Άρθρα - Απόψεις

Ναυπάκτου: «Το πιθηκίζειν και παπαγαλίζειν στην θεολογία»

images

Του Μητροπολίτη Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου για την Romfea.gr

Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής (580-662) είναι ένας μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας, ο οποίος ακολουθώντας τους προγενεστέρους Πατέρες, αντιμετώπισε, μεταξύ των άλλων, την αίρεση του Μονοθελητισμού. Θεόπνευστα είναι τα κείμενά του «περί αγάπης», οι σχολιασμοί του στα έργα του αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, οι απαντήσεις σε διάφορες απορίες, τα «200 κεφάλαια περί θεολογίας», η ερμηνεία στο «Πάτερ ημών», η «Μυσταγωγία», οι επιστολές του, τα δογματικά και τα αντιρρητικά του έργα κλπ. Είναι ένας εμπειρικός θεολόγος με ευσύνοπτο λόγο, ο οποίος απαντούσε στις θεολογικές απόψεις της εποχής του, με θαυμάσιο τρόπο.

Το βασικό του γνώρισμα είναι ότι συνδέει στενά την ησυχία με την ομολογία, δηλαδή τον ησυχαστικό τρόπο ζωής της ορθοδόξου θεολογίας με την ομολογία της πίστεως. Το κεντρικό του σχήμα είναι: πρακτική φιλοσοφία ή κάθαρση, φυσική θεωρία ή φωτισμός και μυστική θεολογία ή θέωση. Όποιος αγνοεί αυτήν την διδα­σκαλία του αγνοεί την ουσία της ορθοδόξου θεολογίας του.

Μερικοί θεολόγοι της εποχής μας ανακάλυψαν την θεολογία του αγίου Μαξίμου του Ομολογητού, την χρησιμο­ποιούν επιλεκτικά για να κατοχυρώσουν την δική τους θεολογική σκέψη, την αναλύουν κατά τρόπον στοχαστικό, αλλά αγνοούν το βάθος της.

Μέ τις σκέψεις που ακο­λουθούν θα παρουσιασθή συνοπτικώς η διδασκαλία του για την θεολογία και τον αληθινό θεολόγο, και νομίζω στο σημείο αυτό κρύβεται η ουσία της θεολογίας του και η διάκριση μεταξύ της θεολογίας του Αγίου Πνεύματος και της θεολογίας των δαιμόνων ή της δαιμονικής θεολογίας.

Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής σε μια επιστολή του ασχολείται με το θέμα τί είναι η σωτηρία του ανθρώπου και ποιά είναι η αληθινή θεολογία.

Στην αρχή γράφει με μεγάλη ταπείνωση ότι, επειδή φοβάται να μη κατακριθή από τον Θεό για τους λόγους του, που έχουν νεκρωθή από την απραξία των αγαθών έργων και δεν έχουν την δύναμη να προσφέρουν την ζωή σε όσους τους ακούνε, γι’ αυτό σκέφθηκε να προσλάβη «τήν σιωπήν σύνοικον», δηλαδή προτιμούσε να σιωπά και να μη ομιλή. Όμως, στην παρούσα περίπτωση και απαντώντας στην παράκληση του επιστο­λο­γράφου του, του μοναχού Μαρίνου, θα υπερβή την σιωπή και θα ομιλήση.

Αρχίζει την επιστολή του με το χωρίο του Προφητάνακτος Δαυΐδ: «Αρχή σοφίας φόβος Κυρίου, σύνεσις δε αγαθή πάσι τοίς ποιούσιν αυτήν» (Ψαλ. ρι', 10). Μέ τον στίχο αυτόν του ψαλμού θέλει να υποδείξη «τήν αληθώς γνωστικήν οδόν των θείων αρετών» και να ανοίξη «τήν έμπρακτον της γνώσεως θύραν» σε αυτούς που προτίθενται να αγαπούν τον Θεό και προτιμούν «πάντων των επί γής την ένθεον σωτηρίαν». Είναι βασικό έργο να αποκτά κανείς την έμπρακτη και όχι την θεωρητική γνώση. Έτσι, υποδεικνύει σε όσους θέλουν την «ένθεον σωτηρίαν» να αποκτήσουν τον φόβο του Θεού και την αγαθή σύνεση.

Ο φόβος του Θεού είναι απαραίτητος για να αποφύγουμε τους μολυσμούς με την προσδοκία των αιωνίων κολάσεων, η δε αγαθή σύνεση είναι αναγκαία για να εφαρμόσουμε όλα τα θεία θελήματα και να διακρίνουμε τα πρόσκαιρα από τα αιώνια, και να αποκτήσουμε την αληθινή γνώση. Όπως ο φόβος γίνεται αναιρέτης των ακαθάρτων παθών, έτσι και η σύνεση των πραγματικά συνετών γίνεται δημι­ουρ­γός των αρετών.

Ο φόβος δεν πρέπει να περιορίζεται στα εξωτερικά ήθη με την κατήφεια, αλλά με την διάθεση της ψυχής και την ταπείνωση της καρδίας, η οποία κατασφαλίζεται με τους πυκνούς στεναγμούς στο βάθος της καρδίας, και με το μαστίγιο της μνήμης των προαμαρτημένων που την κτυπά αφανώς κατά την συνείδηση.

Όμως, όποιος υποκρίνεται ότι έχει τον φόβο του Θεού μόνον εξωτερικά στους τρόπους της συμπεριφοράς, δεν δια­φέρει σε τίποτε από τον πίθηκο που μιμείται τα ήθη και τα σχή­μα­τα των ανθρώπων, ενώ δεν είναι άνθρωπος. Αυτό το ζώο, μεταξύ των τετραπόδων, που διακρίνεται πολύ από τους ανθρώπους ως προς την φύση, ομοιάζει με αυτούς με την μίμηση της εξωτερικής συμπεριφοράς.

Το ίδιο συμβαίνει με εκείνον που μιμείται εξωτε­ρικά αυτούς που φοβούνται πραγματικά τον Κύριο, είναι δηλαδή σαν τον Σαδδουκαίο ή τον Γραμματέα που σώζει το σχήμα της ευλά­βειας με εξωτερική ευπρέπεια, «παντελώς δε του πράγματος δια την ακάθαρτον εν τώ βάθει που κειμένην της ψυχής προς το πάθος φιλίαν απολειπόμενος», δηλαδή στερείται παντελώς της αλήθειας, γιατί μέσα στα βάθη της ψυχής έχει κρυμμένη την φιλία προς το πάθος.

Ο άγιος Μάξιμος θέλει εδώ να πή ότι η αληθινή ευλάβεια φαίνεται στον αγώνα του ανθρώπου για την απαλλαγή του από τα πάθη και την ακαθαρσία που βρίσκεται στα βάθη της ψυχής, γιατί σε διαφορετική περίπτωση ο άνθρωπος ομοιάζει με τον πίθηκο, που υποκρί­νεται τον άνθρωπο, ενώ είναι ζώο. Επομένως, όποιος θέλει να σωθή και να θεολογή αληθινά πρέπει να έχη φόβο Θεού και με αυτόν να καθαρίζη την καρδιά από τα πάθη και όχι απλώς να χρησιμοποιή τους λόγους των αγίων.

Από την άλλη μεριά δεν πρέπει να επιδεικνύουμε την θεία γνώση διατυπώνοντας «μόνη προφορά λόγων προς κάλλος απεξεσμένων», δηλαδή προφέρουμε λόγους φτιαγμένους με καλλιέπεια, ούτε να ορίζουμε την αγαθή σύνεση με το να μιλάμε μόνον χωρίς να εφαρμόζουμε αυτά που λέμε, αλλά θα πρέπει η σύνεση να είναι εμποτισμένη με την διάθεση της ψυχής κατά την πράξη των αρετών!

Οπότε, η σύνεση πρέπει με την πράξη να λαμπρύνη το φέγγος της γνώσεως, και με την γνώση να φαιδρύνη την ένταση της πράξεως, και έτσι ο φόβος πρέπει να συμβαδίζη με τον πόθο του Θεού. Ο άνθρωπος με τον φόβο του Θεού απέχει από το κακό και με την αγαθή σύνεση τελειοποιείται στην πράξη-εφαρμογή των εντολών.

Όποιος συνδέει την σύνεση μόνο με την απλή προφορά των θείων λόγων ομοιάζει με τον παπαγάλο (ψιττακό) που μιμείται τα ανθρώπινα λόγια, χωρίς να είναι άνθρωπος. Ο παπαγάλος, ενώ δεν έχει τίποτα το ανθρώπινο στην φύση του, εν τούτοις από όλα τα πουλιά διδάσκεται και υποκρίνεται τα ανθρώπινα λόγια.

Το ίδιο συμβαίνει και με τον άνθρωπο που μιμείται εξωτερικά τα λόγια των αληθινών συνετών –τών αληθινών αγίων– με μια απλή εκφώνηση για να καταπλήξη αυτούς που τον ακούνε, «τήν δε της γνώσεως έξιν ουκ έχων τη πράξει των αρετών πεποιωμένην», δηλαδή δεν έχει την έξη της γνώσεως εμποτισμένη με την πράξη των αρετών.

Ο άνθρωπος αυτός είναι ένας Φαρισαίος ή ψεκτός ιερεύς που υποκρίνεται, ενώ στερείται της σοφίας που υπάρχει στα έργα, και με την μεγάλη ιδέα του εαυτού του και την αλαζονεία της οιήσεως που τρέφει την υπερηφάνεια του νού του, ορθώνεται εναντίον του λόγου της αληθείας, αγνοώντας «ότι δαιμόνων θεολογία προδήλως η των επ’ αυτή δια φιλοδοξίαν μέγα φυσιώντων καθέστηκε δίχα πράξεως γνώσις».

Μέ άλλα λόγια, είναι δαιμονική θεολογία αυτή που προέρχεται από τον άνθρωπο που κυριαρχείται από τα πάθη και δεν έχει αποκτήσει την γνώση μέσα από την πράξη, δηλαδή θεολογεί χωρίς την κάθαρση της καρδίας.

Μέ αυτόν τον λόγο ο άγιος Μάξιμος θέλει να τονίση ότι η ορθόδοξη θεολογία είναι καρπός της καθάρσεως της καρδιάς από τα πάθη και αποτέλεσμα της εσωτερικής καθαρότητας, διαφορετικά ο άνθρωπος που προσπαθεί να θεολογή ομοιάζει με έναν παπαγάλο, που παριστάνει τον θεολόγο, παπαγαλίζοντας, ενώ κυριαρχείται από τα πάθη. Μιά τέτοια θεολογία είναι δαιμονική, δηλαδή υπαγορεύεται από τους δαίμο­νας που ενεργούν με τα πάθη.

Στο τέλος της επιστολής του ο άγιος Μάξιμος καταλήγει ότι πρέπει να απαλλάξουμε τον εαυτό μας από κάθε ρύπο της σαρκός και του πνεύματος, να μη επιτρέπουμε να επαναστατή ο νόμος της σάρκας εναντίον του νόμου του πνεύματος και να μη περιορίζουμε την έκφραση του φόβου στην εξωτερική συμπερι­φο­ρά, αλλά να φροντίζουμε για την καταστολή «τής εντός κατά ψυχήν καλής διαθέσεως», ώστε να αποφύγουμε «τήν μέλλουσαν του πυρός απειλήν».

Έτσι, δεν πρέπει να ομιλούμε για την κόλαση και σε τί ακριβώς συνίσταται, αλλά θα πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να αποφύγουμε την μέλλουσα απειλή του πυρός της κολάσεως, με τον φόβο του Θεού.

Συγχρόνως, θα πρέπει να κατακοσμήσουμε τους εαυτούς μας με την αγαθή σύνεση κατά την πράξη των εντολών και «εμπράκτους τους θείους λόγους ποιήσωμεν», δηλαδή να κάνουμε τους λόγους μας έμπρακτους, να επιδιώ­κουμε την βίωση όλων των αρετών, ήτοι την χρηστότητα, την πραότητα, την μακροθυμία, την ανοχή σε όλα, την υπακοή, την ευχαρίστηση σε όσα συμβαίνουν, να δεχόμαστε τις θείες παρα­χωρήσεις της Πρόνοιας του Θεού με τις οποίες διευθύνει την ζωή μας προς το συμφέρον.

Στην εποχή μας πολλοί θεολογούν χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς την κάθαρση της καρδίας, τον φωτισμό του νού και την εμπειρία της θείας Χάριτος, αλλά με μόνο εφόδιο τις διανοητι­κές μελέτες, την απομνημόνευση των χωρίων και τον στοχασμό, και έτσι ομοιάζουν με τον πίθηκο και τον παπαγάλο, κατά τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, δηλαδή θεολογώντας πιθηκίζουν και παπαγαλίζουν, όταν το βάθος της καρδιάς είναι γεμάτο από τα πάθη.

Αλλά μία τέτοια θεολογία που είναι ανεξάρτητη από την καθαρότητα της καρδίας, που πιθηκίζει και παπαγαλίζει, όσο κι αν φαίνεται ωραία, έξυπνη και στοχαστική, δεν ωφελεί την Εκκλησία. Η αληθινή θεολογία και η επίτευξη της σωτηρίας γίνεται με τον φόβο του Θεού, που καθαρίζει την καρδιά από τα πάθη, και την αγαθή σύνεση που κοσμεί τον άνθρωπο από αρετές.

Πάντως, μια θεολογία που έχει αποδεσμευθή από την ησυχαστική παράδοση της Εκκλησίας είναι «δαιμόνων θεολογία», αφού ο στοχασμός και η φαντασία είναι καλός αγωγός σατανικής ενέργειας.

 

 

Ρατσισμός Ξενοφοβία. Η Μελανότερη εικόνα του Πολιτισμού μας;

images

 

Του Μητροπολίτη Κισάμου κ. Αμφιλοχίου

<<Όσο προχωρεί ο καιρός και τα γεγονότα, ζω ολοένα με το εντονότερο συναίσθημα πως δεν είμαστε στην Ελλάδα, πως αυτό το  κατασκεύασμα, που τόσοι σπουδαίοι και ποικίλοι απεικονίζουν καθημερινά, δεν είναι ο τόπος μας, αλλά ένας εφιάλτης, με ελάχιστα φωτεινά διαλείμματα, γεμάτα μια πολύ βαριά νοσταλγία. Να νοσταλγείς τον τόπο σου ζώντας στον τόπο σου, τίποτε δεν είναι πιο πικρό....>>. (Γ. Σεφέρης)

Τα γεγονότα των τελευταίων καιρών, στον τόπο και την πατρίδα μας, φαίνεται πως κάνουν τα παραπάνω λόγια του μεγάλου αυτού Έλληνα ποιητή και Νομπελίστα περισσότερο επίκαιρα από ποτέ.

Προφητικός ο λόγος του ή μήπως.... επανάληψη της Ιστορίας; Όπως και να έχουν τα πράγματα γεγονός είναι, νομίζω, ότι  ερμηνεύοντας τα συμπτώματα των καιρών εύκολα καταλήγομε  στο συμπέρασμα πως όντως αυτός δεν είναι ο τόπος μας αλλά ζούμε σ΄ ένα εφιάλτη.

Να φταίει ο δίκαιος θυμός; Η αγανάκτηση; Η έλλειψη ελπίδας;

Ίσως...Διερωτώμαι όμως: Μπορεί ένα Έθνος, ένας λαός να αποκαταστήσει το αίσθημα της δικαιοσύνης με την επιλογή ακραίων και επικίνδυνων συμπεριφορών; Αποδεκτό από την πλειοψηφία είναι η διαπίστωση πως  η λάθος πολιτική των τελευταίων δεκαετιών επέτρεψε την είσοδο στην χώρα μας υπερβολικά μεγάλου αριθμού μεταναστών από τις γειτονικές και όχι μόνο χώρες.

Καραβάνια ντροπής... Γεγονός είναι επίσης ότι  ανάμεσα τους εγκαταστάθηκαν στην χώρα μας και παραβατικά στοιχεία.

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. πάνω από 49 εκατομμύρια πρόσφυγες είναι εκτοπισμένοι από τις
χώρες τους σε όλο τον κόσμο, στην δε Δυτική Ευρώπη οι αλλοδαποί ξεπερνούν τα 25 εκατομμύρια.

Οι περισσότεροι θύματα της όποιας μαφίας η οποία τους υπόσχεται την <<Γη της Επαγγελίας>> στοιβάζοντας τους, κάτω από άθλιες συνθήκες, σε σαπιοκάραβα και άλλα μέσα με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να μην φτάνουν ποτέ στον προορισμό τους...

Κι όμως στην συμπεριφορά κάποιων, πολλών από εμάς, κυριαρχούν τα συνθήματα: <<White is Right>>, <<Die, Nigger, Die>>.

Το πρόβλημα του ρατσισμού μαστίζει ολόκληρη την οικουμένη, μαστίζει και τον τόπο μας; Χάθηκαν οι θεσμοί, χάθηκαν οι αξίες, χάθηκε ο άνθρωπος. Ερήμωσε η γη, ερήμωσε και η ψυχή του ανθρώπου. Φαίνεται ότι ούτε τα κοινωνικά και πολιτικά συστήματα και ιδεολογίες, μήτε και η πρόοδο της τεχνολογίας είναι ικανά να λύσουν τα προβλήματα των λαών.

Και τούτο γιατί όπως χαρακτηριστικά λέει ο πολυσέβαστος Προκάτοχος μας λευκοπολιός Ιεράρχης Μητροπολίτης από Κισάμου και Σελίνου κ. Ειρηναίος σ΄ ένα από τα βιβλία του: <<... ο νεώτερος Ευρωπαϊκός πολιτισμός συντρίβεται ο ίδιος και βυθίζει στην δυστυχία εκατομμύρια υπάρξεων όχι γιατί του λείπει η γνώση, αλλά γιατί του λείπει η αγάπη>>.

Δεν είναι λοιπόν απορίας άξιον η αναβίωση και η εμφάνιση νεοναζισμού όχι μόνο στην υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη, αλλά ακόμα και στην χώρα μας. Έτσι το πρόβλημα του ρατσισμού γίνεται αγκάθι στο όραμα των ανθρώπων να ζήσουν μαζί με ειρήνη. Στην εποχή όπου οι λαοί
της Ευρώπης καλούνται, καλούμαστε να ζήσομε  σε μια υπεροπτική κοινωνία, που από φιλάνθρωπη τείνει να γίνει απάνθρωπη, έχομε χρέος να κοιτάζομε με συγκατάβαση τους ξένους και να τους θεωρούμε αδελφούς.

Το μήνυμα <<Ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ούκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ούκ ένι άρσεν και θήλυ, πάντες γαρ υμείς εις εστέ εν Χριστώ Ιησού>>. (Γαλ.3, 28), αποτελεί όχι απλώς ελπίδα, αλλά εγγύηση για την συνύπαρξη και την ειρήνη των λαών.                                              

Σκέφτομαι: Είναι αυτή η μοναδική μορφή ρατσισμού; Μήπως πρέπει να υψώσομε προφητική φωνή και να καταγγείλομε κι΄ άλλες ρατσιστικές πρακτικές και νοοτροπίες; Μήπως περιμένει από μας ο Θεός να αφυπνίσομε το λαό Του καταδικάζοντας τις εκτρώσεις, την
ευθανασία, την κλωνοποίηση ως νέες μορφές ρατσισμού;

Ποιος θα μπορούσε να ισχυρισθεί ότι και σήμερα δεν υπάρχουν <<ρατσιστικές>> νοοτροπίες και πρακτικές που καταπατούν την Θεόσδοτη αξία του ανθρώπου ως <<πρόσωπο>> και <<εικόνας Θεού>>; Ποιος θα μπορούσε να ισχυρισθεί ότι είναι αμόλυντος σ΄ αυτή την αμαρτία;

Γι΄ αυτό η αρχή της πίστεως μας στο θέμα αυτό είναι η μετάνοια: στην προσευχή και στην ζωή μας.

 

"Ελάτε να τιμήσουμε μαζί τον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας"

images

Κείμενο του Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μητροπόλεως Καστορίας, Αρχιμ. Αθανασίου Γιαννουσά


Ευφραίνεται, χαίρεται και πανηγυρίζει αυτές τις ημέρες η βυζαντινή και θεοφρούρητη Καστοριά, αφού ετοιμάζεται να υποδεχθεί τον οφθαλμό της Οικουμένης, τον Πατριάρχη του Γένους και της πονεμένης ρωμηοσύνης από τη Βασιλίδα Πόλη, από το Φανάρι του Γένους μας, ο οποίος θα προσκομίσει στην πόλη μας και σε ολόκληρη την οικουμένη την πράξη Αγιοκατατάξεως της Αγίας Σοφίας.

Ευφραίνεται και πανηγυρίζει η χορεία των Αρχιερέων, εκείνων που στόλισαν και λάμπρυναν το θρόνο της, είτε υπό την Αρχιεπισκοπή της πρώτης Ιουστινιανής, είτε κάτω υπό το ωμοφόριο της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας.

Πανηγυρίζει ο Άγιος Γεράσιμος ο Παλλαδάς, Μητροπολίτης Καστορίας, πανηγυρίζει ο εθνεγέρτης Γερμανός Καραβαγγέλης και η λοιπή χορεία των Αρχιερέων, πανηγυρίζουν οι Άγιοι της Καστοριάς, με πρώτο το στρατηλάτη Άγιο Μηνά, πανηγυρίζουν οι μάρτυρες και οι ήρωες, το δοξασμένο Μοναστήρι της Παναγίας της Κλεισούρας, η συντεχνία των Γουναράδων, οι σφαγιασθέντες στον Πόντο και στις Εκκλησιές της Αποκαλύψεως, για το σέμνωμα και τη χελιδόνα του Πόντου, την Οσία Σοφία.

Πανηγυρίζουν όλοι οι Καστοριανοί και οι Δυτικομακεδόνες για την Αγία Σοφία και αναμένουν να δουν το πρόσωπο του πνευματικού πατρός της Οικουμένης.

Και συγκαλεί η Καστοριά αυτές τις μέρες, όλες τις γειτονικές πόλεις, όπως η αγιοτόκος Θεσσαλονίκη στη μνήμη του Αγίου Δημητρίου.

Προσκαλεί κάθε ευλαβή προσκυνητή, να ασπασθεί τα χαριτόβρυτα λείψανα της Οσίας Σοφίας και να λάβει την ευλογία του Πατριάρχου Βαρθολομαίου.

Ελάτε, λοιπόν, αδελφοί μας αγαπητοί,

Ελάτε ευλαβείς συνεορταστές,

Ελάτε κληρικοί και μοναχοί, άρχοντες και αρχόμενοι, να μεγαλύνουμε το Όνομα του Αγίου Τριαδικού Θεού, γιατί μας χάρισε στις έσχατες ημέρες και αποκαλυπτικές, την Αγία Σοφία.

Ελάτε να αποδώσουμε τον οφειλόμενο σεβασμό και την υιική αγάπη στον Οικουμενικό μας Πατριάρχη.

Ελάτε να προσκυνήσετε την Αγία Σοφία.

Ελάτε να τιμήσουμε μαζί τον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας.        

 

Μητροπολίτης Πατρών: «Τα επόμενα χρόνια θα περάσουμε δύσκολες ημέρες»

images

Του Σεβ. Μητροπολίτου Πατρών κ. Χρυσοστόμου


Η χώρα οδηγήθηκε για μια ακόμα φορά σε εκλογές, προκειμένου να προκύψη Κυβέρνηση σ’ αυτό τον τόπο, ώστε ο Λαός να βρη; τον δρόμο του και να συνεχίση με τις όποιες δυσκολίες, την κοπιώδη πορεία του.

Μια πορεία που δεν θα μοιάζη καθόλου με όσα έζησε στο παρελθόν, αφού πολλά πράγματα πλέον έχουν αλλάξει.

Ο Λαός πρέπει να ξεχάση πλέον την ευμάρεια, την καλοπέραση και ο,τι άλλο, πιθανώς, απελάμβανε μέχρι σήμερα.

Δεν γνωρίζει κανείς τι θα προκύψη από αυτές τις εκλογές. Δεν είμαστε βέβαιοι πως αυτός ο ταλαιπωρημένος κόσμος θα εκφρασθή και ποιές δυνάμεις θα επηρεάσουν το είναι του.

Αυτή η αβεβαιότητα είναι αποτέλεσμα των όσων προηγήθηκαν από όσους είχαν, στα χέρια τους, τις τύχες της χώρας μας, μέχρι τώρα.

Είναι αποτέλεσμα των λαθών, των επιπολαιοτήτων, της αποϊεροποίησης της ζωής, της εξυπηρέτησις ξένων συμφερόντων και της έλλειψης αγάπης γι’ αυτόν τον τόπο.

Οι αναλύσεις έχουν γίνει. Οι αιτίες γνωστές, τα αποτελέσματα χειροπιαστά.

Προεκλογικά δόθηκαν πολλές συνεντεύξεις, ακούστηκαν όπως πάντοτε υποσχέσεις, έγιναν τηλεοπτικές συζητήσεις κλπ.

Δεν γνωρίζω, αν μπόρεσαν οι ομιληταί να πείσουν για τα προγράμματα, τα οποία θέλουν να εφαρμόσουν για «την σωτηρία της χώρας και την έξοδό της από την κρίση». Φοβούμαι πως όχι.

Είναι αλήθεια όμως, ότι τα επόμενα χρόνια, όπως και να έχουν τα πράγματα, θα περάσωμε δύσκολες ημέρες και θα γνωρίσωμε πρωτόγνωρες καταστάσεις.

Γνωρίζομε όλοι, ότι πολλά κακά συνέβησαν στο άμεσο η απώτερο παρελθόν. Όμως το μεγαλύτερο απ’ όλα ήταν αυτό που προήλθε από τις εξής παραμέτρους.

α) Δόθηκε ο Έλληνας με πάθος στην ύλη. Πίστεψε, ότι ήταν η σωτηρία του. Τον έσπρωξαν επίτηδες, στην ευμάρεια, στην ψεύτικη χαρά και απόλαυση. Του έταξαν απατηλούς παραδείσους και τον οδήγησαν στον εκτροχιασμό της πορείας του.

β) Τον έπεισαν, δυστυχώς, ότι τα κοσμικά πράγματα αξίζουν περισσότερο από ο,τιδήποτε άλλο και τον μετέτρεψαν σε κυνηγό των κοσμικών ηδονών.

γ) Τον οδήγησαν με μαθηματική ακρίβεια και μεθοδικότητα στην παθιασμένη ζωή και τον έρριξαν με σύστημα στην πνευματική καταστροφή, αφού τον έπεισαν ότι είναι ο,τι τρώει (ως έλεγε ο τραγικός Γερμανός φιλόσοφος Φόυερμπαχ). Γέμισαν την Ελλάδα με κέντρα διαφθοράς και αποπροσανατόλισαν την πορεία των νέων μας.

δ) Τον ξέκοψαν από τις πνευματικές του ρίζες, ρήμαξαν την ψυχή του, τον «μαστούρωσαν» με τις εξαρτησιογόνες ουσίες, τον νάρκωσαν ηθικά, διέλυσαν την οικογένεια του, τον έκαναν άπατρι. Κατέστρεψαν την οικονομία, ρήμαξαν την ύπαιθρο, αλλοίωσαν τον πληθυσμό. Γκρέμισαν τα οράματά του και κάλυψαν με απαίσιο σύννεφο κονιορτού τον ουρανό πάνω από το κεφάλι του.

ε) Τον πέταξαν στα καταγώγια της ερημιάς, μαζί με τα τρωκτικά της καταστροφής. Τον έσπρωξαν από το φως στο απαίσιο σκοτάδι, με την μυρωδιά του θανάτου να σαπίζη τα πνευμόνια του και να κατατρώγη την ύπαρξή του.

στ) Τα δροσερά πρόσωπα, που ήταν σαν το αστέρι της αυγής, χλώμιασαν και φόρεσαν την κατήφεια. Τα μάτια έχασαν την λαμπρότητά τους και μέσα από το σκοτεινό πλέον βλέμμα τους, προδίδουν το πεσμένο ηθικό και την έλλειψη εμπιστοσύνης στον ίδιο μας τον εαυτό.

Έτσι αυτός ο ξεχωριστός Λαός έχασε:

α) Την χαρά του, η οποία ήταν ζωγραφισμένη στα πρόσωπα και εχαρακτήριζε όλες τις πτυχές της ζωής του.

β) Την ελπίδα, η οποία του έδινε την δυνατότητα να εργάζεται, να παράγη, να δημιουργή, να αξιοποιή τις δυνατότητές του και τα τάλαντα με τα οποία τον έχει προικίσει ο Δημιουργός.

γ) Την αισιοδοξία, με την οποία έκανε όνειρα για το μέλλον, ξεπερνούσε τις φουρτούνες της ζωής, έσπαε τα κύματα και έβγαινε νικητής στην αντίπερα όχθη, ατενίζοντας πλέον ανοικτούς τους δρόμους για την επιτυχία.

Όλοι φωνάζουν: «Πρέπει να δώσουμε όραμα στον Λαό». Σε συζητήσεις που είχαμε αυτό το διάστημα με πολιτικούς, τους άκουσα να μου επαναλαμβάνουν κάτι πολύ γνωστό πλέον. «Ο Λαός έχασε το ηθικό του, πρέπει να τον βοηθήσουμε. Να τονώσουμε τον ψυχισμό του».

Ναι, είπα, αυτό είναι αλήθεια. Ολοι μας πρέπει να βοηθήσωμε προς αυτήν την κατεύθυνση. Και αυτό κάνομε «με νύχια και με δόντια», όπως λέγει πολύ σοφά ο ίδιος ο Λαός.

Εργαστήτε, πρόσθεσα, όσο είναι ακόμα καιρός όλοι σας, με το χέρι στην καρδιά, όχι για τις καρέκλες, όχι για την δόξα, όχι για την εξουσία, αλλά για την διακονία.

Αγωνιστήτε να σώσετε ο,τι απέμεινε. Μιλήστε με την γλώσσα της αλήθειας, η οποία σώζει, όσο σκληρή και πικρή και αν είναι.

Όμως φοβάμαι, ότι θα ισχύση το, «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος».

Οι λόγοι της Αγίας Γραφής είναι σκληροί, όμως αληθινοί και επίκαιροι.

«Μη πεποίθατε επ’ άρχοντας επί υιούς ανθρώπων, οις ουκ έστι σωτηρία» (Ψαλμ. 145).

Αυτόν τον τόπο δεν θα τον σώση κανείς πολιτικός και κανένα πολιτικό σύστημα.

Αυτό τον τόπο θα τον σώση ο Θεός. Σήμερα το βράδυ θα πληροφορηθούμε τα αποτελέσματα των εκλογών.

Δεν γνωρίζομε, ποιά θα είναι αύριο η κατάσταση στην χώρα μας, η μετά από λίγο καιρό. Δυνάμεθα όμως να επαναλάβωμε με παρρησία, αισιοδοξία και βεβαιότητα αναγέννησης ουσιαστικής, τον Κυριακό λόγο.

«Μείνατε εν εμοί...» (Μείνατε ενωμένοι μαζί μου). «Μείνατε εν εμοί, ίνα βότρυν φέρητε, εγώ γαρ ειμί της ζωής η άμπελος» ( Μείνατε ενωμένοι μαζί μου, για να φέρετε οίνον γλυκύν (καρπόν δηλαδή) διότι είμαι η άμπελος της ζωής). (Από την Υμνολογία της Μεγάλης Εβδομάδος)

Η ένωση μας με τον Χριστό και την Εκκλησία Του είναι η μόνη ελπίδα, η μόνη οδός, είναι η σωτηρία μας. Οι κοσμικοί άρχοντες επρόδωσαν και πιθανόν να προδώσουν και πάλι τις ελπίδες του Λαού.

Διαχειρίσθηκαν κακώς τις τύχες του, μη λαμβάνοντας υπ’ όψη τους τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, τις βαθειές του αναζητήσεις, την πίστη του, την παράδοσή του, την ιστορία του, τις ανάγκες του, το θέλημά του. Το ίδιο, ίσως, κάνουν και πάλι.

Όμως σ’ αυτή την χώρα υπάρχει ευτυχώς κάτι που μένει σταθερό, ανέπαφο με την φθορά του χρόνου, ξένο με την όποια εγκατάλειψη του Λαού.

Υπάρχει η ρίζα, που δίνει χυμούς για να μην ξεραθή το δέντρο. Υπάρχει η πηγή, που δεν στερεύει ποτέ, αλλά αρδεύει τον τόπο και δροσίζει τους ανθρώπους.

Υπάρχει το φως, που διασχίζει τα φοβερά σκοτάδια. Υπάρχει το βάλσαμο, που θεραπεύει τις πληγές. Υπάρχει η παρηγοριά, που σφογγίζει τα δάκρυα και δίδει νόημα στην ζωή.

Θέλησαν να ξεράνουν την ρίζα, να στερέψουν την πηγή, να σβήσουν το φως, να σκοτώσουν την παραμυθία. Χρησιμοποίησαν, ανέκαθεν, ποικίλα τεχνάσματα.

Από την συκοφαντία μέχρι την όποια άλλη απειλή (Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσωμε πάλι αν χρειασθή όμοιες η χειρότερες καταστάσεις).

Ποτέ όμως δεν κατάφεραν τίποτε. Γιατί αυτή η ρίζα, είναι πολύ βαθειά και ανίκητη. Η πηγή είναι αστείρευτη, ο ήλιος λαμπρός, η αγάπη μεγάλη, η αγκαλιά ατελείωτη και για τούτο η θεραπεία και η παρηγοριά δεδομένη.

Μιλάω για ο,τι απέμεινε όρθιο σ’ αυτό τον τόπο. Γι αυτό που ποτέ δεν θα λυγίση, γιατί δεν είναι ανθρώπινο, αλλά θεϊκό. Δεν είναι ψεύτικο, αλλά αληθινό.

Ποτέ δεν απεγοήτευσε, αλλά αντίθετα με την θυσιαστική αγάπη εγοήτευσε. Ποτέ δεν είπε ψέματα, αλλά με την γλώσσα της αλήθειας έσωσε.

Ποτέ δεν εγκατέλειψε, αλλά μάζεψε πάντοτε τα κομμάτια αυτού του τόπου και του Λαού και συναρμολόγησε τον σκελετό του, στον οποίο ενεφύσησε πνοή ζωής.

Μετέτρεψε το ρημαδιό σε παράδεισο, ξαναχτίζοντας ο,τι η ασύνετη και σπάταλη δύναμη του κακού, έρριξε σε ερείπια.

Είναι η Εκκλησία. Όσο θα υπάρχη Εκκλησία, αυτός ο τόπος δεν θα χαθή.

Και εφ’ όσον η Εκκλησία είναι το αναστημένο Σώμα του νικητού του θανάτου Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, αυτός ο τόπος και ο Λαός θα ζήση έως της συντελείας του αιώνος.

Από αύριο αυτή την αλήθεια πρέπει να την συνειδητοποιήσωμε ακόμη περισσότερο. Πρώτοι οι πολιτικοί και η όποια κυβέρνηση και αν προκύψη. Και ύστερα όλοι οι Έλληνες.  

Όποιος και αν κυβερνήση αυτή την χώρα από αύριο, αν δεν έχη υπ’ όψη του όλα τα παραπάνω, που είναι διαπιστώσεις του ίδιου του Λαού, θα ακούση στις παρειές του το ηχηρό και επώδυνο «ράπισμα» της ιστορίας, η οποία είναι αδέκαστη και διδάσκει μέσα από πάθη και λάθη.

Αν κάνη το λάθος και προδώση την ρίζα, την δροσιά και την απαντοχή αυτού του Λαού, αν παραθεωρήση την ιστορία του, τότε είμαι βέβαιος, ότι ο Λαός, όσο και αν παρασυρθή σε πρόσκαιρες καταστάσεις, θα αποδειχθή ο σκληρότατος τιμωρός, για να επιτύχη την σωτηρία του.

Αγαπητοί μου,

Έχετε ελπίδα, έχετε πίστη, βαδίσατε με αισιοδοξία παρά τις όποιες δυσκολίες. Μη χάνετε το θάρρος σας.

Η ψυχή έχει μεγάλη δύναμη και αντοχή, γιατί έχει θεία την καταγωγή. Αρκεί να είναι ενωμένη με τον Θεό. Αν είμαστε ενωμένοι με τον Θεό, είμαστε ενωμένοι και μεταξύ μας.

Αυτό έχομε ανάγκη σήμερα, παρά ποτέ. Ο λόγος του Θεού αντηχεί στα αυτιά μας ως φωνή υδάτων πολλών, ως δρόσος Αερμών, ως αύρα λεπτή, ως ευλογία, ως παρηγοριά και βεβαιότητα σωτηρίας.

«Μείνατε εν εμοί...εγώ γαρ ειμί της ζωής η άμπελος».

(Από την Υμνολογία της Μεγάλης Εβδομάδος)

 

Ιλαρίων: «Δεν πρέπει να αποσιωπούμε τα περιστατικά κατά των χριστιανών»

images


 

Κάθε μέρα καταφθάνουν ειδήσεις για τις διώξεις κατά των χριστιανών σε διάφορες χώρες της υφηλίου.

Η κυρία πηγή έντασης είναι οι χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής, όπου με τις «αραβικές επαναστάσεις» ενισχύθηκαν τα ακραία ισλαμιστικά κινήματα.

Σε συνέντευξη στην εφημερίδα «Izvestia» ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, μιλάει για τους λόγους και την αντίδραση της Ορθοδόξου Εκκλησία της Ρωσίας.

Σε τι οφείλεται η τελευταία αύξηση των διώξεων κατά των χριστιανών;

Υπάρχουν μερικοί λόγοι. Πρώτον, η διάδοση της ιδεολογίας ενός ακραίου Ισλάμ υποκινούμενης από την αμάθεια.

Οι ακραίοι εκμεταλλεύονται τα θρησκευτικά συνθήματα για την εξυπηρέτηση των σκοπιμοτήτων τους, οι οποίες δεν έχουν καμία σχέση με τη θρησκεία.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι εκπρόσωποι του παραδοσιακού Ισλάμ ασκούν δριμύτατη κριτική στις ενέργειες των εξτρεμιστών και μιλάνε για την παραποίηση της διδασκαλίας του ιδρυτού της θρησκείας του.

Δεύτερον, είναι ανάγκη από τις σωστές κινήσεις εκ μέρους των αρχών για την επίτευξη της διομολογιακής ειρήνης.

Με τον κλονισμό της πολιτικής εξουσίας ή την άνοδο στην εξουσία των ακραίων η ειρήνη αντικαθίσταται με το μίσος και την εχθρότητα.

Αυτή είναι η περίπτωση του Ιράκ, όπου με τις εσωτερικές επεμβάσεις ανετράπη το πολιτικό καθεστώς, για να αντικατασταθεί από τις ακραίες δυνάμεις. Ακολούθησε η απότομη επιδείνωση της καταστάσεως των χριστιανών.

Επί Σαντάμ Χουσεΐν στη χώρα κατοικούσαν 1.5 εκ. χριστιανοί ενώ σήμερα σύμφωνα με διάφορα στατιστικά έχουν μείνει από 150 έως 400 χιλ.

Σε απότομη ένταση οδηγήθηκαν οι διομολογιακές σχέσεις στην Αίγυπτο μετά την ανατροπή του Μουμπάρακ.

Δε θέλω τώρα να αξιολογήσω τα ανατραπέντα πολιτικά καθεστώτα, απλά επισημαίνω το προφανές γεγονός της απότομης επιδείνωσης της καταστάσεως των χριστιανών σε αυτές τις χώρες.

Και πώς πρέπει να αντιμετωπισθεί η κατάσταση με τον χριστιανισμό εκεί;

Είναι ανάγκη να τεθεί σε εφαρμογή το σύστημα ελέγχου σε χώρες όπου συγκατοικούν χριστιανοί και μουσουλμάνοι.

Η Πολιτεία είναι εκείνη, η οποία πρέπει να αναλάβει τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών, οι οποίες να εξασφαλίζουν σε οπαδούς όλων των θρησκειών το δικαίωμα να θρησκεύονται ελεύθερα.

Είναι η ευθύνη της Κυβερνήσεως να εξασφαλίσει τη διομολογιακή ειρήνη.

Πως επιτυγχάνεται αυτός ο σκοπός εξαρτάται από την εκάστοτε περίπτωση.

Επίσης κατά τη γνώμη μου όταν οι δυτικές χώρες λαμβάνουν πολιτικές αποφάσεις όσον αφορά την κατάσταση σε μια χώρα πρέπει οπωσδήποτε να λαμβάνουν υπόψη τους ότι η αλλαγή της καταστάσεως μπορεί να επιφέρει την επιδείνωση της θέσεως των χριστιανών.

Δυστυχώς τώρα αυτό δεν λαμβάνεται υπόψη και οι αδελφοί μας στην πίστη γίνονται όμηροι της πολιτικής «εγκαθίδρυσης της δημοκρατίας στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής».

Είναι δυνατή η αύξηση της έντασης των διομολογιακών προβλημάτων στη Συρία, όπου σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες άρχισαν ήδη οι διώξεις κατά των χριστιανών;

Μέχρι πρόσφατα στη Συρία διατηρείτο η διομολογιακή ισορροποία, δημιουργηθείσα στο διάβα πολλών αιώνων.

Κατά τη συνάντησή του Πατριάρχη Κυρίλλου με τους ηγέτες των χριστιανικών Εκκλησιών της Συρίας και του Λιβάνου τον περασμένο Νοέμβριο στα πλαίσια της επισκέψεώς του στις χώρες αυτές, αυτοί εξέφρασαν το φόβο τους για την επιδείνωση της θέσεως των χριστιανών με την αλλάγή της πολιτικής καταστάσεως και την άνοδο στην εξουσία των ακραίων ισλαμιστών.

Και πράγμαται, βλέπουμε ότι αυτό ήδη συμβαίνει σ΄εκείνα τα μέρη της Συρίας, οπου έχουν επικρατήσει οι φονταμενταλιστές.

Υπάρχει κάποια χριστιανική Εκκλησία, η οποία να υποφέρει περισσότερα από τις άλλες κατά τις διώξεις;

Οι ακραίοι μουσουλμάνοι δε ξέρουν και πολύ τις λεπτομέρειες, αλλά κάθε χριστιανός είναι ο εχθρός του.

Τρομοκρατικές επιθέσεις εξαπολύονται τόσο εναντίον των Ορθοδόξων, όσο και των Κοπτών, των Ρωμαιοκαθολικών και των Προτεσταντών.

Εκείνο όμως το οποίο θέλω να τονίσω είναι ότι από τις εκρήξεις των βομβών και οι μουσουλμάνοι υποφέρουν πολύ συχνά.

Γι΄αυτό το λόγο όλες οι θρησκείες, συμπεριλαμβανομένου και του Ισλάμ, πρέπει να τάσσονται ενωμένοι κατά της τρομοκρατίας.

Όλο μιλάμε για τι διώξεις κατά των χριστιανών από τους ακραίους ισλαμιστές. Μήπως υπάρχουν εκδηλώσεις μισαλλοδοξίας από τους οπαδούς άλλων θρησκειών;

Υπάρχουν! Π.χ. στην Ιερουσαλήμ και σε άλλες πόλεις της Αγίας Γης παρατηρούνται εκδηλώσεις μίσους κατά των χριστιανών εκ μέρους των ακραίων Ιουδαίων.

Επίσης πληροφορούμαστε τις διώξεις των χριστιανών από τους Ινδουϊστές στην Ινδία και το Πακιστάν.

Αναλαμβάνει σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας συγκεκριμένες ενέργειες προς υποστήριξη των χριστιανών παγκοσμίως;

Όταν ως υποψήφιος Πρόεδρος ο Βλαδίμηρος Πούτιν πραγματοποίησε συνάντηση με ηγέτες των παραδοσιακών θρησκειών της Ρωσίας ευχήθηκα ώστε η προστασία των χριστιανικών μειονοτήτων σε χώρες όπου υφίστανται διώξεις να είναι ένας από τους βασικούς άξονες της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας.

Με διαβεβαίωσε ο κ. Πούτιν ότι έτσι θα γινόταν. Τώρα αυτό το θέμα είναι από τα βασικά στην ημερήσια διάταξη του διαλόγου μεταξύ της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας και του ΥΠΕΞ.

Δραστηριοποιείται μια κοινή ομάδα εργασίας της Εκκλησίας και του Υπουργείου.

Συνερχόμαστε σε συσκέψεις δυο φορές το χρόνο.

Η τελευταία συνάντηση έγινε μάλιστα μετά το Πάσχα και ασχολήθηκε με τη χριστιανοφοβία και τις διώξεις σε βάρος των χριστιανών σε διάφορες χώρες.

Ακόμα για την αντιμετώπιση των τρεχόντων υπηρεσιακών θεμάτων πραγματοποιούνται τακτικές συναντήσεις με τα στελέχη της διπλωματικής υπηρεσίας.

Είναι αντιληπτό ότι τόσο η Εκκλησία όσο και η Πολιτεία έχουν τις δικές τους ημερήσιες διατάξεις και δεν συγκλίνουν όλες οι προσεγγίσεις.

Αλλά εν προκειμένω μπορούμε και πρέπει να ενεργούμε από κοινού.

Και ποίοι είναι οι βασικοί τομείς της δράσεως;

Πρώτον, δεν πρέπει να αποσιωπούμε τα περιστατικά των διώξεων κατά των χριστιανών.

Δεύτερον, για την αντιμετώπιση των ζητημάτων σχετικά με την κατάσταση των χριστιανών στη Μέση Ανατολή μπορούμε να προσελκύσουμε την ηγεσία των χωρών της κανονικής δικαιοδοσίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας.

Τρίτον, μόχλοι άσκησης επιρροής επί της καταστάσεως μπορούν να είναι οι πολιτικές και οι οικονομικές σχέσεις όπως εισηγήθηκε πέρυσι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι χώρες της Μέσης Ανατολής και οι άλλες χώρες, όπου οι χριστιανικές μειονότητες υφίστανται διώξεις, κατά κανόνα έχουν ανάγκη από την πολιτική και οικονομική υποστήριξη των ισχυρών κρατών της Δύσεως.

Και αυτή η υποστήριξη πρέπει να παρέχεται μόνο με αντάλλαγμα την εγγύηση του σεβασμού των δικαιωμάτων των χριστιανικών μειονοτήτων.

Συζητήθηκαν αυτά τα θέματα ήδη στις συναντήσεις με την ηγεσία των χωρών της Μέσης Ανατολής;

Συζητήθηκαν, αλλά είναι νωρίς να μιλάμε για κάποια αποτελέσματα λόγω πολύ τεταμένης καταστάσεως εκεί.

Και όμως ευελπιστούμε ότι με κοινές προσπάθειες θα δημιουργήσουμε ένα σύστημα προστασίας των χριστιανών.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας συνεργάζεται με άλλα χριστιανικά δόγματα στα θέματα αυτά;

Βεβαίως. Κατά τη γνώμη μου το θέμα της προστασίας των χριστιανών πρέπει να είναι το πρώτο θέμα στις σχέσεις μεταξύ των χριστιανικών Εκκλησιών και μάλιστα το θέμα της προστασίας των χριστιανών πρέπει να είναι το βασικό στο διαθρησκειακό διάλογο.

Άλλη φορά συζητάμε θεολογικά θέματα, έστω και ουσιώδη, αλλά άσχετα με τον καθημερινό βίο των ανθρώπων.

Ενώ η μεγαλύτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην προστασία των ανθρώπων, στην προστασία της ζωής και του δικαιώματός τους να ακολουθούν τη χριστιανική πίστη.

top
Has no content to show!