Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βύβλου, Βοτρύων και όρους Λιβάνου κ. Γεώργιος KHODR δημοσίευσε το παρακάτω άρθρο του στην εφημερίδα ANAHAR στις 06 Μαρτίου του 2010, αναφερόμενος από τότε στην τραγωδία των χριστιανών του Ιράκ και των γύρω περιοχών και κρατών της Μέσης Ανατολής.

Το άρθρο αυτό κρατάει την επικαιρότητά του, καθώς τα ίδια δραματικά γεγονότα, ακόμα εντονότερα μάλιστα, συμβαίνουν και σήμερα, υπό την ανοχή και την σιωπή των πνευματικών ταγών της Ευρώπης και της Αμερικής.

Με αμείωτο φανατισμό και ένταση οι Ισλαμιστές συνεχίζουν το έργο του βιαίου διωγμού και αφανισμού των χριστιανικών πληθυσμών της Συρίας, της Αιγύπτου, του Σουδάν, του Ιράκ και της Μέσης Ανατολής. Καθημερινά γενόμεθα μέσα από τα ΜΜΕ αποδέκτες θλιβερών ειδήσεων, που μιλούν για αποκεφαλισμούς, σταυρώσεις, ανασκολοπισμούς, απαγωγές, δημεύσεις περιουσιών, των χριστιανών στις περιοχές αυτές.

Ο Σεβασμιώτατος μέσα από το εμπεριστατωμένο, βαθυστόχαστο και εν πολλοίς προφητικό των γεγονότων που συμβαίνουν σήμερα, άρθρο του, δίνει έναυσμα στον αναγνώστη του, για βαθύτερο προβληματισμό σχετικά με τα γεγονότα της τραγωδίας των χριστιανών της Μέσης Ανατολής.

Στο άρθρο διατυπώνονται πολύ ενδιαφέρουσες και σημαντικές απόψεις ενός πεφωτισμένου, δυναμικού και σεβάσμιου Ιεράρχη, ο οποίος καθημερινά βιώνει το πρόβλημα της συνύπαρξης μουσουλμάνων και χριστιανών στην περιοχή του, και μας δίνει το καταστάλαγμα της σκέψης και της πολύχρονης ποιμαντικής του εμπειρίας πάνω στο θέμα αυτό.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γεώργιος είναι μία από τις πιο σημαντικές εκκλησιαστικές προσωπικότητες της Ορθοδοξίας.

Η προσωπική συναναστροφή μας μαζί του, κατά την φιλοξενία μας στην Ιερά Μητρόπολή του, μας έδωσε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε από κοντά την ευρύτητα του πνεύματος, την πατρική αγάπη, την ακούραστη ποιμαντική φροντίδα με την οποία περιβάλλει κάθε πιστό του ποιμνίου του, αλλά και κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως θρησκεύματος ή εθνικότητας. Χαίρει απέραντης εκτίμησης και θεωρείται σημείο αναφοράς για την Ορθοδοξία στη Μέση Ανατολή.

Γεννήθηκε στην Τρίπολη του Λιβάνου στις 6 Ιουλίου του 1923. Σπούδασε Θεολογία και Νομική. Υπήρξε εμπνευστής του Ορθόδοξου Κινήματος Νεολαίας στο Λίβανο (MJO).

Μητροπολίτης εξελέγη το 1970. Εκπροσώπησε το Πατριαρχείο Αντιοχείας σε πολλούς διορθοδόξους και διαθρησκειακούς διαλόγους.

Δίδαξε ως Καθηγητής του Αραβικού Πολιτισμού στο Λιβανέζικο Πανεπιστήμιο και Ποιμαντική Θεολογία στη Θεολογική Σχολή του Ballamand. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων και άρθρων, τα οποία έχουν διεθνή απήχηση.

 

ΤΟ ΑΡΘΡΟ

Είναι εύκολο να ισχυριστεί κάποιος ότι ο εμφύλιος πόλεμος στο Ιράκ είναι η αιτία της εκδίωξης και της γενοκτονίας των θυμάτων του.

Στα πλαίσια ενός πολέμου είναι επόμενο να σκοτώνονται, αυτοί που μάχονται μεταξύ τους, και στην περίπτωση του Ιράκ, οι Σουνίτες με τους Σιίτες.

Αυτός είναι ο νόμος του πολέμου. Μπορούμε επίσης να κατανοήσουμε τον λόγο για τον οποίο θανατώνονται εκείνοι που αντιστέκονται στην Αμερικανική εισβολή στο Ιράκ.

Αυτή είναι η ιστορία εκείνων που υπερασπίζονται την πατρίδα τους έναντι εκείνων πού αναίτια υποδουλώνουν για τα συμφέροντά τους, τους λαούς.

Όμως οι χριστιανοί της Μουσούλης και εκείνοι που ευρίσκονται στις γύρω περιοχές δεν συμμετέχουν στον εμφύλιο πόλεμο ούτε στην αντίσταση των ιθαγενών μουσουλμάνων.

Επομένως αναρωτιόμαστε: Για ποιόν λόγο οδηγούνται στον θάνατο ή στην ακούσια εγκατάλειψη των πατρογονικών τους εστιών; Εκβιάζονται να εγκαταλείψουν μία χώρα την οποία αγάπησαν και συμμετείχαν ενεργά στην γένεση του πολιτισμού της πριν την εμφάνιση του Ισλάμ.

Τί γίνεται λοιπόν στο Ιράκ, που ήταν πολύ στενά συνδεδεμένο με τον παραδοσιακό αραβισμό και συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των κορυφαίων αραβικών χωρών ;

Αν η τοπική κυβέρνηση είναι η προστάτιδα όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως θρησκεύματος, φιλοσοφίας ή πολιτικής ιδεολογίας, γιατί ανέχεται να φονεύονται ήρεμη και χωρίς να αντιδρά, οι χριστιανοί πολίτες της;

Στο Κοράνι στη σούρα Ελ Μαïντντε,32 γράφει ότι: εάν κάποιος σκοτώσει έναν συνάνθρωπό του, θα είναι σαν να σκοτώνει όλο τον κόσμο. Αν όμως κάποιος σώσει έναν συνάνθρωπό του, που υποφέρει, είναι σαν να σώζει ολόκληρο τον κόσμο.

Ανησυχώ για την γενοκτονία των χριστιανών στο Ιράκ είτε αυτή προέρχεται από την Αλ Κάιντα, είτε από οποιοδήποτε φονταμενταλιστικό κίνημα. Η Αλ Κάιντα βέβαια σκοτώνει και μουσουλμάνους.

Πώς εξηγείται άραγε αυτό το θρησκευτικό μένος και η εχθρική πράξη της εξουδετέρωσης των χριστιανών, που απορρέει από αυτό;

Τούτο οφείλει η Ιρακινή Κυβέρνηση να το μελετήσει. Όμως ποιός μπορεί να πάει και να ανακρίνει με ειλικρίνεια και δικαιοσύνη το Ιρακινό Καθεστώς για τις βιαιότητες που διαπράττονται εκεί;

Είναι απαγορευμένο από τον Χριστό στους χριστιανούς να εκδικούνται. Αντίθετα οφείλουν να συγχωρούν τους εχθρούς τους, και να τους αγαπούν, να θυσιάζονται γι’ αυτούς.

Όμως επίσης ως χριστιανός δεν μπορώ να δεχτώ ότι ένας Άραβας σκοτώνει άλλον Άραβα για θρησκευτικούς λόγους.

Αυτή η εχθρικότητα, όσο γνωρίζω τουλάχιστον, μεταξύ της πλειοψηφίας των μουσουλμάνων και της μειονότητας των χριστιανών δεν υπήρχε στο Ιράκ πριν από τον πόλεμο.

Η δολοφονία των χριστιανών του Ιράκ έχει ως σκοπό την βίαια εκδίωξή τους από ολόκληρη την περιοχή.

Ποιανού επιθυμία είναι αυτή η τραγωδία; Καταλαβαίνω ότι οι Αμερικανοί δεν έχουν σκοπό να προστατεύσουν τις μειονότητες, ούτε το έπραξαν αυτό στο παρελθόν.

Η εισβολή τους στο Ιράκ, όπως είναι γνωστό, και η επιβολή τους στο κράτος αυτό εξυπηρετεί τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα και μόνον.

Είχα την άποψη παλαιότερα ότι οι μειονότητες ήταν υπό την προστασία και την φροντίδα της Κυβέρνησης. Τούτο όμως δεν πραγματοποιήθηκε μέχρι τώρα, ούτε υπάρχει κάποια ένδειξη ότι πρόκειται να πραγματοποιηθεί στο μέλλον.

Δεν είμαι ψυχολόγος, γι’ αυτό θα ήθελα να μάθω από τους ειδικούς, αν αυτός ο εμφύλιος πόλεμος τροφοδοτεί το μίσος και τα εχθρικά συναισθήματα εναντίον των μειονοτήτων.

Άραγε το θύμα, λίγα λεπτά πριν σφαγιασθεί από τον θύτη του, αναρωτιέται μέσα του, αν αυτός που τον σκοτώνει, το κάνει επειδή είναι αντίθετος προς το θρησκευτικό ιδεώδες που ο ίδιος πρεσβεύει;

Δεν έχω απάντηση στο ερώτημα αυτό. Ωστόσο τούτο είναι ουσιώδες και γι’ αυτό πρέπει να ερευνηθεί και να δοθεί μία σαφέστερη απάντηση, προκειμένου στο μέλλον να έχουμε μια καλύτερη προοπτική να συμβιώσουμε, σε περίπτωση που υπάρξει ελπίδα να συνυπάρξουμε και να συνεργασθούμε μουσουλμάνοι και χριστιανοί στην ίδια χώρα.

Αρνούμαι ως απαράδεκτη την δικαιολογία που προβάλλεται για τη δολοφονία των χριστιανών του Ιράκ, σύμφωνα με την οποία αυτή είναι μέρος και φυσικό επακόλουθο της χαοτικής κατάστασης της χώρας, από την στιγμή που οι χριστιανοί δεν έλαβαν μέρος ποτέ στον διαδραματιζόμενο εμφύλιο πόλεμο.

Όσοι πνευματικοί και σκεπτόμενοι άνθρωποι υποστηρίζουν την ανωτέρω εκδοχή, εθελοτυφλούν, δεν επιθυμούν να αναλάβουν τις ευθύνες τους, και παρά τα πολλά επιφανειακά «συμπαθητικά» λόγια τους, στην ουσία δεν επιθυμούν να επηρεάσουν αποτελεσματικά, ώστε να εξαλειφθεί το χάος και η χώρα να γίνει ανεξάρτητο κράτος.

Πέραν της Κυβερνήσεως, είναι ευθύνη του ίδιου του Ιρακινού λαού να φωνάξει, να διαμαρτυρηθεί με σθένος, για να τελειώσει ο όλεθρος, και η χώρα του να γίνει πολιτισμένη.

Δεν γνωρίζω κάποιον μουσουλμάνο στο Λίβανο, που να διαμαρτυρήθηκε ενάντια στους εγκληματίες του Ιράκ.

Αυτό το γεγονός είναι σημαντικό, διότι εάν κάποιος διαμαρτυρηθεί είτε ως χριστιανός, επειδή αυτοί πού σκοτώνονται είναι ομόδοξοί του, είτε ακόμα ως Άραβας επειδή έχει την ίδια εθνικότητα με τους χριστιανούς που εκδιώκονται, αποδεικνύει με τον τρόπο αυτό ότι είναι αδελφός των χριστιανών ή των Αράβων, αντίστοιχα, της Μουσούλης, της Βαγδάτης και όποιου άλλου κράτους της Μέσης Ανατολής.

Αν δεν θέλεις να τους υπερασπιστείς επειδή είναι χριστιανοί, τουλάχιστον να διαμαρτυρηθείς επειδή έχετε το ίδιο αίμα, την ίδια εθνικότητα και επομένως το ίδιο δικαίωμα να κατοικείτε ελεύθερα σ αυτή τη χώρα.

Η σιωπή είναι θανατηφόρα. Σε κάνει να νιώθεις ότι είσαι ξένος. Με ρώτησε κάποιος χριστιανός στο Λίβανο: «Τί θα γίνει με μας τους χριστιανούς μετά την γενοκτονία των χριστιανών στο Ιράκ;»

Και εγώ, θέλοντας να τον παρηγορήσω, του απάντησα ότι οι Μουσουλμάνοι στο Λίβανο όχι μόνο μας αγαπούν, αλλά επιμένουν στην ειρηνική συνύπαρξη μαζί μας, την οποία θεωρούν απολύτως αναγκαία για την ευημερία του τόπου μας.

Το είπα αυτό για να μην τον πανικοβάλω, με σκοπό να κυριαρχεί η ειρήνη μέσα στις καρδιές και για να τον πείσω ότι είναι αναγκαία η μεταξύ μας συνεργασία και αλληλεγγύη, όσο το δυνατόν πιο πολύ.

Και δεν σας κρύβω ότι με τον τρόπο αυτό ήθελα να διαβεβαιώσω και τον εαυτό μου ότι δεν υπάρχει επιθυμία στους Ισλαμιστές στο Λίβανο να εκδιώξουν τους χριστιανούς της χώρας.

Αυτό που έγινε στην Αίγυπτο με την δολοφονία των Κοπτών, οποιοδήποτε κίνητρο κι αν υπήρχε, οπωσδήποτε η βαθύτερη αιτία ήταν το μίσος. Αυτό είχε εμφανισθεί εδώ και μερικά χρόνια, όμως η Κυβέρνηση της Αιγύπτου έμεινε απαθής, γιατί φοβόταν τις μάζες των φονταμενταλιστών.

Θα θυμόσαστε τότε που οι Κόπτες πρωτοστάτησαν στην Επανάσταση του 1919 εναντίον της κατοχής των Άγγλων.

Γνωρίζετε ότι ένας από τους επικεφαλής του κόμματος Ουάφαντ ήταν ο Makram Obeid, ο οποίος ήταν Κόπτης χριστιανός;

Δεν έχετε διαβάσει ότι ο Πατριάρχης των Κοπτών Shenounda σε οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις αρνούνταν την ονομασία μειονότητα, όταν οι Αμερικάνοι ήθελαν να θέσουν θέμα μειονοτήτων εν αναφορά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Αίγυπτο;

Οι χριστιανοί της ιστορικής Παλαιστίνης αποτελούν σήμερα το 2% του συνολικού πληθυσμού της. Ειδικότερα στα Ιεροσόλυμα, ο αριθμός των χριστιανών δεν είναι μεγαλύτερος από τον πληθυσμό ενός ή δύο χωριών του Λιβάνου.

Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ των δύο: της εκκένωσης μιας χώρας από τους εχθρούς της και της απομάκρυνσης από αυτήν ορισμένου αριθμού γηγενών ανθρώπων της; Στην πρώτη περίπτωση, η εκκένωση, μοιάζει με μια κορδέλα από μετάξι που δεν κάνει κακό.

Στη δεύτερη περίπτωση, η απομάκρυνση, μοιάζει με μια κορδέλα από μετάξι που στραγγαλίζει. Η λύση είναι στα χέρια των σοφών, των μουσουλμάνων, των αγίων και των δυνατών.

Πώς είναι δυνατόν να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός προκειμένου να αρχίσει ένα ειλικρινής διάλογος; Δεν το γνωρίζω. Τα λόγια που ακούγονται συχνά από τους «υπεύθυνους» του τύπου «λυπάμαι για την κατάσταση», «συγνώμη» δεν αρκούν.

Η έντονη διαμαρτυρία πάλι, δεν αρκεί. Το Ισλάμ όπου βρει την ευκαιρία για να αναλάβει εξουσία ή να επιβληθεί, σε Ασία, Ευρώπη ή Αμερική, θα το πραγματοποιήσει με μεγάλη μεθοδικότητα.

Η γενοκτονία εκατοντάδων χριστιανών είναι μεγάλο πρόβλημα. Μπροστά σ’ αυτήν την τρομοκρατία, η ισλαμική συνείδηση δεν μπορεί να μένει αμέτοχη και σιωπηλή.

Ειδικά μάλιστα όταν πολλοί Ισλαμιστές γράφουν και διακηρύττουν ότι η θρησκεία τους δείχνει ανοχή προς τους άλλους.

Τούτο αποτελεί, άραγε, ένα ευσεβή πόθο ή μήπως οι ισλαμικές κοινωνίες μπορούν να γίνουν ελεύθερες κοινωνίες, ανοικτές σε όλες τις ιδεολογίες και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, ανεκτικές σε όλα τα έλλογα όντα;

Εμείς θέλουμε την συμβίωση με τους μουσουλμάνους με ελευθερία, και προσευχόμεθα η ειρήνη του Θεού να τους συνοδεύει και να έχουν ευημερία σε όλους τους τομείς της ζωής τους. Αυτές είναι οι ευχές του ευσεβούς χριστιανού προς τους μουσουλμάνους.

Δεν αναφέρομαι εδώ μόνο στο Λίβανο, όπου οι καρδιές είναι ενωμένες και εκφράζουν την αλήθεια της εν Χριστώ αγάπης και επικοινωνίας, ανεξάρτητα από την οργάνωση και το σύστημα λειτουργίας του κράτους.

Δικαιούμαι να ευχηθώ να παραμείνουν σταθεροί οι αδελφοί μου μουσουλμάνοι σ αυτήν την κοινωνία αγάπης με τους χριστιανούς, έναντι των φανατικών ισλαμιστών και να μην τους ακολουθήσουν, αλλά να τους περιορίσουν.

Στόχος των φανατικών δεν είναι μόνο οι χριστιανοί αλλά και οι ευσεβείς μουσουλμάνοι, οι οποίοι επιθυμούν την ειρηνική συμβίωση και συνύπαρξη στην περιοχή.

Δυστυχώς όμως, αυτό το λιβανέζικο παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης, κινδυνεύει από εξωτερικούς παράγοντες.

Τα φανατικά κινήματα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από τους ίδιους τους μουσουλμάνους του Λιβάνου, οι οποίοι οφείλουν να διδάξουν την ελευθερία σε όλες τις ανθρώπινες φυλές, ανεξάρτητα από θρησκευτικές πεποιθήσεις. Δεν έχω το περιθώριο να αναφερθώ στους χριστιανούς του Πακιστάν ή άλλων κρατών.

Πιστεύω ότι οι Άραβες μουσουλμάνοι μπορούν να γίνουν, σύμφωνα με το Κοράνι, οι διδάσκαλοι της ανοχής προς όλο τον κόσμο. Αυτό όμως προϋποθέτει μία πραγματική και βαθιά πίστη στην απόλυτη ελευθερία.

Πώς μπορούν οι πνευματικοί ηγέτες του Ισλάμ, αντλώντας από τις παραδόσεις τους, να διδάξουν την ελευθερία αυτή;

Αυτό θα πρέπει οι ίδιοι να το επιλύσουν και να βρουν τον τρόπο, την μέθοδο.

Δεν έχω όμως υπομονή να περιμένω αιώνια για να μου εκχωρήσουν το δικαίωμά μου να υπάρξω σωματικά ως άνθρωπος και πνευματικά ως χριστιανός.

Αυτό θα είναι ωφέλιμο για όλους εκείνους που πραγματικά αναζητούν το Θεό.

Είθε αυτήν την ανοχή προς όλους και την ελευθερία που ενστερνίζεται μέσα στο Κοράνι ο Θεός των Μουσουλμάνων, να υλοποιηθεί από τους πνευματικούς ηγέτες του Ισλάμ, ώστε να υπάρξει ασφάλεια και ηρεμία στην περιοχή.


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΡΘΡΟΥ : κ. DANY MREICH, ΘΕΟΛΟΓΟΣ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ-ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ: ΑΡΧΙΜ. π. ΙΩΑΚΕΙΜ ΒΕΝΙΑΝΑΚΗΣ

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου | Romfea.gr

Σύσσωμο το εκκλησίασμα ανταποκρίνεται στην προτροπή του διάκου και λέει εν μια φωνή το «Πάτερ ημών» στα αλβανικά.

Στο μυαλό μου έρχονται τα λόγια του Περιφερειάρχη Ηπείρου, Αλέκου Καχριμάνη, στη διαδρομή από τα Γιάννενα προς το Κολικόντασι της Αλβανίας, στο μοναστήρι που είναι ο τάφος του Κοσμά του Αιτωλού.

Το 1991, όταν για πρώτη φορά ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος λειτούργησε ως πατριαρχικός έξαρχος στην Αλβανία με αποστολή την ανάσταση εκ τη τέφρας της αλβανικής εκκλησίας, πολλοί Αλβανοί κάθονταν σταυροπόδι στα στασίδια καπνίζοντας και συνομιλώντας.

Η Αλβανία επί Ενβέρ Χότζα ήταν το πρώτο επίσημα αθεϊστικό κράτος στον κόσμο, με απηνείς διωγμούς των χριστιανών.

Μια ολόκληρη γενιά μεγάλωσε χωρίς να γνωρίζει τίποτε για την ορθόδοξη παράδοση και τον Πατροκοσμά, που είναι θαμμένος στον τόπο τους και τις διδαχές του.

Ακούγοντάς τους να απαγγέλουν το «Πάτερ ημών» και νωρίτερα το «Πιστεύω» συνειδητοποιώ το θαύμα που συντελέστηκε στην Αλβανία από τη φωτισμένη μορφή του Αναστασίου.

Από το 1991 έως σήμερα ο δρόμος του ανηφορικός.

Παρά τα έργα αγάπης προς όλους, ανεξαρτήτως θρησκεύματος και εθνικής καταγωγής, παραμένει μόνιμος στόχος ακραίων εθνικιστικών κύκλων της Αλβανίας.

«Διάβολοι με ράσα»

Η ατμόσφαιρα στον ασφυκτικά γεμάτο ναό είναι έντονα φορτισμένη συναισθηματικά, καθώς φέτος γιορτάζονται τα 300 χρόνια από τη γέννηση του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, που έφτασε οργώνοντας την ηπειρωτική Ελλάδα μέχρι τη Βόρειο Ήπειρο και την Αλβανία για να τονώσει την πίστη των υπόδουλων χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και να τους προετοιμάσει, μιλώντας για την ανάγκη να χτίζουν σχολεία, για να έρθει το «ποθούμενο».

Η «είδηση» που διακινείται τις τελευταίες μέρες, ότι ακραίοι εθνικιστές θα έρθουν από τα Τίρανα με σημαίες στο μοναστήρι του Πατροκοσμά προκειμένου να κάνουν έκτροπα, αναγκάζει τον Αρχιεπίσκοπο να στηλιτεύσει όλους όσοι προσπαθούν να κρατήσουν την Αλβανία περιχαρακωμένη στο αθεϊστικό της παρελθόν.

Μάλιστα, έφτασαν στο σημείο να κυκλοφορήσουν έντυπα με την εικόνα του Αγίου Κοσμά και τη φωτογραφία του Αναστάσιου υπό τον τίτλο «Διάβολοι με ράσα».

Εμφανίζουν ως αντι-Αλβανό τον Πατροκοσμά γιατί προέτρεπε τους χριστιανούς να κτίζουν ελληνικά σχολεία και να μάθουν ελληνικά.

Διαστρεβλώνουν το λόγο του Αγίου λέγοντας ότι είπε πως η «εκκλησία είναι ελληνική», ενώ όπως εξήγησε ο Αρχιεπίσκοπος, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν αλβανικά σχολεία, ο Κοσμάς προέτρεπε τους πιστούς να μάθουν ελληνικά διότι «και η Εκκλησία είναι εις την ελληνικήν».

Εύστοχα, μάλιστα ζήτησε να αναρωτηθούν οι κακόβουλοι, αν στις μέρες μας, όταν προτρέπουμε ένα παιδί, που θέλει να ασχοληθεί με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, να μάθει αγγλικά, του ζητούμε να γίνει Αμερικάνος;

Στο «μετά φόβου» σχεδόν όλο το εκκλησίασμα προσέρχεται να κοινωνήσει.

Δεν γνωρίζω αλβανικά, αλλά ένα εξοικειωμένο στους ήχους της βυζαντινής μουσικής αυτί μπορεί να αντιληφθεί τι ψάλλεται.

Την ώρα της εξόδου για τη λιτανεία του λειψάνου του Αγίου γύρω από την εκκλησία, ο Αρχιεπίσκοπος υψώνει στο εκκλησίασμα ένα μεγάλο ξύλινο σταυρό, από αυτούς που έστηνε από όπου πέρναγε ο Κοσμάς για να κηρύξει, που όπως είπε του δόθηκε ως ευλογία από τη Μητρόπολη Κεφαλληνίας.

Στην κατάμεστη από πιστούς αυλή της ανακαινισμένης μονής θα γίνει απόλυση και αμέσως ο Αρχιεπίσκοπος και μαζί όλοι θα ψάλουν θριαμβικά το «Χριστός Ανέστη» στα αλβανικά και τα ελληνικά.

Δίπλα μου βαθύτατα συγκινημένοι Βορειοηπειρώτες. Τους ρωτώ, με τις λίγες εκκλησιαστικές γνώσεις που έχω, γιατί το «Χριστός Ανέστη» εν μέσω καλοκαιριού; Με πληροφορούν ότι ο Αρχιεπίσκοπος όταν πρωτοπάτησε το πόδι του στην Αλβανία ρώτησε πως λένε στα αλβανικά το «Χριστός Ανέστη».

Άναψε ένα κερί λέγοντας «Krishti u Νgjall», δηλαδή «Χριστός Ανέστη». Οι λίγοι ηλικιωμένοι πιστοί αποκρίθηκαν με δάκρυα στα μάτια: «Vërtet u Νgjall», «Αληθώς Ανέστη».

Το «Χριστός Ανέστη» το εξέλαβαν και ως μήνυμα ελευθερίας της εκκλησίας και του λαού από το αθεϊστικό καθεστώς.

Έκτοτε, όπως ο ίδιος είπε στα εγκαίνια του καθεδρικού ναού της Αναστάσεως στα Τίρανα «Η Ανάσταση του Χριστού έγινε το εκφραστικότερο σύμβολο της Εκκλησίας μας».

Προσκυνούμε τον τάφο του Αγίου που βρίσκεται στο διπλανό μισογκρεμισμένο ναό.

Στον τοίχο η αγιογραφία του «ιερομονάχου» είναι αντίγραφο της πρωτότυπης που ήταν πάνω στον τάφο.

Σύμφωνα με τον κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Μιχαήλ Τρίτο, αυτή είναι η πιο πιστή αποτύπωση της μορφής του Αγίου.

Ο Αναστάσιος δώρο Θεού

Στο Αρχονταρίκι, γυναίκες έχουν στρώσει διάφορα καλούδια για τους προσκυνητές που έκαναν τόσο δρόμο. Στην συνάντηση του Αρχιεπισκόπου με εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης, παρόντος του Περιφερειάρχη Ηπείρου και Επισκόπων, όλοι θα μιλήσουμε για την ανάγκη περιθωριοποίησης των ακραίων εθνικιστικών κύκλων και στις δυο χώρες που δηλητηριάζουν τις σχέσεις των λαών μας.

Όταν μου δοθεί ο λόγος θα τους πω ότι είναι ευλογία για την Αλβανία ο τάφος του Πατροκοσμά, και είναι στο χέρι τους να συμβάλουν για την ανάδειξη του προσκυνήματος που μπορεί να καταστεί πόλος έλξης θρησκευτικού τουρισμού.

«Πιστέψτε με», τους λέω, «ο Αναστάσιος είναι δώρο Θεού στην Αλβανία!».

Δεν ξέρω πόσο το συνειδητοποιούν. Συνήθως αντιλαμβανόμαστε την αξία αυτού που έχουμε όταν το χάνουμε.

Άλλωστε και εμείς εδώ κάποτε δεν τον θεωρήσαμε άξιο να τον εκλέξουμε Μητροπολίτη της Ελλαδικής Εκκλησίας.

Ίσως, πάλι, άλλο να ήταν το σχέδιο του Θεού. Πριν φύγουμε απευθύνεται στους προσκυνητές από την Ελλάδα.

Τους μιλά με τη γλυκιά πραότητα που τον διακρίνει για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Εκκλησία της Αλβανίας και μας ζητά να προσευχόμαστε γι’ αυτούς.

Επιστρέφουμε εις τα ίδια ακολουθώντας το δρόμο που περνά από τα χωριά της ελληνικής μειονότητας που τόσο δοκιμάστηκε στα χρόνια του Χότζα.

Παρά την κούρασή μας, καθώς είμαστε στο πόδι από τις 4 τα χαράματα για να προλάβουμε τη λειτουργία μετά από 5 ώρες δρόμο, σταματούμε στο Αργυρόκαστρο.

Η παλιά πόλη που δεσπόζει στο λόφο είναι μνημείο της UNESCO.

Η ηπειρωτική αρχιτεκτονική στο μεγαλείο της με τα πετροσκέπαστα αρχοντικά να δίνουν το ιδιαίτερο χρώμα στον τόπο.

Καθ’ οδόν προς τα ελληνοαλβανικά σύνορα στα χωριά που αναγνωρίζονται ως μειονοτικά, -γιατί ολόκληρες περιοχές, όπως της Κορυτσάς και της Χιμάρας, θεωρούνται εκτός μειονοτικής ζώνης- οι επιγραφές είναι και στην ελληνική.

Τελευταία μας διέλευση από τη Δερβιτσάνη, το προπύργιο της ελληνικής μειονότητας που πέρασε τα πάνδεινα από το προηγούμενο καθεστώς.

«Καλώς ορίσατε», η επιγραφή στην είσοδο του χωριού και στην ελληνική. Είναι το χωριό τού μέχρι πρότινος υπουργού Εργασίας, Σπύρου Ξέρρα, που γνώρισα το πρωί στη λειτουργία.

Κάνουμε το γύρο της πλατείας. Έχει βραδιάσει. Στα καφενεία βλέπουν ελληνικό ποδόσφαιρο. Μας φωνάζουν να κατέβουμε για να μας κεράσουν. Έχουμε αργήσει. Τους υποσχόμαστε μια άλλη φορά.

Γυρνώντας στο λεωφορείο αναρωτιέμαι πόσες φορές τους είπε η Ελλάδα μιαν άλλη φορά… Τώρα, όμως, ο ευρωπαϊκός δρόμος της Αλβανίας είναι και ο ασφαλέστερος για τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας.

Αρκεί η Αλβανία να τον διαβεί με ορθό τρόπο και χωρίς πισωγυρίσματα.

Ο κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός και συγγραφέας.

Του Δρ. Χαραλάμπη Μ. Μπούσια

Ὁ Κύριος μας θέλοντας ὅλους νὰ μᾶς σώσει μὲ τὴν ἐφευρετική Του ἀγάπη προσπαθεῖ νὰ μᾶς ὁδηγήσει στὴν τελειότητα καὶ μᾶς ζητεῖ νὰ ἀπαρνηθοῦμε τὸ ὁποιοδήποτε πάθος μᾶς δένει στὴ γῆ καὶ δὲν μᾶς ἀφήνει νὰ Τὸν ἀγαπήσουμε ἐλεύθερα καὶ δυνατά, ὥστε νὰ βρεθοῦμε αἰώνια Του.

Κάθε ἕνας ἀπὸ ἐμᾶς ἔχει κάποιο διαφορετικὸ πάθος ποὺ κυριαρχεῖ στὴν ψυχή του.

Ἄλλος εἶναι δέσμιος τῆς ὀργῆς, ἄλλος τῆς ζήλειας, τῆς μέθης, τοῦ ψέματος, τῆς πονηρίας, τοῦ χρήματος, τῆς φιληδονίας καὶ τῆς σαρκολατρείας.

Μόνον ἡ ἀπελευθέρωσή μας ἀπὸ τὸ κυρίαρχο πάθος μᾶς ἀνοίγει τὴ στενὴ πύλη, γιὰ νὰ βαδίσουμε τὴν τεθλιμμένη ὁδὸ ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀτελεύτητη χαρὰ τῶν οὐρανῶν.

Ἂν δὲν ἐλευθερωθοῦμε οὐρανοπολίτες δὲν γινόμαστε. Ὅσο εἶναι καιρός, καὶ «ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπροσδεκτος, ἰδοὺ νῦν ἡμέρα σωτηρίας» (Β΄ Κορ. στ΄ 2) χρειάζεται ἀγώνας, χρειάζεται πόλεμος κατὰ τῶν παθῶν ποὺ κυριαρχοῦν στὴν ψυχή μας, ποὺ μᾶς κρατοῦν σκλάβους στὴ γῆ καὶ δὲν μᾶς ἀφήνουν νὰ δοθοῦμε ὁλοκληρωτικὰ στὴ Θεία Ἀγάπη, τὴ μόνη ποὺ μᾶς δίνει τὸ εἰσιτήριο χωρὶς ἐπιστροφὴ γιὰ τὴν οὐράνια Βασιλεία.

Ὁ Χριστὸς μᾶς θέλει ἀγωνιστές, λέγοντάς μας «Ἀγωνίζεσθε» (Λουκ. ιγ΄ 24) καὶ βλέποντάς μας νὰ ἀγωνιζόμασθε μὲ τὴ Χάρη Του ἐλευθερώνει τὶς ψυχές μας ἀπὸ τὰ πάθη καὶ μᾶς ἀνυψώνει ἀπὸ τὴν κοπρία τῆς ἁμαρτίας πρὸς τὶς ἐπάλξεις τῆς αἰωνιότητος.

Ἡ προθυμία μας γιὰ ἀγώνα ἄλλωστε αὐξάνει τὴν προσευχητική μας διάθεση, τὴ λατρεία καὶ τὴν πνευματικὴ μελέτη, ἀρετὲς ποὺ ὁδηγοῦν στὴν ἁγιότητα τῆς ζωῆς μας.

Ἕνα ἀπὸ τὰ πάθη ποὺ μᾶς ταλανίζει θανάσιμα εἶναι καὶ τὸ πάθος τοῦ πλουτισμοῦ, τῆς ἀποκτήσεως πολλῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν ποὺ ἔρχεται νὰ ἀντικαταστήσει τὴν πτωχεία τῶν συναισθημάτων μας καὶ τῆς ἀγάπης μας πρὸς τὸν «τῆς πτωχείας Διδάσκαλον», ὅπως λέγει καὶ σχετικὸ τροπάριο τοῦ Ὄρθρου τῆς Μεγάλης Πέμπτης σὲ ἐρώτηση πρὸς τὸν φιλάργυρο Ἰούδα: «Εἰ πλοῦτον ἠγάπας τί τῷ περὶ πτωχείας διδάσκοντι ἐφοίτας;».

Ὅταν εἶπε ὁ Κύριός μας στὸν πλούσιο νεαρὸ «πώλησον τὰ ὑπάρχοντά σου καὶ δὸς πτωχοῖς» (Ματθ. ιθ΄ 21) ἤθελε νὰ τοῦ ἐπιστήσει τὴν προσοχὴ στὴ ἀπεξάρτησή του ἀπὸ τὸ πάθος τῆς φιλαργυρίας, ἀφοῦ αὐτὴ τὸν ἐμπόδιζε νὰ ἀκολουθήσει τὸ δρόμο τῆς τελειότητος.

Εἶναι γνωστό, ὅπως πάλι ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος τονίζει ὅτι «Ὅπου γὰρ ἐστὶν ὁ θησαυρός σου, ἐκεῖ καὶ ἡ καρδία σου ἔσται» (Ματθ. στ΄ 21).

Ἔτσι, ἐὰν δὲν εἴμαστε ἀπερίσπαστοι στὴ Θεία ἀγάπη, ἀλλὰ εἴμαστε προσκολλημένοι σὲ ὑλικὰ πράγματα, τότε ἡ καρδιά μας δὲν μπορεῖ νὰ πετάξει ἐλεύθερα πρὸς τὰ αἰθέρια ὕψη.

Τὰ χρήματα, τὸ μέσον τοῦ πλουτισμοῦ, εἶναι τὸ ὄργανον τοῦ ἀπολαυστικοῦ βίου. Γιὰ νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὸ ἐμπαθὲς κυνήγημά τους πρέπει νὰ ἀπαλλαγοῦμε πρῶτα ἀπὸ τὰ πάθη τῆς γαστριμαργίας, τῆς καλοπεράσεως καὶ τῆς ὑπεροψίας μας ἔναντι τῶν ἄλλων.

Μὴ λησμονοῦμε ὅτι ἐνώπιον τοῦ θανάτου ὅλοι εἴμαστε ἴσοι καὶ μάλιστα πάμφτωχοι, ἀφοῦ τίποτα δὲν μᾶς συνοδεύει ἀπὸ τὰ ὑλικά μας ἀγαθά, παρὰ μόνο τὰ ἔργα μας, οἱ ἐλεημοσύνες μας.

Αὐτὲς σφραγίζουν τὴν αἰώνια πορεία μας, ἀφοῦ δείχνουν καὶ τὸ μέτρο τῆς πίστεώς μας.

Ἂς θυμηθοῦμε τὸν Ὅσιο Σεραπίωνα ποὺ ἐνῶ βάδιζε στὸ δρόμο τὸν πλησίασε κάποιος φτωχὸς καὶ τοῦ ζήτησε ἐλεημοσύνη.

Ἐκεῖνος μὴ ἔχοντας τίποτα ἄλλο νὰ τοῦ δώσει τοῦ ἔδωσε τὸ ἐξώρασό του ἂν καὶ τὸ ψύχος ἦταν δριμύτατο μένοντας μόνο μὲ τὸ ἀντερί του.

Σὲ λίγο συνάντησε ἄλλο ζητιάνο, ὁ ὁποῖος ἔτρεμε ἀπὸ τὸ κρύο καὶ τοῦ ἔδωσε τὸ ἀντερί του βαστάζοντας ὁ ἴδιος μόνο τὸ Εὐαγγέλιο, γιὰ νὰ τὸ μελετάει.

Τὸν εἶδε τότε γυμνὸ ἕνας ἄλλος ἀσκητὴς καὶ τὸν ρώτησε ποιὸς τοῦ πῆρε τὰ ροῦχα. Ὁ Ὅσιος τοῦ ἀποκρίθηκε δείχνοντάς του τὸ Εὐαγγέλιο: «Αὐτό», ἐννοώντας τὴν τήρηση τῆς εὐαγγελικῆς ἀγάπης, ποὺ ἦταν συνέπεια τῆς πίστεώς του καὶ τῆς ἀγαπητικῆς σχέσεώς του μὲ τὸν Κύριο Ἰησοῦ.

Ἡ Ἐκκλησία μας οὐδέποτε ὑπῆρξε ἀρνητικὴ ἀπέναντι στὰ ὑλικὰ ἀγαθά. Αὐτὰ δημιουργήθηκαν ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ προσφέρονται στὸν ἄνθρωπο γιὰ χρήση καὶ εὐχαριστία, γιὰ κάλυψη ἀναγκῶν του καὶ γιὰ εὐχάριστη ζωή.

Αὐτὸ βέβαια δὲν σημαίνει καὶ εὐνοϊκὴ ἀντιμετώπιση τοῦ πλούτου. Ὅλα πρέπει νὰ γίνονται μὲ μέτρο.

Ὁ Χριστός πέρασε τὴν ἐπίγεια του ζωή Του ἁπλᾶ καὶ φτωχικά. Ἡ λιτότητα καὶ ἡ ἑκούσια φτώχεια ἦταν αὐτὴ ποὺ Τὸν διέκρινε.

Δὲν εἶχε «ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ» (Ματθ. η΄ 20). Αὐτὸν τὸν τρόπο ζωῆς δίδαξε καὶ στοὺς μαθητές του. Ἀλλὰ καὶ ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν Παῦλος μιμούμενος τὸν Χριστό, ἔμαθε νὰ ζεῖ μὲ αὐτάρκεια: «Οἶδα καὶ ταπεινοῦσθαι, οἶδα καὶ περισσεύειν ἐν παντὶ καὶ ἐν πᾶσι μεμύημαι καὶ χορτάζεσθαι καὶ πεινᾶν καὶ περισσεύειν καιὶ ὑστερεῖσθαι· πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῷ» (Φιλιπ. δ΄ 12-13).

Ἀναμφίβολα, ὅμως, ἡ κατοχή πλούτου αἰχμαλωτίζει τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν κρατάει δέσμιο τῶν πραγμάτων τοῦ κόσμου τούτου, ἔτσι ὥστε ὁ πλοῦτος νὰ καθίσταται ἐμπόδιο γιὰ τὴν εἴσοδό του στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἐκτὸς καὶ ἂν ἀξιοποιηθεῖ ὀρθὰ καὶ ὀρθόδοξα.

Γράφει πολὺ παραστατικὰ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος «πρὸς τοὺς πλουτοῦντας», πρὸς αὐτοὺς ποὺ θεωροῦν τὸν πλοῦτο ὡς μέσο καλοζωΐας. «

Ἕως πότε θὰ εἶναι παντοδύναμο τὸ χρυσάφι, τῶν ψυχῶν ἡ ἀγχόνη, τὸ ἀγκίστρι τοῦ θανάτου, τῆς ἁμαρτίας τὸ δόλωμα;

Ἕως πότε θὰ κυβερνάει ὁ πλοῦτος, ἡ αἰτία τοῦ πολέμου, γιὰ τὸν ὁποῖο κατασκευάζονται ὅπλα, γιὰ τὸν ὁποῖο ἀκονίζονται ξίφη;

Ἐξ αἰτίας τοῦ πλούτου συγγενεῖς λησμονοῦν τοὺς φυσικοὺς δεσμοὺς τῆς συγγένειας, ἀκόμη κι ἀδέλφια ἀλληλοϋποβλέπονται μὲ φονικὲς διαθέσεις.

Χάριν τοῦ πλούτου οἱ ἐρημιὲς τρέφουν τοὺς ληστές, ἡ θάλασσα τοὺς πειρατὲς καὶ οἱ πόλεις τοὺς συκοφάντες.

Ποιός εἶναι ὁ πατέρας τοῦ ψεύδους; Ποιὸς ὁ δημιουργὸς τῆς πλαστογραφίας; Ποιός ὁ γεννήτορας τῆς ἐπιορκίας;

Δὲν εἶναι ὁ πλοῦτος, δὲν εἶναι ἡ ἀγωνιώδης μέριμνα γιὰ τὴν ἀπόκτησή του; Τί παθαίνετε, ταλαίπωροι ἄνθρωποι;

Ποιὸς ἔκαμε ὥστε, τὰ οἰκονομικὰ μέσα ποὺ ἔχουν προορισμὸ νὰ σᾶς ὑπηρετοῦν, νὰ στραφοῦν ἐναντίον σας καὶ ἀπὸ ὑπηρέτες σας νὰ γίνουν δυνάστες σας;

Σύνεργα γιὰ τὴ συντήρηση τῆς ζωῆς εἶναι. Μήπως δόθηκαν σὰν ἐργαλεῖα τοῦ κακοῦ τὰ χρήματα; Λύτρα εἶναι γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὴν ἁμαρτία.

Μήπως δόθηκαν γιὰ νὰ γίνουν αἰτία ἀπώλειας; Ἀλλά, θὰ ἰσχυριστοῦν οἱ πλούσιοι ὅτι ὁ πλοῦτος εἶναι ἀναγκαῖος γιὰ τὴν ἐξασφάλιση τῶν παιδιῶν.

Ὁ ἰσχυρισμὸς αὐτὸς εἶναι εὔσχημη πρόφαση πλεονεξίας. Προβάλλετε δηλαδὴ σὰν δικαιολογία τὰ παιδιά, ἐνῶ στὴν πραγματικότητα ἀποκαλύπτετε τὶς βαθύτερες διαθέσεις τῆς καρδιᾶς σας.

Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ἐπισημαίνουν τὸν τεράστιο κίνδυνο ποὺ ἔχει γιὰ τὴν ψυχή μας ἡ συγκέντρωση πλούτου, ἐνῶ ἄλλοτε τονίζουν τὴν ἀνάγκη γιὰ τὴν καλή του διαχείριση.

Ὁ κίνδυνος ἀναφέρεται κυρίως στὴν πρώτη Ἐκκλησία, ὅπου οἱ Χριστιανοί προέρχονταν ἀπὸ φτωχὰ κοινωνικὰ στρώματα.

Τὴν καλὴ δαχείρηση τὴ συναντοῦμε περισσότερο στὴν πατερικὴ γραμματεία μετὰ τὴν εἴσοδο εὐπόρων ἀνθρώπων στὴν Ἐκκλησία καὶ ἀποτελεῖ κεντρικὴ θέση ὡς σήμερα.

Χρειάζεται, λοιπόν, ὀρθὴ διαχείριση τοῦ πλούτου. Πρέπει νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι εἴμαστε διαχειριστὲς τῶν ἀγαθῶν ποὺ ἁπλόχερα μᾶς προσφέρει δωρεὰν ὁ Κύριος καὶ καλούμασε νὰ παραμένουμε ὀλιγαρκεῖς.

Ἡ ἀποφυγὴ τῆς σπατάλης εἶναι σήμερα, ὅσο ποτὲ ἄλλοτε, ἐπίκαιρη καὶ ἐπιτακτική.

Στὶς ἡμέρες μας, ὅπου ἡ οἰκονομικὴ κρίση μαστίζει πολλοὺς ἀδελφούς μας ὀφείλουμε νὰ εἴμαστε αὐτάρκεις καὶ ὀλιγαρκεῖς, ὥστε νὰ προσφέρουμε καὶ πρὸς αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀνάγκη.

Ἂν ὁ Κύριος καταδικάζει τὸν πλοῦτο, τὸ κάνει γιατὶ αὐτὸς κρατάει τὸν ἄνθρωπο δέσμιο τῶν φθαρτῶν καὶ τῶν γηΐνων.

Δὲν μᾶς εἶπε ὅτι κάποιος ποὺ εἶναι πλούσιος δὲν θὰ σωθεῖ, ἀλλὰ ὅτι εἶναι πολὺ δύσκολο σημειώνοντας «εὐκοπότερόν ἐστι κάμηλον διὰ τρυμαλιᾶς ραφίδος διελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν» (Μᾶρκ. ι΄ 25).

Παράδειγμα ἔχουμε τὸν Ζακχαῖο, ποὺ ἦταν ἀρχιτελώνης καὶ πλούσιος. Ὁ πλοῦτος ποὺ συσσώρευσε, ἦταν μάλιστα προϊὸν τῶν ἀδικιῶν ποὺ ἔκανε ὠς τελώνης.

Ὡστόσο μετανόησε ἔμπρακτα δίνοντας τὰ μισά του ὑπάρχοντα στοὺς φτωχοὺς καὶ σὲ ὅποιον ἀδίκησε τὸ τετραπλάσιο.

Γι’ αὐτὸ ὁ Κύριος ἀναφέρει ὅτι ὁ Ζακχαῖος καὶ ἡ οἰκογένεια του σώθηκαν (Λουκ. ιθ΄ 1-10). Συνεπῶς δὲν πρέπει νὰ εἴμαστε ἀπόλυτοι.

Σώζονται καὶ οἱ καλοὶ διαχειριστὲς τοῦ πλούτου, ἀφοῦ ἄλλλωστε «τὰ ἀδύνατα παρ’ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν» (Λουκ. ιη΄ 27). 

Ὁ Γέροντας Γαβριήλ, ὁ Γέροντας τῆς ἀλληλεγγύης, ἀπεχθανόταν τὴ συσσώρευση πλούτου, τὴ διακαῆ ἐπιθυμία πρὸς πλουτισμὸ καὶ τὴν ἀδιαφορία γιὰ τὸν ὁποιοδήποτε συνάνθρωπο μας.

Ἡ ἀδιαφορία ἢ τὸ λιγότερο ἡ ἀμέλειά μας γιὰ τοὺς πλησίον ἦταν γιὰ τὸ Γέροντα ἀδιαφορία σωτηρίας.

Μᾶς ὑπενθύμιζε τὴν παραβολὴ τοῦ πλουσίου καὶ τοῦ φτωχοῦ Λαζάρου λέγοντάς μας ὅτι ὁ πλούσιος καταδικάσθηκε, γιατὶ δὲν πρόσφερε τὸ παραμικρὸ στὸν πεινασμένο καὶ ἀσθενὴ Λάζαρο.

Δὲν καταδικάστηκε ἁπλᾶ καὶ μόνο ἐπειδὴ ἦταν πλούσιος. Καταδικάστηκε γιατὶ δὲν διαχειρίστηκε σωστὰ τὸν πλοῦτο ποὺ εἶχε δώσει ὁ Κύριος, γιὰ νὰ τὸν δοκιμάσει, ἂν ἦταν σκληρόκαρδος, ἢ μεγαλόκαρδος.

Δυστυχῶς γιὰ ἐκεῖνον ἴσχυσε ἡ φράση «ἐζυγίσθη, ἐμετρήθη καὶ εὑρέθη ἐλλιπής». Ὁ Θεὸς καὶ ὁ πλησίον δὲν ὑπῆρχαν γιὰ τὸν πλούσιο τῆς παραβολῆς. Ἀπὸ τὴν ἄλλη ὁ Λάζαρος δὲν σώθηκε γιατὶ ἦταν φτωχὸς καὶ ἀσθενής.

Σώθηκε ἐπειδὴ δὲν παραπονέθηκε, δὲν γόγγυσε οὔτε στιγμὴ κατὰ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ κατὰ τοῦ πλουσίου, κατ’ ἀπομίμηση τοῦ ἀγογγύστου στοὺς πειρασμούς, στὶς θλίψεις καὶ στὶς ἀσθένειες Ἰώβ, ὁ ὁποῖος πάντοτε καὶ γιὰ ὅλα δόξαζε τὸ Θεὸ λέγοντας: «Ὡς ἔδοξε τῷ Κυρίῳ οὕτω καὶ ἐγένετο. Εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον» (Ἰὼβ α΄ 21).

Ὁ Γέροντας Γαβριὴλ γεννήθηκε φτωχός, ἔζησε φτωχὸς βιοπαλαιστὴς καὶ κοιμήθηκε ἀκτήμων.

Μᾶς ἔλεγε ὅτι ὁ πατέρας του ὁ κυρ Ζαχαρκιᾶς κάθε πρωΐ ἔβαζε στὴν τσέπη του λίγες σταφίδες καὶ φεύγοντας τὰ παιδιά του γιὰ τὸ σχολεῖο πήγαιναν νὰ τὸν χαιρετίσουν.

Ἐκεῖνος τότε τοὺς ἔλεγε νὰ βάλουν τὸ χεράκι τους στὴν τσέπη νὰ πάρουν σταφίδες γιὰ τὸ διάλειμμα, ἀλλὰ μὲ κλειστὰ δάχτυλα, γιὰ νὰ μὴ χωροῦν πολλές.

Καὶ αὐτὲς τὶς σταφίδες ὁ νεαρὸς τότε Γεώργιος τῆς μοιραζόταν μὲ ἄλλα παιδιὰ ἢ καὶ τὶς ἔδινε ὅλες σὲ αὐτὰ ποὺ δὲν εἶχαν οὔτε αὐτὲς τὶς λίγες σταφίδες γιὰ νὰ γλυκάνουν τὸ στόμα τους.

Στὰ νεανικὰ καὶ τὰ ἀνδρικά του χρόνια ὡς λαϊκὸς ὁ Γέροντας ἐργάσθηκε καὶ σὲ τσαγγάρικο καὶ σὲ βιβλιοδετεῖο, δουλειὲς χειρωνακτικές, τὶς ὁποῖες ἀγάπησε καὶ ἀπὸ τὶς ὁποῖες κέρδιζε λίγα χρήματα γιὰ τὶς ἀνάγκες του καὶ γιὰ ἀλληλεγγύη σὲ αὐτοὺς ποὺ εἶχαν ἄμεση ἀνάγκη, θυμίζοντάς μας τὸν Παῦλο ποὺ ἔλεγε ὅτι «ταῖς χρείαις μου καὶ τοῖς οὖσιν μετ’ ἐμοῦ ὑπηρέτησαν αἱ χεῖρες αὗται.»(Πράξ. κ΄ 34).

Καὶ ὡς ἱερωμένος ὁ Γέροντας πιστὸς στὴν ὑπόσχεσή του κατὰ τὸ Μέγα Ἀγγελικὸ Σχῆμα οὐδέποτε ἐπεδίωξε χρήματα. Ἦταν πάντοτε λιτὸς καὶ ὀλιγαρκής.

Καὶ αὐτὰ ποὺ εἶχε τὰ μοίραζε στοὺς γύρω του μὲ χαμόγελο παντοτε λέγοντάς μας «ἱλαρὸν δότην ἀγαπᾶ ὁ Θεός» (Β΄ Κορ. θ΄ 7).

Ἐπιστέγασμα τῆς κενωτικῆς προσφορᾶς του στοὺς ἄλλους ὑῆρξε καὶ ὁ Φιλανθρωπικὸς καὶ Ἱεραποστολικὸς Ὅμιλος, «Ἀπόστολος Βαρνάβας», ὁ ὁποῖος καὶ μετὰ τὴν ἐκδημία τοῦ Γέροντος συνεχίζει ἀπτόητα τὴ φιλανθρωπικὴ καὶ ἱεραποστολική του δράση. Ἐμεῖς, ὅσοι ζήσαμε τὸ Γέροντα, ὀφείλουμε νὰ τὸν μιμούμαστε.

Ἂν εἴμαστε πλούσιοι, νὰ μὴν κρατᾶμε αὐτὰ ποὺ μᾶς ἔχει δώσει ὁ Θεὸς γιὰ τὸν ἑαυτό μας. Πολλοὶ εἶναι αὐτοὶ ποὺ χρειάζονται τὴ βοήθεια μας.

Τοὺς βλέπουμε καθημερινά. Ἀσθενεῖς, φτωχοί, ἄνεργοι, ἄστεγοι.

Ἂν πάλι εἴμαστε φτωχοί, νὰ μὴν κατακρίνουμε τοὺς πλουσίους, οὔτε νὰ γογγύζουμε κατὰ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ νὰ ὑπομείνουμε τὴ δοκιμασία αὐτή, ἔχοντας τὴ βεβαιότητα ὅτι ὁ Θεὸς ποὺ φροντίζει γιὰ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, θὰ φροντίσει καὶ γιὰ ἐμᾶς.

Ἡ προσφορά μας στὸν πλησίον, ἔλεγε ὁ φιλάγαθος Γέροντας, μὲ προθυμία καὶ ἀγάπη δὲν περιορίζεται μόνο σὲ ὑλικὰ ἀγαθά.

Καὶ ἡ προσφορὰ προσωπικοῦ ἔργου ἢ καὶ λόγων παρηγοριᾶς λογίζεται ἀπὸ τὸ Θεὸ ὡς ὑλικὴ προσφορά, ἀφοῦ ἀποτελεῖ ἐκχύλισμα ἀγαπητικῆς καρδιᾶς.

Ζοῦμε σὲ περίοδο οἰκονομικῆς κρίσεως ποὺ εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἀγαπητικῆς μας κρίσεως, τῆς ἀγαπητικῆς μας φτώχειας λησμονώντας ὅτι ἡ ἀγάπη δὲν πωλεῖται οὔτε ἀγοράζεται.

Παρέχεται δωρεὰν καὶ ἡ ἔλλειψη παροχῆς τῆς ἀγάπης, τολμοῦμε νὰ ποῦμε, ὅτι στὶς ἡμέρες μας ἐπέσυρε τὴν ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ποὺ μᾶς παιδαγωγεῖ μὲ τὴν πτώχευση τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν. Αὐτὸς δὲν μᾶς δίδαξε ἄλλωστε ὅτι: «Ὅστις σὲ ἀγγαρεύσει μίλιον ἓν ὕπαγε μετ’ αὐτοῦ δύο» (Ματθ. ε ́ 41).

Ἂν ἡ καρδιὰ μας εἶναι γεμάτη ἀγάπη καὶ μᾶς πεῖ κάποιος νὰ τὸν μεταφέρουμε σὲ μιὰ ἀπόσταση ἑνὸς μιλίου ἐμεῖς πρόθυμα νὰ τὸν μεταφέρουμε δυὸ μίλια δείχνοντάς του τὸ ἐκχύλισμα τῆς χριστιανικῆς μας καρδιᾶς ποὺ βλέπει στὰ πρόσωπα τῶν συνανθρώπων μας τὸν ἴδιο τὸ Θεάνθρωπο Ἰησοῦ μας,

Αὐτὸν ποὺ μακαρίζει ὑπὲρ πάντας τοὺς ἐλεήμονες λέγοντας: «Μακάριοι οἱ ἐλεήμονες ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται» (Ματθ. ε ́ 7).

Ἐμεῖς, δυστυχῶς, ποὺ γνωρίζουμε τὶς θεῖες ἐντολές, δὲν δίνουμε ἁπλόχερα, ἀλλὰ πιέζουμε τὸν ἑαυτό μας, γιὰ νὰ κάνουμε κάποιο καλό.

Καὶ ἂν τὸ κάνουμε δὲν δίνουμε ἀπὸ τὸ ὑστέρημά μας, ἀλλὰ ἀπὸ τὸ περίσσευμα καὶ νομίζουμε ὅτι εἴμαστε εὐάρεστοι στὸ Θεὸ καὶ περιμένουμε τὸ ἐξ ὕψους ἀντιμίσθιο.

Ἔλεγε ὁ πατὴρ Παΐσιος, ὅτι ἂν ἔχουμε τρία μαξιλάρια καὶ δώσουμε δύο ἀπ’ αὐτὰ ποὺ δὲν χρησιμοποιοῦμε γιὰ προσκέφαλο τότε ἡ προσφορά μας ἔχει μικρὴ ἀξία.

Ἂν δώσουμε, ὅμως, αὐτὸ ποὺ χρησιμοποιοῦμε καὶ τὸ στερηθοῦμε, τότε ἡ προσφορά μας ἀξίζει καὶ βραβεύεται ἀπὸ τὸ Θεό μας.

Ἡ σκληροκαρδία, ἡ κρύα ἀγάπη μας πρὸς τοὺς ἐμπερίστατους ἀδελφούς μας καὶ τὸ σφίξιμο ποὺ δείχνουμε στὸ δόσιμο εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ὀλιγοπιστίας μας, τοῦ ἐγωκεντρισμοῦ μας καὶ τῆς ἐφάμαρτης ζωῆς μας.

Ὁ μακαριστὸς Μητροπολίτης Νικαίας Γεώργιος, ὁ γνήσιος ἀγωνιστὴς τῆς ἀγάπης, πολὺ χαρακτηριστικὰ τόνιζε, ὅτι ἡ φιλανθρωπία εἶναι τὸ ἄνοιγμα  τῆς καρδιᾶς καὶ τῶν χεριῶν μας στὸν πόνο καὶ στὴ δυστυχία τῶν συνανθρώπων μας.

Εἶναι τὸ μύρο τῆς ψυχῆς, ποὺ κυλάει στὸ διάβα μας καὶ εὐωδιάζει ὁ τόπος ἀπ’ ὅπου διαβεῖ. Εἶναι μιὰ γλυκειὰ μελῳδία, ποὺ σκορπᾶνε γύρω οἱ καρδιὲς τῶν ἐκλεκτῶν ὁδοιπόρων τῆς ζωῆς.

Οἱ πτωχοὶ καὶ δυστυχεῖς δὲν ἔλειψαν ποτὲ ἀπὸ τὸν κόσμο, οὔτε καὶ θὰ λείψουν. Ἑπομένως δὲν θὰ σταματήσει ποτὲ τὸ χρέος τῶν ἀνθρώπων νὰ ἀγαποῦν, νὰ ἐλεοῦν, νὰ βοηθοῦν ἐκείνους ποὺ πονοῦν καὶ ὑποφέρουν.

Μόνον, ποὺ αὐτὸ δὲν πρέπει νὰ γίνεται οὔτε ἀπὸ ἀνάγκη, οὔτε ἀπὸ ἐπίδειξη, οὔτε ἀπὸ συνήθεια. Ἡ φιλανθρωπία δὲν διατάσσεται, οὔτε γίνεται μέσον κενοδοξίας.

Μένει γιὰ πάντα μύρο ψυχῆς, ποὺ εὐωδιάζει ἀνωτερότητα, ἀνθρωπισμό, καλωσύνη καὶ ἦθος, ὅπως τὸ μύρο τῆς ψυχῆς τοῦ ἐλεήμονος Γέροντος Γαβριήλ.

Του Νίκου Ξυδάκη

H απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος σχετικά με το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο έφερε ανακούφιση στους χριστιανούς και σε όσους Ελληνες πολίτες αρνούνται να παραδοθούν στο μίσος και τον ρατσισμό.

Και είναι πολλοί αυτοί, είναι η πλειονότητα· σιωπηρή ίσως, εν σχέσει με τους υλακτούντες ακροδεξιούς και τους αφρίζοντες ιεράρχες που βάλθηκαν να κανονίσουν τον βίο των συνανθρώπων τους δι’ αποκλεισμών και κολασμών.

Η συνοδική ολότης της Εκκλησίας υπερίσχυσε των μεμονωμένων φωνών που θορυβούν στα κανάλια και έδωσε αυτή τον τελικό λόγο.

Ως εξής: «Η Εκκλησία της Ελλάδος επί χρόνια τώρα βοηθεί και περιθάλπει χιλιάδες νομίμων και παρανόμων μεταναστών, ανεξαρτήτως θρησκευτικής πίστεως και φυλετικής καταγωγής, ακόμη και σήμερα εν μέσω της οικονομικής κρίσεως. Επιπλέον, διδάσκει όχι απλώς την ανοχή απέναντι στον “άλλον”, όπως επιδιώκεται με το νομοσχέδιο, αλλά –πολύ περισσότερο– την έμπρακτη αγάπη προς τον πλησίον». Θεολογημένα, ήρεμα, ολοκληρωμένα. Και πολιτισμένα.

Η απόφαση της ΔΙΣ, καρπός ασφαλώς λεπτών χειρισμών της εκκλησιαστικής ηγεσίας, αναβαθμίζει την Εκκλησία στα μάτια των καλόπιστων, αλλά επιπλέον προσφέρει πολύτιμη βοήθεια ψυχικής συνοχής σ’ ένα λαό που τη χρειάζεται κατεπειγόντως· προσφέρει μάθημα πολιτικής ωριμότητας σε μια δημόσια σφαίρα κερματισμένη, πλήρη αντινομιών και συγχύσεως.

Με την απόφασή της η Διαρκής Ιερά Σύνοδος υπενθυμίζει ότι τα πεδία δράσης κράτους και Εκκλησίας είναι διακριτά: η Εκκλησία δεν νομοθετεί, δεν κανονίζει, δεν αποκλείει. Απεναντίας, ρόλος της είναι η παρηγοριά, η ανακούφιση, η συμπερίληψη, η φιλαλληλία, για όλους, απροϋπόθετα.

Οπως προσφυέστατα το έθεσε ο θεολόγος Χαράλαμπος Βέντης σε σχετικό άρθρο του: «Ας μην ξεχνάμε ποτέ ότι ο βιβλικός Θεός (σε αντίθεση με τα απειράριθμα είδωλα-κακέκτυπά Του), όπως πολύ ωραία επεσήμανε κάποτε ο Αλβανίας Αναστάσιος, είναι Θεός εκπλήξεων, Θεός ανατροπών - ένας Θεός, ο οποίος μας γνωρίζει όπως ακριβώς μας μνημονεύει η Εκκλησία, δηλαδή με τα κύρια βαφτιστικά μας ονόματα, αδιάφορα από τα φυσικά μας χαρακτηριστικά: εθνικότητα, φυλή, φύλο, χρώμα, ακόμη και σεξουαλικό προσανατολισμό».

Και όπως σχολίασε η δραστήρια και μαχητική Πρωτοβουλία Χριστιανών κατά του Εθνοφυλετισμού, Νεοναζισμού, Νεοφασισμού: «Η σημερινή απόφαση της ΔΙΣ της Εκκλησίας της Ελλάδος είναι ιστορικής σημασίας. Διαψεύδει τις Κασσάνδρες που έσπευσαν να θεωρήσουν ότι η στάση μιας ελάχιστης ομάδας ιεραρχών θα επικαθορίσει το όλο, ή ότι η Εκκλησία θα παραλλάξει τη φύση της δίνοντας χώρο σε ακραία και μισαλλόδοξα κηρύγματα [...] Είναι μια επιχειρηματολογία γιατί η Εκκλησία είναι θεμελιωδώς αντιρατσιστική, ακολουθώντας τον σταυρωθέντα και αναστηθέντα Λόγο».

Απρόσμενα, λοιπόν, η πιο ζυγισμένη και πολιτική συμβολή στην καυτή συζήτηση για τον ρατσισμό και την ανεκτικότητα, ήρθε από την Εκκλησία, τη συνοδική Εκκλησία εννοείται, και όχι από τους τηλεκήρυκες του μίσους.

Σαν πολύτιμο οξυγόνο ηρεμίας προς τη δημοκρατική κοινωνία, σε ώρες που τόσο πολύ το χρειάζεται. Και σαν τροχιοδεικτικό: ιδού μια οδός, από πολλές, για να βγούμε από την πολύμορφη κρίση που μας ταλανίζει: η αγάπη, όχι το μίσος, η φιλαλληλία και όχι η κατάκριση, η ανεκτικότητα και όχι ο αποκλεισμός, η κατορθωμένη και ξανακερδισμένη δημοκρατία, όχι ο ολοκληρωτισμός.

Παλαιότατο μάθημα, λησμονημένο. Είναι τα λόγια του προφήτη Ωσηέ, «έλεος θέλω και ου θυσίαν και επίγνωσιν Θεού ή ολοκαυτώματα», ξανακουσμένα στον λόγο του Ιησού, «πορευθέντες δε μάθετε τι εστιν έλεον θέλω και ου θυσίαν, ου γαρ ήλθον καλέσαι δικαίους, αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν» (Ματθ. Θ΄ 13). Ελεος, όχι ολοκαυτώματα.