Του Αιμίλιου Πολυγένη

Την έντονη ανησυχία και τον προβληματισμό τους εκφράζουν Ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος μετά την παραδοχή του εκπροσώπου θρησκευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δηλώνει άθεος.

"Χαίρομαι που με ειλικρίνεια ο εκπρόσωπος θρησκευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ παραδέχθηκε ότι η σχέση του κ. Τσίπρα με την Εκκλησία είναι μηδενική" δήλωσε στη Romfea.gr ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος.

"Τελικά είναι καλό οι αρχηγοί των κομμάτων να τοποθετούνται δημοσίως πια είναι η σχέση τους με την Εκκλησία, ώστε ούτε οι ίδιοι να εξευτελίζονται συνεργαζόμενοι με έναν θεσμό που δεν πιστεύουν αλλά ούτε την Εκκλησία να αφήνουν να τρέφει ψευδαισθήσεις" συμπλήρωσε χαρακτηριστικά ο κ. Άνθιμος

Η δήλωση του κ. Αμανατίδη (σ.σ. του υπεύθυνου θρησκευτικών του ΣΥΡΙΖΑ), δήλωσε με τη σειρά του στη Romfea.gr ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Νικόλαος "ικανοποιεί μερίδα των αθέων και λυπεί και ανησυχεί πολύ τους πιστούς Έλληνες Ορθοδόξους".

Τέλος, ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος μιλώντας στη Romfea.gr ανέφερε πως ''κανένας δεν μπορεί να κρίνει τις θρησκευτικές πεποιθήσεις οι οποίες είναι σεβαστές και ανεξάρτητες από την ιδιότητα που φέρει ο καθένας".

Στην ερώτηση αν ο κάποιος που δηλώνει άθεος μπορεί να αναλάβει τα ηνία της χώρας ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας είπε: "Ο λαός κρίνει αν αύριο μπορεί να είναι κάποιος Πρωθυπουργός. Όμως υπάρχει ελευθερία στα πιστεύω του καθενός".

Του Μητροπολίτη Κωνσταντίας και Αμμοχώστου Βασιλείου

Κυριακή ΙΒ Λουκά

Θαύμα θεραπείας των δέκα λεπρών. Λκ 17:12-19

Η ευαγγελική περικοπή της περιγραφής του θαύματος της θεραπείας των δέκα λεπρών παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον με ποικίλες εθνικές, θρησκευτικές και εθνικές διαστάσεις.

Θα προδιαθέσουμε ήδη από την αρχή δίδοντας τον τίτλο: Ένας «αλλογενής» μπορεί να μας διδάξει πολλά και σημαντικά πράγματα.

Η σκηνή των δέκα λεπρών που στάθηκαν από μακριά και καλούσαν σε βοήθεια τον Χριστό έχει τις δικές της ιστορικές συσχετίσεις.

Σύμφωνα με τις πρακτικές της εποχής, οι προσβαλλόμενοι από την ασθένεια της λέπρας, μετά από κάποια πολλές φορές πρόχειρη διάγνωση, τους επιβαλλόταν να μένουν εκτός κατοικημένων περιοχών.

Οι λόγοι ήσαν ποικίλοι.

Ο πρώτος πρακτικός λόγος ήταν προληπτικός για τον περιορισμό της μεταδόσεως της ασθένειας.

Ο δεύτερος λόγος ήταν θρησκευτικός. Η λέπρα, όπως και οποιαδήποτε χρόνια ασθένεια εθεωρείτο ότι αποτελούσε τιμωρία από τον Θεό ένεκα κάποιας αμαρτίας.

Σε συσχετισμό με αυτή την πεποίθηση, υπήρχε και μία τρίτη αιτία της απομονώσεως των λεπρών.

Επειδή τους θεωρούσαν μολυσμένους, δεν θα έπρεπε να έλθουν σε επαφή με άλλους ανθρώπους, όχι μόνο για να μη μεταδοθεί η ασθένεια, αλλά και για να μη μολυνθούν όσοι τυχόν θα έρχονταν σε επαφή μαζί τους.

Διαφορετικά θα έπρεπε να γίνουν τελετές καθαρμών για να μπορούν να εισέλθουν στο Ναό.

Είναι ενδιαφέρον να αναφερθούμε στη σύνθεση της ομάδας των δέκα λεπρών. Από ότι φαίνεται από τη διήγηση, ένας μόνο από τους δέκα δεν ήταν Ιουδαίος, αλλά Σαμαρείτης.

Είναι γνωστό από τις πολλές αναφορές που γίνονται στην Καινή Διαθήκη, αλλά και από την ιστορία, ότι οι Σαμαρείτες, οι οποίοι για λόγους ιστορικούς, δηλαδή τον χωρισμό του Ισραήλ σε Βόρειο και Νότιο βασίλειο, είχαν χωρισθεί από τον Ιουδαϊκό λαό, εφαρμόζοντας συγχρόνως και δικό τους τόπο και τρόπο λατρείας του Θεού.

Έτσι, κρίθηκαν ως «αιρετικοί» και δημιουργήθηκε εθνική και θρησκευτική έχθρα μεταξύ Ιουδαίων και Σαμαρειτών. «Ου γαρ συγχρώνται Ιουδαίοι Σαμαρείταις» (Ιω. 4:9β), σημειώνει ο ευαγγελιστής Ιωάννης, με αφορμή τη συνομιλία του Χριστού με τη Σαμαρείτιδα γυναίκα στο πηγάδι του Ιακώβ.

Η ασθένεια είχε καταργήσει τις θρησκευτικές και εθνικές διαφορές.

Μπορούμε να μιλήσουμε και παραβολικά, λέγοντας ότι η μη κατοικημένη περιοχή μέσα στο φυσικό ζεστό και σχεδόν έρημο περιβάλλον της Μέσης Ανατολής, με τον καυτό ήλιο, ήταν ο χώρος της ενότητας των διισταμένων μεταξύ τους Ιουδαίων και Σαμαρειτών, γιατί εκεί δεν λειτουργούσαν ούτε τα εθνικά ούτε τα θρησκευτικά σύμβολα, ούτε η εθνική και θρησκευτική δομή των κοινωνιών.

Υπήρχε μία άλλου είδους κοινωνία. Εκεί βρισκόταν ο άνθρωπος ενώπιος ενωπίω με την πραγματικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, εκτεθειμένης στην ασθένεια και στον θάνατο.

Ο Ιησούς Χριστός, στη συγκεκριμένη περίπτωση, βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ των λεπρών και της δομημένης θρησκευτικά και εθνικά κοινωνίας, πάνω από τα εθνικά και θρησκευτικά σύμβολα.

Θέτει υπό κρίση τη δομή αυτή, που δημιουργεί εθνικές και θρησκευτικές αντιπαραθέσεις, δημιουργεί αποκλεισμούς και δυστυχία σε πολλούς.

Οι δέκα αυτοί ασθενείς, που έζησαν, όπως αφήνεται να νοηθεί από τη διήγηση, για πολύ καιρό μαζί, τώρα, μετά τη θεραπεία τους χωρίζουν και δεν ενδιαφέρονται ο ένας για τον άλλο.

Είτε ενεργούν ατομικά, είτε υποτάσσονται και πάλιν στο σύστημα που τους βολεύει.

Ο Χριστός παραμένει σταθερός, η σταθερότητα δεν εννοείται τοπικά, αλλά τροπικά, και με το μήνυμα του αναμένει την αντίδραση και τη συμπεριφορά αυτών που θεραπεύθηκαν από τη λέπρα και απέβαλαν τον κοινωνικό και θρησκευτικό στιγματισμό.

Διαπιστώνεται, εν τούτοις, ότι μόνο ένας από τους δέκα, ο «αλλογενής» Σαμαρείτης, κατάλαβε αυτό το μήνυμα και επέστρεψε πίσω στον Χριστό για να του εκφράσει την ευχαριστία και την ευγνωμοσύνη του.

Από τη διήγηση αυτή, που μπορεί να μας φαίνεται εκ πρώτης όψεως μία πολύ πεζή διήγηση ενός από τα πολλά θαύματα του Χριστού, υπάρχουν ισχυρά δεδομένα. Αυτός ο «αλλογενής» μπορεί να μας διδάξει πολλά πράγματα, σύμφωνα και με την παρατήρηση του ίδιου του Χριστού.

•    Μπορεί, εν πρώτοις να μας διδάξει τι σημαίνει η πίστη στον Θεό. Είναι η πίστη που σκεπάζει τον άνθρωπο στις αδυναμίες της ανθρώπινης ύπαρξης του.

   Μπορεί να είναι η παρηγοριά της ασθένειας, η ελπίδα ενώπιον του θανάτου, η ελευθερία της ύπαρξης του ανθρώπου.

•    Μπορεί ο «αλλογενής» να μας διδάξει τι σημαίνει ευγνωμοσύνη απέναντι στην αγάπη του Θεού, ο οποίος έστειλε τον Υιό του στον κόσμο για να προσφέρει τη λύτρωση και τη σωτηρία.

Μπορεί να μας διδάξει για την αγάπη που οφείλουμε να έχουμε για όλους τους συνανθρώπους μας.

•    Μπορεί, όντως, ο οποιοσδήποτε «αλλογενής» να μας διδάξει να μη λαμβάνουμε υπ’ όψη τις μικρότητες, την κακία, τον αποκλεισμό που πολλές φορές επιχειρούμε εναντίον των συνανθρώπων μας επειδή δεν ανήκουν στην οικογένεια μας, στο έθνος μας, στην κοινωνία μας, στον πολιτισμό μας, γιατί αφήνουμε να λειτουργήσουν οι εθνικιστικές και αρρωστημένες θρησκευτικές αντιλήψεις μας, τα οικονομικά συμφέροντα και πολλά άλλα, γιατί πιστεύουμε ότι εμείς είμαστε οι καλύτεροι.

Δεν χρειάζεται να έχουμε τη σωματική λέπρα σήμερα. Άλλωστε, η ασθένεια αυτή με την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης, μας είναι σχεδόν άγνωστη και πιθανό να την γνωρίζουμε μέσα από τα βιβλία εγκυκλοπαιδικά.

Όμως, πρέπει να αποβάλουμε από τις ψυχές μας εκείνα τα μελανά στοιχεία που είναι αντίθετα προς την αγάπη που ο Θεός μας καλεί να δείξουμε χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς, σε όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους. «Γίνεσθε οικτίρμονες, καθώς και ο Πατήρ υμών οικτίρμων εστίν».

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

Ο λόγος σήμερα στο Μέγα Αθανάσιο. Στον άτλαντα της Ορθοδοξίας. Τον ονόμασαν ως τον ηρωικότερο των Αγίων και τον αγιώτερο των ηρώων.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος στον περίφημο επιτάφιό του, τον ταυτίζει με την αρετή, «Αθανάσιον επαινώ, αρετήν επαινέσωμεν» ή «Ταυτόν γαρ (είναι το ίδιο), εκείνον τε ειπείν και αρετήν επαινέσαι».

Τον χαρακτηρίζει ως:

Την προστασίαν των δεομένων,

Την παράκλησιν των εν συμφοραίς,

Του γήρατος την βακτηρίαν,

Της φτώχειας τον ποριστήν,

Των χηρών τον προστάτην,

Τον πατέρα των ορφανών,

Τον ιατρόν των νοσούντων,

Τον φιλόξενον και τον φιλόπτωχον.

Αυτός ο Άγιος που εορτάζει σήμερα μάς απαντά από τα σοφά του συγγράμματα σε κάποια ερωτήματα:

Γιατί επικρατεί η αδικία;

Γιατί οι αμαρτωλοί ευημερούν;

Γιατί επιτρέπει ο Θεός, να πατούν οι άνθρωποι επί πτωμάτων για να αναρριχηθούν;

Γιατί τόσο ψέμα;

Γιατί τόση κλεψιά;

Γιατί τόση αδικία;

Δεν τα βλέπει ο Θεός όλα αυτά;

Ερμηνεύοντας τους ψαλμούς λέγει :

"Να μη θλιβώμεθα και να μη καταλαμβανώμεθα από αγωνίαν, και όταν ακόμη συμβεί διά κάποιαν χρονικήν περίοδον οι μεν αμαρτωλοί να ευημερούν, οι δε ευσεβείς να διώκωνται. Διότι τίποτε από αυτά επίσης δεν παραμένει σταθερόν, αλλά θα μεταβληθεί. Των μεν ευσεβών η θλίψις θα αποβεί εις απόλαυσιν αιωνίων αγαθών, ενώ εκείνα που θεωρούνται αγαθά διά τους δε, θα γίνουν δι’αυτούς κόλασις αιωνία".

Και κάτι πολύ σπουδαίο.

Το δανείζομαι από τον μακαριστό Γέροντα Επιφάνιο Θεοδωρόπουλο, και εκείνος από τον Κωνσταντίνο Καλλίνικο, που αναφέρει:

"Ότε τη 28η Ιουλίου 1794 ο διαβόητος Ροβεσπιέρος ανήρχετο την λαιμητόμον, επί της οποίας είχεν αναβιβάσει τόσας αθώας υπάρξεις και κατελύετο μετά της αιμοχαρούς ζωής του το υπ’αυτού εγκαθιδρυθέν κατά την Γαλλικήν Επανάστασιν «κράτος του τρόμου», είς πτωχός και άσημος εστάθη κάτωθεν του ικριώματος, παρηκολούθησε την καρατόμησιν, ητένισε προς το σφαδάζον πτώμα και, σείσας την κεφαλήν, υπετονθόρισεν: «Α, Ροβεσπιέρε! Άρα έστι Θεός, κρίνων εν τη γη!»" («Ο ιερός Ψαλτήρ εν τη εφαρμογή και πράξει»,σελ.90).

Άρα, αδελφοί μου, δεν πρέπει να αναρωτώμεθα, ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΟΣ!

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

Γράφοντας ο στύλος της Ορθοδοξίας, ο Μέγας Αθανάσιος, την θαυμαστή πολιτεία του καθηγητού της ερήμου, προκειμένου να αποσταλεί ως έκθεση και κείμενο αγιολογικό στους μοναχούς της Δύσεως, υπογραμμίζει πώς όχι μόνον αυτός που διαβάζει τον βίο και την πολιτεία, αλλά και μόνο που μνημονεύει του ονόματος του Μεγάλου Αντωνίου, έχει μέγα κέρδος1.

Μνημονεύουμε τους Αγίους μας, γιατί μας είναι απαραίτητοι ως πρότυπα στην ζωή μας.

Θυμόμαστε τους Αγίους μας, διότι χρειαζόμαστε τη διδασκαλία τους, που είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος και άρα καθίσταται διαχρονική και επίκαιρη.

Μνημονεύουμε τους Αγίους μας, επειδή έχουμε ανάγκη από τον τρόπο ζωής τους.

Καταφεύγουμε στους Αγίους μας, αφού είναι οι φίλοι του Χριστού και άρα οι θερμότατοι πρεσβευτές στο Θρόνο της Θείας Μεγαλοσύνης. Πόσο συγκινητικές είναι οι προτροπές στη Θεία Λειτουργία: «μετά πάντων των Αγίων μνημονεύσαντες εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών ...»!

Έχουμε ανάγκη τους Αγίους, γιατί χρειαζόμαστε την σταθερότητα που είχαν, την πίστη που διέθεταν και τις προσευχές που έκαναν.

Με αυτά νίκησαν τον άρχοντα του σκότους και έγιναν Υιοί Φωτός. Ακριβώς αυτά τα τρία χαρακτηριστικά ζωγραφίζει στον βίο του ο Μέγας Αθανάσιος περιγράφοντας τους πειρασμούς που υπέμεινε.

«Ο μισόκαλος και φθονερός διάβολος δεν άντεχε να βλέπη εις ένα νέον (τον Αντώνιον) τέτοιαν ιεράν διάθεσιν. Αλλ' αυτά που εσκέπτετο να κάνη εις άλλους (νέους) ανθρώπους, επιχειρεί να κάνει και εις αυτόν.

Και πρώτον προσπαθούσε να τον αποσπάση από την ζωήν της ασκήσεως και του έφερε την ανάμνησιν των κτημάτων, που είχεν εις την πατρίδα του, επίσης την προστασίαν της αδελφής του, την επικοινωνίαν με τους συγγενείς, την φιλαργυρίαν, την φιλοδοξίαν, την ευχαρίστησιν εις τα φαγητά και τις άλλες ανέσεις του βίου.

Τελικώς την σκέψιν, ότι η αρετή της ασκήσεως είναι δύσκολος και είναι δι' αυτήν πολύς ο κόπος. Ακόμη του υπενθύμιζε και την αδυναμίαν του σώματος και το μήκος του χρόνου...

Όταν όμως ο εχθρός εκατάλαβε την αδυναμίαν του να νικήση την αγαθήν διάθεσιν του Αντωνίου και ότι μάλλον ενικάτο από την σταθερότητα εκείνου και ανετρέπετο από την μεγάλην πίστιν του και κατενικάτο από τις συνεχείς προσευχές του Αντωνίου, τότε πλέον...προσέρχεται να πολεμήση κατά του νεαρού Αντωνίου με νέα όπλα και πειρασμούς.

Και την μεν νύκτα εζήτει να τον τρομοκρατήση με θορύβους φοβερούς, την δε ημέραν τόσον τον ενωχλούσε, ώστε και οι γύρω που έβλεπαν, αντιλαμβάνονταν ότι γίνεται μεταξύ των πάλη.

Ο μεν σατανάς του υπέβαλλεν ακαθάρτους λογισμούς, ο δε Αντώνιος τούς ανέτρεπε με τις προσευχές του. Ο μεν διάβολος τον ερέθιζε, εκείνος δε, ωσάν να εκοκκίνιζεν από συστολήν, με την πίστιν και τις προσευχές και με τις νηστείες περιετείχιζε το σώμα του.

Ο μεν μισόκαλος, ο άθλιος, επέμενε και ελάμβανε την νύκτα σχήμα και μορφήν γυναικός και κάθε τρόπον εμιμείτο, με τον μόνον σκοπόν να εξαπατήση τον Αντώνιον.

Ο δε Άγιος ενεθυμείτο τον Χριστόν και την ευγένειαν που του εχάρισεν ο Χριστός, εσκέπτετο την λογικήν ψυχήν του και με αυτά έσβηνε την φωτιά της απάτης εκείνου...

Όλα αυτά συνέβαιναν εις καταισχύνην του εχθρού. Διότι συνεργούσε (εβοηθούσε) ο Κύριος, ο οποίος δι' ημάς έγινε άνθρωπος και με το σώμα Του επέτυχε την νίκην κατά του διαβόλου.

Έτσι, ώστε καθένας από τους αγωνιζόμενους Χριστιανούς να ημπορή να λέγη (όπως και ο απόστολος Παύλος) : Όχι εγώ (δεν το κατώρθωσα εγώ), αλλά η χάρις του Θεού, που ήτο μαζί μου.»2

Σε αυτόν τον ασκητή καταφεύγουμε κι εμείς, μετά τον Θεό, για τους δικούς μας πειρασμούς. Αυτόν ζητάμε ως καθοδηγό της ζωής μας και δικαίως τον χαιρετίζουμε μαζί με τον ιερό υμνογράφο: «Τον ασκητήν του Κυρίου ύμνοις τιμήσωμεν, ως νεκρώσαντα πάσας τας προσβολάς των παθών, δι' εγκρατείας και στερράς υπομονής αληθώς και καταισχύσαντα σφοδρώς, τον αντίπαλον εχθρόν, και πάσας τούτου επάρσεις. και νυν πρεσβεύοντα τω Κυρίω, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών».

---

1 «Μέγα κέρδος ωφελείας εστί και το μόνον Αντωνίου μνημονεύειν». Μεγάλου Αθανασίου, Βίος και πολιτεία του Οσίου πατρός ημών Αντωνίου, PG 26,837Α.

2 ο.π. 835-977.