''Της σωτηρίας το ύδωρ..''

Δημιουργηθηκε στις Σάββατο, 17 Μαΐου 2014

Γράφτηκε από τον/την Ι.Μ. Καστορίας - 19.50

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

Μια γυναίκα μονοπωλεί τη σκέψη όλων μας σήμερα. Μια γυναίκα της Σαμαρείας, όπως μας παραδίδει ο Iερός Ευαγγελιστής Ιωάννης, που αξιώθηκε στην επίγεια πορεία της να συναντηθεί πρόσωπο με πρόσωπο με τον επί γης περιπολεύοντα, θεραπεύοντα και σώζοντα το ανθρώπινο γένος, Μονογενή Υιό του Θεού, στο φρέαρ του Ιακώβ.

Μια γυναίκα, στην οποία παραδόθηκε η περίφημη εκείνη διδασκαλία του Χριστού πως "πνεύμα ο Θεός και τους προσκυνούντας Αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν". Μια γυναίκα που από σκεύος του διαβόλου, γίνεται όργανο της χάριτος του Θεού.

Από σκοτεινή που ήταν, εξαιτίας των έργων της αμαρτίας, έγινε φωτεινή. Έγινε η φωτεινή ισαπόστολος. Έγινε η μάρτυς και η κοινωνός των παθημάτων και της Αναστάσεως του Χριστού.

Να τι γράφει γι' αυτήν ο Θεοφάνης ο Κεραμεύς, Επίσκοπος Ταυρομενίου: "Αυτός που δημιούργησε με μόνο το νεύμα Του όλη την κτίση, Αυτός για τον οποίο η προφητική αποκάλυψη λέει, <<ο προαιώνιος Θεός δεν θα πεινάσει, ούτε θα κοπιάσει>> (Ησ. ξ', 28), Αυτός ο ίδιος οδοιπορεί και κοπιάζει και ανέχεται την πείνα και την δίψα και ζητά νερό από γυναίκα.

Διότι, έτσι όπως τρώει μαζί με τελώνες και δεν παραιτήθηκε, ούτε αρνήθηκε να κάνει διάλογο με την πόρνη, έκανε όπως κάνουν οι άριστοι από τους γιατρούς, οι οποίοι συνεχώς επισκέπτονται όσους έχουν πυρετό, χωρίς αυτοί να δέχονται στον εαυτό τους την αρρώστια. Και δείχνει αμέσως από την πρώτη συζήτηση πόσο διψά την δική μας σωτηρία και αυτό ζητά και από εμάς".

Βλέποντας, λοιπόν, αυτήν την δίψα της γυναικός και το καλοπροαίρετο του χαρακτήρα της, αλλά και την μετέπειτα ουσιαστική και όχι τυπική μετάνοιά της και πόσο αυτή θα ωφελήσει τους ανθρώπους, της χαρίζει της σοφίας το ύδωρ.

Από αυτό ποτίστηκε δαψιλώς η Σαμαρείτιδα και γέμισε η ζωή της από την παρουσία του Θεού και "εκληρώσατο" συγχρόνως κατά τον ιερό υμνογράφο "βασιλείαν την άνωθεν".

Ποιο είναι όμως αυτό το νερό, το οποίο της υποσχέθηκε ο Χριστός σύμφωνα με το λόγο Του "το ύδωρ ο εγώ δώσω αυτό γεννήσεται εν αυτώ πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον";

Ποιο είναι αυτό το νερό που θα αναβλύζει μέσα τους ως πηγή αστείρευτος και θα τους χαρίζει την αθανασία;

Ερμηνεύοντας αυτόν τον στίχο, ο Άγιος Κύριλλος Πατριάρχης Αλεξανδρείας λέγει πώς αυτό το νερό είναι η ζωοποιός χάρις του Αγίου Πνεύματος. "Ύδωρ ζων αποκαλεί την ζωοποιόν δόσιν του Αγίου Πνεύματος".

Και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Εκκλησία μας από την περασμένη Κυριακή μάς υπενθύμισε την κολυμβήθρα της Βηθεσδά, την περασμένη Τετάρτη με την εορτή της Μεσοπεντηκοστής την πνευματική δίψα ("διψώσαν μου την ψυχήν ευσεβείας πότισον νάματα") και σήμερα την πηγή της Σαμαρείτιδος.

Με άλλα λόγια, προετοιμάζει η Εκκλησία τα παιδιά της για την Πεντηκοστή και την έλευση του Παρακλήτου.

Γι' αυτό και τη σημερινή μέρα, θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε Πεντηκοστή προ της Πεντηκοστής, αφού έχουμε την υπόσχεση του Χριστού ότι "ος αν πίει εκ του ύδατος ου εγώ δώσω αυτώ, ου μη διψήσει εις τον αιώναν".

Τι είναι όμως η Χάρις του Θεού, αυτό το αθάνατο νερό, το οποίο υπόσχεται να χαρίσει ο Θεός στη Σαμαρείτιδα;

Α. Δεν είναι εύκολο να δώσουμε έναν λογικό ορισμό της Θείας Χάριτος, αφού είναι αδύνατον να περιγράψουμε τον Χριστό ως Θεό με έναν ανθρώπινο όρο.

Έτσι Τον ονομάζουμε Θεάνθρωπο, τέλειο Θεό και τέλειο Άνθρωπο, "Θεός όλος υπάρχων, όλος βροτός γέγονας, όλη τη Θεότητα μίξας την ανθρωπότητα", όπως υπογραμμίζει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός (Κανών Μεταμορφώσεως).

Θεία Χάρις είναι η άκτιστος ενέργεια κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, δια της οποίας γίνεται η ένωση του Θεού με τον άνθρωπο. Είναι η έλευση του Χριστού μέσα στην καρδιά του ανθρώπου.

Είναι η ένθεος ζωή την οποία βιώνει ο άνθρωπος, αφού κατά τον Μέγα Βασίλειο, έχει "ενιδρυμμένο εν εαυτώ το Θεό".

Πηγάζει από τη θυσία του Γολγοθά και έρχεται σαν μία εύνοια και συγκατάθεση του φιλάνθρωπου Θεού προς τον αμαρτωλό άνθρωπο για να τον οδηγήσει στην μετάνοια και στην κάθαρση και να του χαρίσει την αληθινή θεογνωσία.

Β. Η Θεία Χάρις που θεραπεύει τα ασθενή και αναπληρεί τα ελλείποντα, έρχεται στον άνθρωπο, όπως μας τονίζει ο Άγιος Διάδοχος Επίσκοπος Φωτικής, δια των Ιερών Μυστηρίων, π.χ. του Αγίου Χρίσματος, της Θείας Ευχαριστίας και όλων των άλλων αγιαστικών μέσων που διαθέτει πλούσια η Αγία μας Εκκλησία, παραμένει σε αυτόν παρά τις ατέλειές του και συμβάλλει στην νέκρωση του παλαιού ανθρώπου και στην ανακαίνισή του, κατά την έκφραση του Αποστόλου Παύλου "εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού".

Αυτήν την Χάρη του Θεού την βλέπουμε στα πρόσωπα των Αγίων μας.

Δεν μιλούν οι Άγιοι για τον εαυτό τους, παρά μόνο για τον Χριστό.

Δεν παρουσιάζουν τις αρετές τους, παρά μόνο τον Λυτρωτή και Σωτήρα Κύριο.

Είναι πραγματικά τα πρόσωπά τους ευωδία Χριστού και ο λόγος τους και η διδασκαλία τους λόγος του Αγίου Πνεύματος. Γι' αυτό είναι διαχρονικοί και επίκαιροι.

Και τότε και σήμερα και πάντοτε. Γιατί απλούστατα ο Χριστός "χθες και σήμερα ο Αυτός και εις τους αιώνας των αιώνων."

Και η Εκκλησία μας, η Εκκλησία των Αγίων, η Εκκλησία των Μαρτύρων, των Οσίων και των Δικαίων, είναι η Εκκλησία του Φωτός, της Χάριτος, της Αναστάσεως και της Αγιότητος.

Γ. Αυτή η Χάρη του Θεού έρχεται σε εμάς παιδευτικά, κατά την έκφραση του Αγίου Διαδόχου Φωτικής, μας παιδαγωγεί με μυστηριώδεις και παράδοξους τρόπους, ώστε με το πνεύμα της ελευθερίας που μας χάρισε ο Θεός να δώσουμε κι εμείς την δική μας συγκατάθεση στην πρόσκληση αυτή του Θεού.

Αυτή η Χάρη του Θεού δρα ακόμη, κατά τον θεόπτη Άγιο Διάδοχο, δυναμικά. Όταν ο άνθρωπος αγωνίζεται, αισθάνεται ζωντανή την παρουσία του Θεού.

Αισθάνεται να ζει μέσα στο φως, αισθάνεται παράκληση, παρηγορία, δύναμη και ενίσχυση στον αγώνα του. Ζει μέσα του την Βασιλεία του Θεού και προγεύεται από αυτήν την ζωή την Βασιλεία των Ουρανών.

Να πάλι, γιατί οι Άγιοι από τη στιγμή που δέχτηκαν στην ζωή τους αυτήν την Χάρη του Θεού, μέθυσαν από αυτήν. Όχι μόνο ξεδίψασαν οι ίδιοι, αλλά πότισαν και όλους τους άλλους.

Όλοι αυτοί που φτάνουν στην Κλεισούρα για να προσκυνήσουν τον τάφο και τα χαριτόβρυτα λείψανα της Οσίας Σοφίας, όλοι αυτοί που μιλούν για τον παγκόσμιο φωστήρα, τον Όσιο Πορφύριο, αλλά και όλοι οι άλλοι που γονατίζουν μπροστά στον απέριττο τάφο του Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου, έχουν γευθεί, είτε λίγο είτε πολύ, αυτήν την Χάρη του Θεού.

Μακάρι κι εμείς στην ζωή μας να ζητήσουμε και να πάρουμε, όπως η Σαμαρείτιδα, αυτό το αθάνατο νερό που είναι η Χάρη του Θεού.

Είθε να γίνουμε ακόλουθοι της πιστής Σαμαρείτιδας και να μην συμφωνήσουμε βέβαια στην άλογη συγκατοίκηση με τις αισθήσεις, που αρχικά συγκατοίκησε εκείνη, κατά την έκφραση του Αγίου Θεοφάνη του Κεραμέως.

Είθε να αντλήσουμε αυτό το αθάνατο νερό. Και τότε "θα παρουσιαστεί πνευματικά ο Λόγος του Θεού, διψώντας τη σωτηρία μας και θα μας χορηγήσει τις βροχές των πνευματικών δωρεών" (Θεοφάνης Κεραμεύς).

---

Χρησιμοποιήθηκαν πηγές από τα βιβλία "Από την Ανάσταση του Χριστού στην Πεντηκοστή" της Καλύβης Κοιμήσεως Θεοτόκου Ιεράς Σκήτης Κουτλουμουσίου και "Πατερικές Εμπειρίες" του Αρχιμ. Νικήτα Βουτυρά.