Ο Άγιος Βόρις Α’– ο μονάρχης που βάπτισε τους Βούλγαρους

Δημιουργηθηκε στις Τετάρτη, 15 Μαΐου 2013

Γράφτηκε από τον/την Βενέτα Παβλόβα - 02.26

Ένας από τους μεγάλους Βούλγαρους εξουσιαστές – ο Βόρις A’ δεν είναι ξακουστός με τις νίκες του στο πεδίο μάχης.

Έχασε σχεδόν όλους τους πολέμους, που συμμετείχε. Οι επιτυχίες του, όμως, στο πεδίο της διπλωματίας και του πολιτισμού δίνουν τους καρπούς τους μακριά στο μέλλον και όχι μόνο για τους Βούλγαρους, αλλά και για άλλους λαούς.

Ο Βόρις ο Α’ κυβερνά 37 χρόνια – από το 852 μέχρι το 889. Η κύρια συμβολή του στην ιστορία είναι ο εκχριστιανισμός της Βουλγαρίας και η μετατροπή της σε λίκνο του σλαβικού πνευματικού πολιτισμού. Στις 2 Μαΐου συμπληρώνονται 1106 χρόνια από τον θάνατό του.

Τον 9ο αιώνα τόσο η Ρωμαϊκή, όσο και η Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης αγωνίζονται για επιρροή στους πολυάριθμους Σλάβους στην Ευρώπη.

Στην Βουλγαρία ο πληθυσμός διάφορης εθνικής σύνθεσης τιμά διάφορους θεούς. Υπάρχουν πλέον και εκχριστιανισμένες κοινότητες.

Ο Βόρις φθάνει στο συμπέρασμα, ότι το κράτος του θα λάβει διεθνή αναγνώριση, εάν περιληφθεί στην χριστιανική οικογένεια και ότι μέσω της καθιέρωσης αυτού του θρησκεύματος βαθμιαία θα σχηματισθεί ενιαία βουλγαρική εθνότητα.

Στην αρχή ο Βόρις προσανατολίστηκε προς την Δυτική εκκλησία. Η Κωνσταντινούπολη, όμως, έστειλε το φθινόπωρο 863 στρατεύματα στη Βουλγαρία.

Η χρονιά ήταν εξαιρετικά βαριά και δύσκολη για την χώρα και ο Βούλγαρος εξουσιαστής εξαναγκάστηκε να υπογράψει ειρήνη με το Βυζάντιο, αφού υποχρεώθηκε να προσηλυτιστεί από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Νονός του έγινε ο ίδιος ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ' και ο Βόρις δέχτηκε το όνομά του. Το μυστήριο τελέστηκε την νύχτα και μυστικά.

Οι αιτίες γι' αυτό ήταν πολύπλοκες – ένα μέρος της αριστοκρατίας και του λαού δεν ήθελε να αφήσει την ειδωλολατρία.

Πολλοί φοβούνταν, ότι η Βουλγαρία θα γίνει εξαρτημένη από το Βυζάντιο. 52 Βούλγαροι βογιάροι ξεσηκώθηκαν εναντίων του μονάρχη, ενώ ο ίδιος έδωσε εντολή να τους σκοτώσουν.

Έτσι στα μέσα της δεκαετίας του '60 του 9ου αιώνα οι Βούλγαροι εκχριστιανίστηκαν, ενώ 15 χρόνια αργότερα η Βουλγαρική εκκλησία έγινε αυτοκέφαλη. Επικεφαλής της έγινε ο Ιωσήφ Α', αρχιεπίσκοπος και πρώτος πατριάρχης της Βουλγαρίας.

Εν τω μεταξύ, για την ευκολότερη προσχώρηση των Σλάβων προς τον χριστιανικό πολιτισμό δημιουργήθηκε νέο αλφάβητο.

Είναι έργο των Αγίων ισαποστόλων Κύριλλου και Μεθοδίου.

Το 886 ο Βόρις Α’ δέχτηκε τους μαθητές τους - Κλήμης, Ναούμ, Σάββας, Γκοράζδιος και Αγγελάριος στη Βουλγαρία. Στη χώρα θεμελιώθηκαν δύο λογοτεχνικές σχολές – ιδιόμορφα σλαβικά πανεπιστήμια.

Η μία ήταν στην Οχρίδα, όπου μόνο για 7 χρόνια εκπαιδεύτηκαν 3.500 ιερείς.

Η άλλη στην αρχή ήταν στην Πλίσκα, αλλά μετά μεταφέρθηκε στην νέα πρωτεύουσα Μεγάλη Πρεσλάβα.

Εκεί τα λειτυοργικά και θεολογικά βιβλία όχι μόνο μεταφράζονταν στην ομιλούμενη γλώσσα, αλλά και δημιουργούνταν πρωτότυπα έργα, που βρίσκονται στην βάση της σλαβικής λογοτεχνίας.

Το 889 ο Βόρις απαρνήθηκε το θρόνο και αποσύρθηκε σε μονή.

Ο πρωτόγονος γιος του Βλαδίμηρος Ρασάτε, όμως, αφού ανέλαβε την εξουσία, αποφάσισε να γυρίσει την ειδωλολατρία.

Χρειάστηκε ο Βόρις να βγάλει τα ράσα, να φορέσει στρατιωτικά ρούχα και να πολεμήσει εναντίων του γιου του.

Ο Ρασάτε εκτυφλώθηκε και φυλακίστηκε. Το 893 την εξουσία ανέλαβε ο τρίτος γιος του Βόριδος, Συμεών, η διακυβέρνηση του οποίου ονομάζουμε Χρυσό αιώνα του βουλγαρικού πολιτισμού.

Ο Βόρις Α επέστρεψε στην μονή, όπου στην 2.05. 907 απεβίωσε. Λίγο μετά αγιοποιήθηκε από την Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα