Το παμφάγο θηρίο

Δημιουργηθηκε στις Σάββατο, 10 Μαΐου 2014

Γράφτηκε από τον/την Ι.Μ. Καστορίας - 20.02

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

Ερμηνεύοντας ο Άγιος Κύριλλος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων, το θαυμαστό γεγονός της θεραπείας του παραλυτικού της Βηθεσδά, σημειώνει τα εξής χαρακτηριστικά : "όπου να εμφανιστεί ο Ιησούς, εκεί βρίσκεται και η σωτηρία. Γιατί, κι αν δει τελώνη να κάθεται στο τελωνείο, τον κάνει απόστολο και ευαγγελιστή. Και αν ταφεί μαζί με τους νεκρούς, ανασταίνει τους νεκρούς. Και στους τυφλούς χαρίζει την όραση, και στους κουφούς την ακοή. Περνάει και από τις δεξαμενές, όχι εξετάζοντας τις οικοδομές, αλλά θεραπεύοντας τους αρρώστους"1.

Ο θεόπνευστος Πατέρας της Εκκλησίας, με αυτούς τους λόγους, μας ερμηνεύει πώς το πρόβλημα του παραλυτικού του ευαγγελικού αναγνώσματος , δεν ήταν μόνο η ασθένεια, αλλά κυρίως η παρουσία της αμαρτίας.

Ήταν η απουσία του Θεού από τη ζωή του. Και όπου απουσιάζει ο Θεός, εκεί κυριαρχεί το παμφάγο θηρίο, που είναι η μοναξιά.

Είναι η φοβερή οδύνη για τον άνθρωπο, και συγχρόνως αφόρητος πόνος, ο οποίος του προκαλεί μια αβάσταχτη δυστυχία.

Όλα κανείς μπορεί να τα υπομείνει, η μοναξιά όμως, χωρίς την παρουσία του Θεού, είναι κάτι που ο άνθρωπος δεν μπορεί να το ξεπεράσει.

Γι' αυτό και το παράπονο του παραλυτικού είναι συγχρόνως και παράπονο της εποχής μας.

Α. "Κύριε, άνθρωπον ουκ έχω".

Βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα. Χρησιμοποιούμε με απληστία και χωρίς διάκριση την σύγχρονη τεχνολογία. Μας χαρίζει και θετικά και αρνητικά.

Ένα από τα αρνητικά είναι η απομόνωση στον εαυτό μας, στο εγώ μας και στην φιλαυτία μας. Σταμάτησε η επικοινωνία με τους άλλους ανθρώπους.

Εξέλιπε το χαμόγελο από τα χείλη. Ο άλλος έπαψε να είναι ο αδελφός μου και είναι η κόλασή μου.

Το συμφέρον είναι αυτό το οποίο κυριαρχεί στην ζωή του ανθρώπου. Ζούμε με τόσους ανθρώπους και όμως αισθανόμαστε μόνοι. Συνεργαζόμαστε με ένα πλήθος ανθρωπίνων υπάρξεων και όμως είναι σαν να βρισκόμαστε σε μια φοβερή έρημο.

Δεν αντιλαμβανόμαστε την παρουσία του άλλου, ενώ συγχρόνως βρισκόμαστε σε μια αέναη κίνηση. Το σπίτι μας μοιάζει με μία φυλακή και κανείς δεν μπορεί να ακούσει την φωνή μας και να καταλάβει την αγωνία μας.

Ένας φιλόσοφος, ο Κιρκεργάρντ, έγραφε πώς η μοναξιά είναι ο μεγαλύτερος πόνος. Γι' αυτό και ο λαός μας λέγει πολύ σοφά : "μόνος σου ούτε στον παράδεισο." Και ακόμη "μα σαν μονοιάζουν αδελφοί και αντάμα ξεκινάνε, ίσιος ο πόνος γίνεται κι ανάλαφρος ο τόπος.".

Γι' αυτό και η παρουσία του άλλου και ιδιαιτέρως του φίλου είναι πραγματικά ένας θησαυρός. Και όταν οι άλλοι φεύγουν από τις δυστυχίες που μας βρίσκουν, εκείνος ο οποίος παραμένει, είναι μόνο ο φίλος. Και αυτός ο οποίος βρήκε πραγματικά έναν φίλο, βρήκε έναν πολύτιμο θησαυρό.

Β. "Κύριε, άνθρωπον ουκ έχω".

Δεν είναι μόνο η μοναξιά που σκοτώνει, αλλά και η μοναξιά από ανθρώπους που σκέφτονται με έναν διαφορετικό τρόπο. Είναι η εχθρική στάση απέναντι στην αλήθεια που είναι ο Θεός. Το βλέπουμε αυτό στην περίπτωση του πυρφόρου προφήτου της Παλαιάς Διαθήκης, του Ηλία.

Ενώ βρίσκεται με ένα πλήθος ανθρώπων, εντούτοις αισθάνεται μόνος, μονότατος. Γι' αυτό και η κραυγή του προς τον Θεό είναι γεμάτη οδύνη. "Ζηλών εζήλωκα τω Κυρίω Παντοκράτορι, ότι εγκατέλιπον την διαθήκην Σου οι υιοί Ισραήλ...και υπολέλειμμαι εγώ μονώτατος και ζητούσι την ψυχήν μου λαβείν αυτήν." (Γ' Βασιλ., ΙΘ' 14).

Αυτήν την μοναξιά σαν μια πνευματική ερημία την βιώνει και ο Απόστολος των Εθνών, Παύλος, μέσα στην κατείδωλο πόλη των Αθηνών. Γι' αυτό και δέχεται την παρουσία των συνεργατών του ως μία δρόσο του ουρανού.

Δεν μας κάνει εντύπωση που συχνά-πυκνά, μέσα στις επιστολές του, αυτή η "ουρανομήκης ψυχή", κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, μνημονεύει τους συνεργάτες του και αυτούς που τον βοήθησαν στις αποστολικές του περιοδείες;

Δεν εκφράζει την οδύνη του μ' εκείνον τον φοβερό λόγο "Δημάς γαρ με εγκατέλειπεν, αγαπήσας τον νυν αιώνα;" (Β' Τιμ. δ',10) Ή ακόμα "Λουκάς εστί μόνος μετ' εμού" (Β' Τιμ. δ',11)

Γ. "Κύριε, άνθρωπον ουκ έχω".

Στο παράπονο του παραλυτικού, ο Χριστός του απαντά ευθέως : "Δια σε άνθρωπος γέγονα, δια σε σάρκα περιβέβλημαι και λέγεις άνθρωπον ουκ έχω; Άρον σου τον κράββατον και περιπάτει"2.

Άρα το πρόβλημα της μοναξιάς είναι πρόβλημα για τον άνθρωπο που δεν βρήκε τον Θεό, που δεν ζει μέσα στην καρδιά του την παρουσία του Θεού.

Αυτό το πρόβλημα εξελίσσεται σε πραγματική τραγωδία. Απεναντίας, η σχέση του - η επικοινωνία του με τον Θεό, μεταβάλλει τον χρόνο του σε προσφορά.

Έχεις τον Θεό, έχεις σχέση με τον Χριστό, έλεγε ο Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης; Τα έχεις όλα στην ζωή σου.

Μπορεί να έχεις πλούτη, μπορεί να απολαμβάνεις δόξες και τιμές, μπορεί να έχεις τη δυνατότητα να φτάνεις σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης...δεν έχεις τον Θεό;

Δεν έχεις τίποτα στην ζωή σου. Το βλέπουμε αυτό ξεκάθαρα στην ζωή των Αγίων μας. Μόνος στις εξορίες και τα δεινά, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Άγιος Αθανάσιος, ζώντας την εξορία και την εκτόπιση σε τόπους μακρινούς και αφιλόξενους, δεν απέκαμαν, γιατί είχαν "ενιδρυμμένον εν εαυτόν τον Θεόν".

Αλλοίμονο στον άνθρωπο ο οποίος δεν ζει αυτήν την παρουσία του Θεού. Είναι εξόριστος χωρίς να βρίσκεται σε εξορία. Είναι φυλακισμένος, χωρίς να βρίσκεται στη φυλακή, σημειώνει ένας θεολόγος της εποχής μας. (Μιχαήλ Μιχαηλίδης).

Γι' αυτό δεν υπάρχει δυστυχέστερος άνθρωπος από τον άνθρωπο της εποχής μας που ενώ τα έχει όλα, στην ουσία δεν έχει τίποτα, γιατί απλούστατα, απουσιάζει ο Θεός. Γι' αυτό και αυτήν την ώρα της Εκκλησίας, το κυρίως μέλημά μας είναι :

να παρουσιάσουμε στον άνθρωπο τον Θεό.
να διδάξουμε στον άνθρωπο την αλήθεια για τον Θεό.
να θεραπεύσουμε την ασθένειά του με την σώζουσα χάρη του Θεού.
για να αποκτήσει μέσα του ζωντανή την παρουσία του Θεού. Για τον χριστιανό που αφήνει τα πάντα στον Θεό "πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα", δεν υπάρχει πραγματική μοναξιά. Στο χέρι μας είναι να τρέξουμε σ' Αυτόν που συγχωρεί αμαρτίες και  "Αν είμαστε άρρωστοι, ας προσφύγουμε σ' Αυτόν.

Αν έχουμε πόνο στην ψυχή, ας ακολουθήσουμε τον γιατρό που την γνωρίζει.

Εάν πεινάμε, ας Τον δεχτούμε που είναι ο Άρτος της Ζωής.

Εάν νεκρωθήκαμε, ας δεχτούμε την Ανάσταση.

Αν γεράσαμε μέσα στην άγνοια, ας ζητήσουμε την σοφία από τον Χριστό που είναι η Σοφία."

Να με ποιο τρόπο η μοναξιά εξουδετερώνεται και ο καθένας ζει μέσα στο φως του Αναστάντος Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

_____________________________________________________

1 "Από την Ανάσταση του Χριστού στην Πεντηκοστή" - Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων - Λόγος εις την Κυριακή του Παραλυτικού

2 Δοξαστικό Λιτής

Χρησιμοποιήθηκαν πηγές από το βιβλίο "Ησυχία" του Μιχαήλ Μιχαηλίδη