Να υπαχθεί στην Αρχιεπισκοπή η Μονή και τα Μετόχια της Χρυσοβαλάντου

Δημιουργηθηκε στις Δευτέρα, 11 Ιουλίου 2011

Γράφτηκε από τον/την Ανάλυση του Θεόδωρου Καλμούκου - 20:31

Τίποτε το ουσιαστικό δεν προέκυψε από την πρόσφατη επίσκεψη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο του Επισκόπου Φιλομηλίου Ηλία ηγουμενεύοντος της Μονής Χρυσοβαλάντου και του Μητροπολίτη Δαρδανελίων Νικήτα, ο οποίος ήταν πρόεδρος της τριμελούς Πατριαρχικής Εξαρχίας, η οποία διενήργησε επιτόπια έρευνα για την Μονή και τον πρώην ηγούμενό της, Μητροπολίτη Τυάνων Παϊσιο. Αμφοτέρους τους είχε καλέσει ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος το Σαββατοκύριακο 2 και 3 Ιουλίου.

Υπήρξε απλά μία συνάντηση με τον Πατριάρχη ενημερωτικής φύσεως, ενώ στη Σύνοδο διαβάστηκε μία έκθεση του Επισκόπου Ηλία για την κατάσταση και πορεία της Μονής. Πολλά από τα διαλαμβανόμενα στην έκθεση αυτή τα είχε αναφέρει ο Επίσκοπος Ηλίας στη συνέντευξή του στον «Ε.Κ.» της 5ης Ιουλίου 2011.

Το μόνο που αποφασίστηκε ήταν να οριστεί πρόεδρος του Νομικού Προσώπου Legal Corporation ο Μητροπολίτης Νικήτας, αντί του Επισκόπου Ηλία που έχει ήδη εκλεγεί, κι ο τελευταίος να παραμείνει ως μέλος. Το τρίτο μέλος του Νομικού Προσώπου είναι ο δικηγόρος Νικηφόρος Μάθιους από το Κονέκτικατ.

Είναι απορίας που δεν λήφθηκε μέριμνα να συμπεριληφθούν στο Νομικό πρόσωπο και δύο ή τρία ακόμα στελέχη της Μονής εκ των λαϊκών, οι οποίοι έχουν κοπιάσει και προσφέρει επί έτη πολλά και εξακολουθούν να προσφέρουν μέχρι σήμερα.

Πέρα από τη νομική ιδιότητα που θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι επισύρει κι ένα είδος σκοπιμότητας που δικαιολογεί την ανάμειξη και παρουσία του κ. Μάθιους στο Νομικό Πρόσωπο της Μονής, απ’ όσο μπορώ να γνωρίζω δεν υπήρχε κάποια άλλη προηγούμενη προσφορά και συμβολή του στη Μονή που να δικαιολογεί τη συνάφεια και εγγύτητα στην παρούσα φάση μέχρι σημείου μάλιστα να συμπεριληφθεί στο σώμα λήψεως αποφάσεων.

Αν κάτι αποδείχθηκε όλους αυτούς τους εννέα μήνες από το ξέσπασμα της κρίσης στη Μονή λόγω των αποκαλυφθέντων για τα διαμειβόμενα εντός αυτής με πρωτουργό τον πρώην ηγούμενο Παϊσιο, είναι η αδυναμία διαχείρισης της κρίσης και κατάληξης σε λυσιτελείς αποφάσεις.

Λάθη επί λαθών, καθυστερήσεις επί καθυστερήσεων, παλινωδίες και παλινδρομήσεις ων ουκ έστιν αριθμός, συνθέτουν μια εικόνα ολοκληρωτικής ατελεσφορίας και σύγχυσης.

Κατανοητό και παραδεκτό ότι το μέγεθος της κρίσης ήταν τόσο μεγάλο και αναμφίβολα πολυδιάστατο που ίσως να μην έχει αντιμετωπίσει παρόμοιο το Φανάρι στην περασμένη πεντηκονταετία.

Η αποστολή της Εξαρχίας και η συγκέντρωση πρωτογενών στοιχείων ήταν αναμφίβολα σοφή και ενδεδειγμένη απόφαση του Πατριαρχείου, όπως επίσης και ο διορισμός του Επισκόπου Ηλία ως ηγουμενεύοντος. Πάλι καλά που δέχθηκε ο άνθρωπος να μπει σε μία τέτοια περιπέτεια.

Οφείλει ωστόσο να λεχθεί πως η παρέλευση εννέα μηνών δεν δικαιολογεί την μη ύπαρξη τελικής απόφασης. Δεν είναι δυνατόν από τις 6 Νοεμβρίου 2010 μέχρι τώρα να μην έχει πάρει η Μονή τις 280 χιλιάδες σε ρευστό και τις 100 χρυσές λίρες που παρέδωσε στην Αστυνομία η αποσχηματισθείσα Μοναχή Χριστονύμφη (Φιτζπάτρικ). Ούτε να μην έχει ληφθεί τελεσίδικη απόφαση. Η κωλυσιεργία αυτή παρέχει ευκαιρίες για υποθέσεις και σχολιασμούς κάθε είδους.

Δεν λέγει κανείς ότι όφειλε το Πατριαρχείο να δείξει σπουδή και βιασύνη, αλλά και η παρελκυστική τακτική που παρατηρείται επί εννέα μήνες τώρα πέρα από το ότι θίγει το γόητρο του Πατριαρχείου, βάζει και σε σκέψεις την Ομογένεια η οποία ζει και κινείται με τους ρυθμούς και τη νοοτροπία της Δύσης, δηλαδή της επίλυσης των προβλημάτων εν τη γενέσει τους κι όχι τη νοοτροπία της Ανατολής του είδους βλέποντας και κάνοντας κι ας περιμένουμε λίγο ακόμα ή το γνωστό γιαβάς-γιαβάς της τουρκικής κουλτούρας και αντιληπτικής.

Οφείλει να λεχθεί ότι όπως είχε συγκροτηθεί η Μονή ήταν ένα ιδιάζον και πρωτόγνωρο καθεστώς, αφού συμβίωναν κάτω από την ίδια στέγη ο ηγούμενος, οι δύο Μοναχές, σήμερα η μία εκ των οποίων απεβίωσε και η άλλη αποσχηματίσθηκε με την κρίση, αλλά και άλλοι τινές άνδρες και γυναίκες, λαϊκοί, εργένηδες ή διαζευγμένοι, πράγμα το οποίο συνεχίζεται μέχρι σήμερα και μάλιστα συνυπάρχουν όλοι αυτοί και μαζί οι κατά καιρούς Αγιορείτες Ιερομόναχοι που έρχονται να διακονήσουν για κάποιο διάστημα και να φύγουν. Ηταν και δυστυχώς εξακολουθεί να είναι μία περίεργη κατάσταση για τα Μοναστικά θέσμια.

Κι ακόμα δεν είναι ένα σύνηθες Μοναστήρι κάπου μακριά από την πόλη και τον θόρυβο όπου αναχωρούν κάποιοι ρέκτες του Μοναχισμού, οι οποίοι επιθυμούν την αδιάλειπτη προσευχή, την άσκηση, την ακτημοσύνη, την παρθενία, την ησυχία, όλα τέλος πάντων τα στοιχεία και τις αρετές του Ορθόδοξου Μοναχισμού.

Η Μονή βρίσκεται εν τη πόλει, με Μετόχια σε πολιτείες και πόλεις τα οποία λειτουργούν εν είδει ενοριών κοινοτήτων, με την έννοια και την αντιληπτική που έχει επικρατήσει εν Αμερική. Ουσιαστικά πρόκειται για μία άλλη ξεχωριστή Εκκλησιαστική οντότητα ή Δικαιοδοσία, παράλληλη με εκείνη της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, η οποία όμως δεν έχει να κάνει απολύτως τίποτε μαζί της.

Μιλούμε δηλαδή για ένα καθεστώς κράτος εν κράτει ή αν προτιμάτε διαιρετικό του εκκλησιαστικού σώματος. Μπορεί αλλού τέτοιες τακτικές να έχουν πέραση, αλλά δεν νομίζω ότι μπορούν να ισχύσουν ενταύθα διότι η Αμερική έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες. Το γεγονός μάλιστα ότι δεν επελέγη ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος όντας Εξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Δυτικό Ημισφαίριο να επιληφθεί της υπόθεσης Χρυσοβαλάντου, είναι κι αυτό φανερωτικό πολλών πραγμάτων.

Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται σήμερα είναι πολύ βασικό, το εξής: Τι είδους Μονή είναι σήμερα η Χρυσοβαλάντου, ουσιαστικά χωρίς Μοναχούς ή Μοναχές; Βέβαια η ίδια ερώτηση ισχύει για το τι είδους Μονή ήταν μέχρι τώρα, όπως ήδη είπαμε πιο πάνω.

Ισως να ήταν λάθος εξ’ αρχής με την υπαγωγή της στο Πατριαρχείο που έλαβε τη δομή και τον ορισμό της Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής, δηλαδή μιας ολοκληρωτικά ανεξάρτητης και αυτόνομης εκκλησιαστικής οντότητας έχουσα την υπαγωγή της απευθείας στο Πατριαρχείο, πράγμα το οποίο εκ των πραγμάτων αποδείχθηκε προβληματικό και εξελίχθηκε σε σκανδαλώδη περιπέτεια και λόγω της προσωποπαγούς του δομής. Αν υπήρχε Μοναστική Αδελφότητα ανδρώα ή γυναικεία τότε τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά, αλλά τώρα;

Ιδού μία πρόταση: Να υπαχθεί η Μονή και τα συν αυτής Μετόχια στην κανονική εκκλησιαστική Δικαιοδοσία της Αρχιεπισκοπής Αμερικής. Ο ναός της Αγίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου στην Αστόρια να περιέλθει στην κοινότητα του Αγίου Δημητρίου και να λειτουργεί ως προσκύνημα για τους ομογενείς εκείνους, οι οποίοι παλαιόθεν συνδέθηκαν με την Αγία Ειρήνη, αλλά και γενικότερα για την Ομογένεια.

Το οίκημα που χρησιμοποιείται ως κατοικητήριο στη διεύθυνση 42-11 Ditmars Boulevard να μεταποιηθεί σε Οίκο Ευγηρίας, στον οποίον να βρίσκουν φροντίδα και θαλπωρή ιδιαίτερα εμπερίστατοι προχωρημένης ηλικίας ομογενείς. Τα κατά τόπους Μετόχια να ανήκουν στις αντίστοιχες Μητροπόλεις της Αρχιεπισκοπής και να λειτουργούν όπως και οι λοιπές κοινότητες.

Οπως έχει το σημερινό δομικό σχήμα συγκρότησης της Μονής δεν μπορεί να συνεχιστεί και για πρακτικούς λόγους, βασικός εκ των οποίων είναι η τρομακτική έλλειψη ιερέων, όπως άλλωστε το ανέφερε κι ο Επίσκοπος Ηλίας στη συνέντευξή του στον «Ε.Κ.», αλλά και στην έκθεσή του στον Πατριάρχη. Ούτε μπορεί να λειτουργεί με μεσοβέζικες λύσεις απόσπασης ενταύθα ιερομόναχων εξ’ Ελλάδος και μάλιστα εξ’ Αγίου Ορους για μικρά χρονικά διαστήματα.

Κατ’ αρχή οι κληρικοί αυτοί κομίζουν μία αλλιώτικη νοοτροπία, η οποία δεν προσιδιάζει στην ενταύθα ιδιαιτερότητα και αυτοσυνειδησία, αφού όπως είπαμε η Μονή λειτουργεί ως ενορία εν των κόσμω με όλα όσα συνεπάγεται κάτι τέτοιο.

Ευελπιστώ ότι θα συμφωνούν πολλοί πως ο Ορθόδοξος Μοναχισμός της Ανατολής είναι άλλο πράγμα από τον «Μοναχισμό» της ενταύθα Μονής Χρυσοβαλάντου και θα πρέπει κάποτε να μάθουμε να είμαστε τίμιοι με την Ορθοδοξία.

Βέβαια δεν λανθάνει της γνώσης κανενός ότι η Αρχιεπισκοπή Αμερικής σήμερα αντιμετωπίζει κραυγαλέο έλλειμμα ηγεσίας, όπως εύστοχα ανέφερε ο «Εθνικός Κήρυξ» στο κύριο άρθρο του στην έκδοση του Σαββατοκύριακου 9 και 10 Ιουλίου.

Το ερώτημα που εγείρεται λοιπόν είναι, άραγε με ποια ηγεσία και υπό ποιες συνθήκες θα υπαχθεί η Μονή Χρυσοβαλάντου και τα Μετόχιά της στην Αρχιεπισκοπή; Αποδεικνύεται κάθε μέρα σχεδόν πως ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος δεν μπορεί. Και μόνο το γεγονός ότι μέσα σε δύο εβδομάδες έκλεισαν δύο Ημερήσια Ελληνικά Σχολεία, έπρεπε να είχε σημάνει συναγερμός.

Ας αφήσουμε πια την γραφική εκείνη ομολογία του Διευθυντή Παιδείας Ιωάννη Ευθυμιόπουλου πως πληροφορήθηκε το κλείσιμο του Σχολείου της Κορόνας από τον «Ε.Κ.», διότι αν υπήρχε ηγεσία στην Αρχιεπισκοπή ο κ. Ευθυμιόπουλος και μόνο γι’ αυτό ας αφήσουμε όλα τα άλλα στην άκρη θα έπρεπε να είχε σταλεί στο σπίτι του.

Βέβαια και στις περισσότερες Μητροπόλεις η κατάσταση είναι παρακμιακή. Από πού να αρχίσει κανείς και πού να τελειώσει; Από τον Μεθόδιο ή από τον Ησαϊα για να αναφέρουμε δύο δειγματοληπτικά;

Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής χρειάζεται αλλαγή και ανασυγκρότηση εκ βάθρων με ικανούς και σωστούς ανθρώπους στις νευραλγικές θέσεις του Αρχιεπισκόπου και των ιεραρχών, που να έχουν όραμα, ήθος, εντιμότητα, καλοσύνη, φιλαδελφία και φιλανθρωπία, εκκλησιαστικότητα, ελληνοπρέπεια, νουν Χριστού.

Να αγαπήσουν και να σκύψουν να αγκαλιάσουν την Ομογένεια που τους συντηρεί πλουσιοπάροχα αντί να την βρίζουν και να την αφορίζουν και να της στερούν ακόμα και τα μυστήρια γιατί έμαθαν να την βλέπουν μόνο σαν χρήμα και τίποτε παραπάνω.

Αλλωστε δεν πρέπει να λησμονούμε πως οι θεσμοί βαδίζουν μέσα στο χρόνο και την ιστορία με τα βήματα προσώπων, κι είναι τα πρόσωπα που λείπουν σήμερα. Κι αυτό είναι το δράμα της Εκκλησίας μας, από την Κωνσταντινούπολη μέχρι εδώ.

(Εφημερίδα Εθνικός Κήρυκας)