Τη τιμή αλλήλους προηγούμενοι

Δημιουργηθηκε στις Παρασκευή, 10 Ιανουαρίου 2014

Γράφτηκε από τον/την Ι.Μ. Καστορίας - 11.44

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

"Τη τιμή αλλήλους προηγούμενοι" (Ρωμ. 12, 10)

Ο αββάς Κασσιανός διηγήθηκε : "Εγώ και ο άγιος Γερμανός πήγαμε στην Αίγυπτο σε κάποιον γέροντα. Αφού μας φιλοξένησε, τον ρωτήσαμε : "Για ποιόν λόγο, τον καιρό που φιλοξενείτε ξένους αδελφούς, δεν τηρείτε τον κανόνα της νηστείας, όπως τον παραλάβαμε εμείς στην Παλαιστίνη;"

Ο γέροντας αποκρίθηκε : "Η νηστεία είναι πάντοτε μαζί μου, εσάς όμως δεν μπορώ να σας έχω πάντοτε μαζί μου. Και η νηστεία είναι βέβαια και χρήσιμη και απαραίτητη, αλλά εξαρτάται από τη δική μας προαίρεση, ενώ την εκπλήρωση της αγάπης ο νόμος του Θεού την απαιτεί υποχρεωτικά.

Όταν λοιπόν δέχομαι εσάς, και στο πρόσωπό σας δέχομαι τον Χριστό, οφείλω να σας υπηρετήσω με όλη μου την προθυμία. Και όταν σας ξεπροβοδίσω, μπορώ να επανέλθω στον κανόνα της νηστείας. Γιατί οι φίλοι του γαμπρού δεν επιτρέπεται να νηστεύουν, όσον καιρό είναι αυτός μαζί τους. Όταν όμως τον πάρουν από κοντά τους, τότε μπορούν να νηστέψουν"."

Είναι ένα από τα πιο ωραία κείμενα από τη σοφία και την εμπειρία των Αγίων Πατέρων που αναφέρεται στην αγαπητική διάθεση απέναντι στον συνάνθρωπο, στον αδελφό, στο ίδιο το πρόσωπο του Χριστού.

Αυτή η αγάπη, που είναι αποτέλεσμα της φιλαδελφίας και της φιλοστοργίας, εκφράζεται και ως τιμή και σεβασμός. Γι' αυτό και ο Απόστολος των Εθνών Παύλος μετά την προτροπή στους Ρωμαίους για φιλαδελφία, τους προτρέπει και στην απόδοση της τιμής.

"Τη τιμή αλλήλους προηγούμενοι".

Η τιμή και ο σεβασμός είναι βασικά καθήκοντα των νεοτέρων προς τους πρεσβυτέρους,

των παιδιών προς τους γονείς,

των μαθητών προς τους διδασκάλους,

των υφισταμένων προς τους προϊσταμένους.

Είναι ένας κανόνας χωρίς εξαιρέσεις, ορθός, δίκαιος και αναγκαίος για κάθε εποχή. Ο άνθρωπος έχει ανυπολόγιστη αξία, είναι η κορωνίδα της δημιουργίας. Στο πρόσωπο του κάθε ανθρώπου τιμούμε και αναγνωρίζουμε το πρόσωπο του Χριστού.

Δεν έχει σχέση ποιος είναι ο άλλος, ποια θέση κατέχει, αν είναι άσημος ή αξιωματούχος, αν είναι ένας απλούς ιδιώτης. Η τιμή και η αναγνώριση θα πρέπει να είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα προς το πρόσωπό του. "Είδες τον αδελφόν σου; Είδες Κύριον τον Θεόν σου", θα μας υποδείξουν και πάλι οι θεοφόροι Πατέρες της Εκκλησίας.

"Τη τιμή αλλήλους προηγούμενοι".

Η φράση του Αποστόλου "προηγούμενοι" είναι το κλειδί της πνευματικής μας ζωής. Σημαίνει το να προλαμβάνουμε να αποδίδουμε την τιμή στον άλλον κι αν ακόμη δεν είμαστε μικρότεροι ή κατώτεροι.

Δεν πρέπει να περιμένουμε να μας αποδώσει εκείνος τον σεβασμό και την τιμή, αλλά εμείς πρώτοι να του παρέχουμε το προβάδισμα. Με τον τρόπο αυτό αποδεικνύουμε ότι δεν διαθέτουμε στειρότητα απέναντι στις επιταγές του Ευαγγελίου μας και το πνεύμα της ταπεινοφροσύνης που θα πρέπει να γεμίζει την ύπαρξή μας.

Άλλωστε η απόδοση της τιμής, έστω κι αν είμαστε μεγαλύτεροι, αποδίδεται στον ίδιο μας τον εαυτό. Όποιος σέβεται και τιμά τον άλλον, σέβεται τον ίδιο του τον εαυτό. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι ο ενανθρωπήσας Υιός και Λόγος του Θεού αγκάλιασε και απέδωσε την δική Του τιμή στο παιδί που χαρακτηρίζεται για την αθωότητα. "Και ός εάν δέξηται τούτο το παιδίον επί τω ονόματί μου, εμέ δέχεται". [Λουκ. θ, 48]

Δεν πρέπει ακόμα να διαφεύγει της προσοχής μας ότι αυτός που θέλει να είναι πρώτος, θα πρέπει συγχρόνως να γίνει έσχατος. "Και γαρ ο Υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι, και δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών” [Μαρκ. ι’ 43-45]. Γι' αυτό το βράδυ του Μυστικού Δείπνου ζώνεται το λέντιο της ταπεινώσεως και πλένει τα πόδια των Μαθητών, λέγοντας : "ει ουν εγώ ένιψα υμών τους πόδας ο κύριος και ο διδάσκαλος, και υμείς οφείλετε αλλήλων νίπτειν τους πόδας". [Ιωάν ιγ' 13]

"Τη τιμή αλλήλους προηγούμενοι".

Αυτό το παράγγελμα του θεοφόρου Αποστόλου, αν το ερμηνεύαμε σωστά στη ζωή μας, θα είχαμε προλάβει πολλές παρεξηγήσεις και θα είχαμε αποφύγει πολλούς σκανδαλισμούς για τους οποίους είμαστε άπαντες υπεύθυνοι και υπόλογοι απέναντι στο πρόσωπο του Χριστού. Αυτή η προτροπή είναι το φάρμακο απέναντι στην φοβερή ασθένεια της ψυχής που είναι η φιλοπρωτεία, που πάντοτε μάστιζε και ιδιαιτέρως μαστίζει την εποχή μας. Την συναντάμε συχνά καθημερινά στην πορεία της ζωής μας.

Όσοι σχολιάζουμε κάποιες φιλόδοξες κινήσεις κάποιων άλλων συνανθρώπων μας και αγανακτούμε γι' αυτές, συνήθως κάτω από αυτές τις κινήσεις κρύβονται ένοχα ελατήρια και μάλιστα το φοβερό μικρόβιο της ζήλειας. Όσοι μιλούμε για την φιλοπρωτεία των διπλανών μας, πολύ ή λίγο, και θα πρέπει να το αναγνωρίσουμε, είμαστε μολυσμένοι από το ίδιο μικρόβιο.

Επιθυμούμε την προσωπική μας προβολή, την αναγνώριση και την τιμή. Ο λόγος όμως του Χριστού είναι ριζοσπαστικός, επαναστατικός και συγχρόνως θεραπευτικός : "Είδατε ότι οι δοκούντες άρχειν των Εθνών κατακυριεύουσιν αυτών και οι μεγάλοι αυτών κατεξουσιάζειν αυτών. Ουχ' ούτω δε έστε εν υμίν, αλλ' ως εάν θέλει γενέσθαι μέγας εν υμίν, γενέσθω ημών διάκονος" [Μαρκ ι', 42].

Είμαστε όμως έτοιμοι να διακονούμε τους άλλους και να τους τιμούμε σύμφωνα με το παράγγελμα του Αγίου Αποστόλου Παύλου, χωρίς να περιμένουμε ή να απαιτούμε ανταποδώσεις και αναγνωρίσεις;

Μπορούμε χωρίς διαφημίσεις και με πνεύμα ταπεινοφροσύνης και αγάπης να θυσιαστούμε για τους άλλους όπως ακριβώς έκαναν οι Άγιοι της Εκκλησίας μας; Οι Άγιοι μας :

Εξαφάνιζαν τον εαυτό τους,

Τιμούσαν τον άλλο, τον αδελφό, τον συνάνθρωπο,

Τιμούσαν το ίδιο το πρόσωπο του Χριστού.

Αν βρεθούμε πραγματικά σ' αυτήν την πνευματική κατάσταση, τότε τελικά μοιάζουμε, ή μάλλον αντιγράφουμε, με τη ζωή μας τον Μεγάλο Διάκονο των ανθρώπων που είναι ο Χριστός.

Τότε μπορούμε να φτάσουμε στην κάθαρση, στον φωτισμό και στην θέωση, που είναι και ο τελικός σκοπός της ζωής μας.