδιαίτερον περί τούτων λογαριασμόν.

«Θ . Η διαχείρισις των προς βελτίωσιν των Εκκλησιαστικών και των σχολείων προσδιωρισμένων τούτων εισοδημάτων ανήκει αποκληστεικώς εις την ημετέραν επί των Εκκλησιαστικών και της Παιδείας Γραμματείαν.

Εν Αθήναις την 25 Σεπτεμβρίου (7 Οκτωβρίου) 1833.

«Εν ονόματι του Βασιλέως.

Η Αντιβασιλεία ΑΡΜΑΝΣΠΕΡΓ, ΜΑΟΥΡΕΡ, ΕΙΔΕΚ».

Η από 12ης Οκτωβρίου 1833 Εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας, «προς τους κατά την επικράτειαν Σεβ. Μητροπολίτας και Επισκόπους» εις υλοποίησιν του μνημονευθέντος βασιλικού διατάγματος διαλαμβάνει τα εξής:

α. . . . τα μοναστήρια παραλαμβάνονται παρά της Κυβερνήσεως εις λογαριασμόν του συνιστωμένου εκκλησιαστικού ταμείου, εξ ου θέλουσι μισθοδοτείσθαι οι Επίσκοποι της επικρατείας και άλλοι κληρικοί, καθώς και οι διδάσκαλοι των σχολείων και θέλει συνιστάσθαι και διατηρείσθαι παν ο,τι ανάγεται εις την εκκλησίαν και την παιδείαν θεοφιλές και θεάρεστον. Προς τούτον το πρώτον και κύριο αυτών σκοπόν θέλουσι χρησιμεύσει και εις  το εξής∙ τα εξ αυτών εισοδήματα, συντελούντα εις την διατήρησιν του κλήρου, εις την ευκοσμίαν των Ναών και εις την δημόσιαν εκπαίδευσιν. Όθεν διετάχθησαν ήδη οι κατά τόπους Νομάρχαι να παραλάβωσιν τα υπό τας δύο ταύτας τάξεις υπαγόμενα μοναστήρια.»

Κατά ταύτα προσεκλήθησαν ήδη υπό της Κυβερνήσεως οι Νομάρχαι εις το να φροντίσωσιν εκ συμφώνου μετά των γενικών εφόρων:

Να εκτεθώσιν εις δημοπρασίαν τα κτήματα.

Στα «Σωζόμενα» του Κωνσταντίνου Οικονόμου και στην περιγραφή του διασώζεται το έργο των Νομαρχών και των εφόρων:

«Ο τοίνυν κατά χώραν Νομάρχης η Έπαρχος . . . επήρχετο καθ' έκαστον (μοναστήριον) εκτελέσων το διατεταγμένον∙ συνεπήγετο δε και σφριγώντων υπηρετών ακολουθίαν πολλήν (ανθρώπων αγροίκων και μηδόλως ειδότων διαστέλλειν μεταξύ βεβήλου και ιερού).

Και την αναίρεσιν και καταγραφήν των του μοναστηρίου πραγμάτων εποιείτο τοιουτοτρόπως:

Πρώτον μεν εισήει κατ' ευθείαν εις τον ναόν∙ οι δε περί αυτόν οι μεν τινες εισπίπτοντες, άλλοθεν άλλοι, ανέδην εις τα άδυτα του ιερού θυσιαστηρίου, συνήρπαζον από της προθέσεως και της αγίας Τραπέζης τα τε ζωοδόχα Δισκοπότηρα και τα Ευαγγέλια και το Αρτοφόριον. Και τάλλα τα ιερά σκεύη και κειμήλια συναφήρπαζον, οίον σταυρούς, περιζώνια, και στολάς ιερατικάς και πάντα τα εντός του θείου Βήματος, λωποδητούντες, και αυτάς τας αγίας Τραπέζας τας ενδυτάς. Οι δε ετέρωθεν ησχολούντο περί τας αγίας εικόνας, απάσας αποσπώντες από τε των ιερών κιγκλίδων (του τέμπλου) και όπου ήσαν αλλαχού και συστοιβάζοντες ως βεβήλους σανίδας αλλεπαλλήλους∙ και τας κρεμαμένας δε τας, είτε αργυράς είτε ορειχαλκίνας κανδήλας ελάμβανον καθαιρούντες∙ συνήγον δε και αυτάς τας βίβλους των προσευχών∙ και ταύτα πάντα συμφορούντες αθρόα συνεσώρευον εν τω μέσω του ναού η και του νάρθηκος.

Έπειτα πάλιν λαμβάνοντες ένα καθ' εν ανεδείκνυον, αίροντες εις ύψος, και ο Έπαρχος αποβλέπων κατέγραφεν∙ αυτοί δε πάλιν απέρριπτον έκαστον των καταγραφομένων εις άλλον σωρόν, ως έτυχον εκτινάσσοντες∙ και ην ιδείν ώδε μεν το Ποτήριον της Ζωής και το Αρτοφόριον κυλιόμενον επί του εδάφους, εκεί δε το Ιερόν Δισκάριον σφενδονιζόμενον και τον Αστερίσκον, αλλαχού δε την αγίαν Λόγχην και την Λαβίδα και το Μυροδόχον σκεύος, και τα Ιερά Καλύματα συρόμενα κατά γης και καταπατούμενα . . .

Εκείθεν κατέγραφεν ούτος και τα μελίσσια και τα βοσκήματα και τα υποζύγια και πάντα τα κτήματα τα εκτός του Μοναστηρίου . . .

Μετά ταύτα μετέβαινεν εις το μαγειρείον και εις το τραπεζείον, συναθροίζοντες πάντα τα σκεύη και μικρά και μεγάλα∙ συνεκόμιζαν δε και τα προς ζωάρκειαν ει τι εύρισκον τεταμιευμένον.

Και ούτως άπαντα συλήσαντες και τα φορτία συγκομίσαντες εις την αυλήν, εις με εξ αυτών παρεκάθητο τηρών, άλλος δε τις έκλειε τας θύρας του ναού, τας δε κλεις ελάμβανε ο Έπαρχος . . .

Οι δε μοναχοί μακρόθεν αφεστηκότες, οι μεν παρά τας θύρας του σεσυλημένου ναού, ο δε τις αλλαχού του μοναστηρίου εθρήνουν, εκόπτοντο, εθεοκλύτουν εις μάτην ολοφυρόμενοι και βοώντες . . .»

Εις άλλο δε μοναστήριον, συναγομένων των αγίων εικόνων, επειδή της Θεοτόκου πολλά και πολύτιμα κοσμήματα περιείχεν, εποφθαλμήσας ο έπαρχος, καταβαλών ευθύς την εικόνα και καταπατήσας υπό τους πόδας υπτίαν, εξήλωσε δι' ηλάγρας πανταχόθεν τα αργυρώματα, εις σάκκαν συμφορήσας αδίαν, ήτις (σάκκα) ύστερον ουχ ευρέθη» (σελ. 272).

Την τύχη αυτή της λεηλασίας είχε και η Μονή Ταξιαρχών, η οποία κτυπημένη και από την περιφρονητική συμπεριφορά του πνεύματος του 19ου αιώνος, θα δεχθή το τελευταίο κτύπημα με την απαλλοτρίωση όλων των κτημάτων της με την υπ' αριθ. 2/της 19ης Μαρτίου του 1927 απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων Λιβαδειάς.

Κατά το κείμενον της απαλλοτριωτικής αποφάσεως ολόκληρον το κτήμα αποτελείται από 19.641 στρ. και 125 μέτρα σύμφωνα με το επίσημο σχεδιάγραμμα του Υπουργείου Γεωργίας: Αγροί, ελαιώνες, αμπέλια, βοσκότοπους, οι οποίοι διανεμήθησαν εις 191 οικογένειες των Χωστίων του σημερινού Προδρόμου. Μεταξύ των διανεμηθέντων κτημάτων συμπεριλαμβάνεται και ο μεγάλος ελαιώνας στον κόλπο του σημερινού «Σαράντη», ο οποίος ελαιώνας μοιράσθηκε ως οικόπεδα και σήμερα ευτυχώς έγινε ένα ωραίο θέρετρο με καταπληκτικές κατοικίες.

Το τίμημα και αποζημίωσις της Μονής ορίσθηκε εις 431.825 δρχ. εκ των οποίων έπρεπε ο μεν Συνεταιρισμός Αγροτών Χωστίων να καταβάλη 304.818 δρχ. και το Δημόσιο 127.825 δρχ. Τα χρήματα αυτά ουδέποτε κατεβλήθησαν. Στη Μονή από την τεράστια αυτή έκταση έμειναν μόνο 1.200 μέτρα, δηλαδή αυτό το κτίριο και περιβάλλον της έκτασης, όση καλύπτουν τα σταλλάγματα των κεραμιδιών.

Χαρακτηριστικό δείγμα της απερισκεψίας αλλά και της απληστίας είναι η διανομή του Ελαιώνος, όπου το σημερινό θέρετρο, όπου από την τεράστια έκταση της Μονής έμεινε γι' αυτήν μια στενή λωρίδα, η αιγιαλίτιδα ζώνη, που και αυτή στη συνέχεια έγινε ένας όμορφος και εξυπηρετικός ασφαλτωμένος δρόμος. 54 =άποψις  55 = τοπογραφικό (φωτ.........)

Να δούμε τα συμπεράσματα:

- Εδώ, βλέπουμε τα όμορφα σπίτια του θερέτρου.

- Εδώ, τα ερείπια του Μοναστηριού.

Τι θα μπορούσε να γίνει;

Ασφαλώς θα έπρεπε να ενισχυθούν οι κάτοικοι της περιοχής, θα έπρεπε όμως να ληφθή πρόνοια και για την επιβίωση και την ανάδειξη της Μονής ως κέντρο εθνικής και θρησκευτικής παραδόσεως, ως μαρτυρία πολιτισμικής διαδρομής. Οι πρόγονοί μας πολλές φορές έκαναν λόγο για την αξία του ΜΕΤΡΟΥ στη ζωή μας. Και ετόνισαν ότι όταν το ΜΕΤΡΟ περιφρονείται ακολουθεί η ΥΒΡΙΣ.

Δεν έχω την εντύπωση ότι έκανα σήμερα ενώπιόν σας μια επιστημονική αρχαιολογική ανάπτυξη, πιστεύω όμως ότι σας έκανα κοινωνούς του παραπόνου ενός ιστορικού Μνημείου της Βοιωτικής γης με την προτροπή όχι άλλους βανδαλισμούς και προσπάθεια έστω και τώρα για επανόρθωση των λαθών μας.

56 = βίλλα

57 = ερείπια

58 =      ‶

59 = σπίτι

60 =     ‶

61 = ερείπιο

62 = ερείπιο

Φωτογραφίες: Χρήστος Μπόνης