Του Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευσταθίου

Ὁ προφητικός λόγος τοῦ Κυρίου, «εἰ ἐμέ ἐδίωξαν καί ὑμᾶς διώξουσι», ἔχει τήν πραγματοποίησίν του καί εἰς τάς ἡμέρας μας.

Έφ’ ὅσον ὑβρίζεται καί βλασφημεῖται τό πανάγιον Ὄνομά Του, ἀγνοεῖται ἡ ἀξία τοῦ μεγαλειώδους σωτηρίου ἔργου Του, ἀμφισβητεῖται ἀκόμη καί αὐτή ἡ ὔπαρξίς Του, ἑπόμενον εΙναι καί οἱ δοῦλοι Του καί οἱ πιστοί θεράποντές Του νά διώκωνται καί νά συκοφαντῶνται.

Οὕτω, τά βέλη τῆς άρνήσεως καί τῆς άμψισβητήσεως ἐστράφησαν καί ἐναντίον τοῦ πρώτου Χριστιανοῦ αὐτοκράτορος, τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου.

Καί τόν τίτλον τού «Μεγάλου» θεωροῦν χαριστικόν καί τόν φωτοστέφανον τοῦ «Ἀγίου» πεισμόνως τοῦ ἀρνοῦνται μερικοί, ἐξ ἀφορμῆς τῶν ἀνθρωπίνων ἀδυναμιῶν καί σφαλμάτων, τά ὁποῖα ἐπαρουσίασεν ὁ βίος αὐτοῦ πρίν ἀναγεννηθῆ «δι’ ὕδατος καί Πνεύματος».

Τά προβλήματα καί ἡ λύσις αὐτῶν εἶναι τό μέτρον τῆς ἀξίας τῶν μεγάλων τῆς Ἱστορίας. Καί ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος, εὑρεθείς εἰς τήν ὁροθετικήν γραμμήν τῶν δύο κόσμων, τοῦ ἀρχαίου ἐθνικοῦ ὁ ὁποῖος ἔδυε φυσιολογικά, ἔπειτα ἀπό βασιλείαν πολλῶν αἰώνων, καί τοῦ νέου κόσμου ὁ ὁποῖος ἀνεδύετο μέσα ἀπό τήν θλῖψιν τῶν διωγμῶν τοῦ παλαιοῦ καθεστῶτος, πρῶτος ἐτόλμησε νά σταθῆ μέ σεβασμόν ἀπέναντι τοῦ διωκομένου Θεοῦ καί νά θέσῃ τόν ἑαυτόν του, ὑπό τήν προστασίαν καί έξουσίαν Ἐκείνου.

Δι’ αὐτό καί μόνον τό τολμηρό βῆμα του χαρακτηρίζεται, ὑπό τῶν ἱστορικών, ὡς ἰδιοφυής καί Μέγας.

Τό διάταγμα τῶν Μεδιολάνων δέν τού ἐξησφάλισε τήν «άγιότητα», ὅπως ἐσφαλμένως διατείνονται οἱ σύγχρονοί μας ἐχθροί του, διότι τότε θά ἔπρεπε, κατά λόγον δικαιοσύνης νά ἀνακηρυχθῆ «ἅγιος» καί ὁ συνυπογράψας τό περί ἀνεξιθρησκείας διάταγμα Λικίνιος.

Ὅμως οὐδαμοῦ εἰς τόν κατάλογον τῶν ἐκλεκτῶν «τῆς παρατάξεως Κυρίου», ἀναφέρεται τό ὄνομα αὐτοῦ.

Ἡ ἀνυπολογίστου ἀξίας προσφορά αὐτοῦ, πρός τήν αἱμόφυρτον μητέρα Ἐκκλησίαν, ὁ λαμπρός ψυχικός στολισμός καί τό ἅγιον, κατά πάντα, τέλος τῆς ἐπιγείου αὐτοῦ ζωῆς τοῦ ἐξησφάλισαν τόν περίδοξον τίτλον τοῦ «Μεγάλου» καί κατεχώρισαν τό ὄνομα αύτοῦ μεταξύ τῶν Ἰσαποστόλων καί Ἁγίων.

Συμφώνως πρός τήν μαρτυρίαν τοῦ Ἱστορικοῦ Εὐσεβίου Καισαρείας, κατήργησε τά εἰδωλολατρικά ἤθη καί ἔθιμα καί έξωστράκισε τάς ἀκολάστους τελετάς τῶν εἰδωλολατρῶν ἀντικαταστήσας αὐτάς, διά τῶν σεμνῶν ἁγιαστικῶν τῆς Χριστιανικῆς θρησκείας μυστηρίων.

Πρωτίστως θέτει τέρμα εἰς τούς σκληρούς καί ἀπεινεῖς διωγμούς κατά τῆς νέας θρησκείας καί ἀνακηρύσσει αὐτήν ἐπίσημον θρησκείαν τοῦ κράτους.

Οὕτω, διά τῆς βαθείας καί εἰλικρινοῦς άγάπης αὐτοῦ, ἀναδεικνύεται ταπεινός ἐργάτης καί στυλοβάτης τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ «παντί σθένει τό συμφέρον αὐτῆς προμυθούμενος». Ὠνόμαζεν ἑαυτόν δοῦλον καί θεράποντα τού Ἰησοῦ, τήν στιγμήν κατά τήν ὁποίαν οἱ προκάτοχοί του ἐχλεύαζον τόν Χριστόν ὡς πλάνον καί ἐλάτρευον «τήν κτίσιν παρά τόν Κτίσαντα».

Ἐπανέφερεν έκ τῆς ἐξορίας τούς ἱερεῖς καί ἀπέδωκεν εἰς αὐτούς σύν τόκῳ τάς δημευθείσας περιουσίας των, ἕνεκα τῶν διωγμῶν, τοιαύτη δέ ἦτο ἐκτίμησίς του πρός αὐτουςἡ ἀγἀπη του καί ὁ σεβασμός του, ὥστε ἦτο ἕτοιμος νά σκεπάσῃ τά ἀνθρώπινα σφάλματά των μέ τήν «βασιλικήν του ἁλουργίδα», Ἐπέτρεψεν, εἰς τούς τόπους τῆς λατρείας, νά κτισθοῦν ναοί μεγαλοπρεπεῖς καί δή εἰς τά θεοβάδιστα μέρη τῆς Παλαιστίνης, ὅπως ὁ Ναός τῆς θείας Γεννήσεως καί τῆς Ἀναστάσεως, εἰς τήν Βηθλεέμ καί τήν Ἱερουσαλήμ ἀντιστοίχως, ἐπιστατοῦσε δέ ὁ ἴδιος, κατά τήν ἀγοράν τῶν ὑλικῶν καί τήν ἀνοικοδόμησίν των.

Ἐνδιεφέρθη μεγάλως διά τήν εἰρηνευσιν τῆς Ἐκκλησίας καί διά τήν στερέωσιν τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί οὐρανοπέμπτου διδασκαλίας, συγκαλέσας πρός τοῦτο τήν Α’ Οίκουμενικήν Σύνοδον.

Εἰς τούς 318 Θεοφόρους πατέρας, πολλοί ἐκ τῶν όποίων ἔφερον, ἐπί τοῦ σώματός των, «τά στίγματα τοῦ Κυρίου», ἐξ αἰτίας τῶν διωγμῶν, ἐπεφύλαξε θερμοτάτην ὑποδοχήν, ἐτίμησε καί ἐφιλοξένησεν αὐτούς εἰς τά ἀνάκτορα, θεωρῶν καί ἑαυτόν, μετά καυχήσεως ἐν Κυρίῳ «ἐπίσκοπον ἐκ τῶν ἐκτός».

Ὕστερον ἀπό τήν οὐράνιον κλῆσιν, μέ τήν ἐμφάνισιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ εἰς τόν Οὐρανόν καί τήν κατηγορηματικήν ἐπιγραφήν «τούτῳ νίκα», ὑψώνει τό σύμβολον τοῦτο τῆς θυσίας καί τῆς ἀγάπης, ὡς τό πρῶτον Χριστιανικόν λάβαρον, στολίζει δέ μέ αὐτό τό στέμμα καί τά ἐνδύματά του, τά ἐνδύματα τῶν στρατιωτῶν, τά ὅπλα, τά τείχη τῆς πόλεως καί τά ἀνάκτορα ὡς καί ἅπαντα τά δημόσια κτίρια.

Ἔργῳ καί πείρᾳ μαθών, τόν νικοποιόν ἐτίμα σταυρόν. Μέ αὐτόν ἐνίκα τούς θεομάχους, ἐδίωκε τούς αἱρετικούς, ἔτρεπεν εἰς φυγήν τῶν δαιμόνων τάς φάλαγγας». Εἰς ἕνα δόρυ τό ὁποῖον ἀφιέρωσεν εἰς τήν Ρώμην κάτωθι τοῦ χαράγματος τοῦ τύπου τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀνέγραφε: «Τήν πόλιν σας, τήν Σύγκλητον καί τόν λαόν διέσωσεν, ἀπό τόν τύραννον, τό σημεῖον τοῦτο».

Ὡσαύτως πρῶτος καθιερώνει τήν Κυριακήν ἀργίαν καί δίδει οὕτω τήν εὐκαιρίαν εἰς τούς χριστιανούς νά τελοῦν τό τῆς λατρείας των άνεμποδίστως.

Ἐπίσης πρῶτος καθιερώνει τήν ὁμαδικήν ἐν τῶ στρατεύματι προσευχήν, ἡ ὁποία ἔκτοτε ἐπικρατεί μέχρι και σήμερον, άναφερόμενος δέ εἰς τόν Θεόν κατ’ αὐτήν ἔλεγε: «Σέ μόνον οἴδαμεν Θεόν, Σέ βασιλέα γνωρίζομεν, Σέ βοηθόν ἐπικαλούμεθα, παρά σοῦ τάς νίκας ἠράμεθα, διά σέ κρείττους τῶν ἐχθρῶν ἡμῶν κατέστημεν».

Εἰς ἐποχήν κατά τήν ὁποίαν ἄλλοι ἔκαιον καί διαφοροτρόπως κατέστρεψον τήν Ἁγίαν Γραφήν, ὁ Μέγας Κωνσταντίνος διέθετε τεράστια χρηματικά ποσά, διά τήν ἀντιγραφήν καί διάδοσίν της, Χωρίς νά παραμελῆ τά πολυποίκιλα διοικητικά του καθήκοντα, καθ’ ἑκάστην πρωϊαν ἐμελέτα, εἰς τά ἀνάκτορα μαζί μέ τούς αὐλικούς του, τόν λόγον τοῦ Θεοῦ, καθιερώσας οὔτως ἐπισήμως τήν καθ’ ὁμάδας μελέτην τῆς Ἁγίας Γραφῆς.

Ἐπίσης καί τούς φόρους τῶν Χριστιανῶν ἐργατῶν καί ἀγροτῶν ἐμείωσεν αἰσθητῶς καί τά χρέη αὐτῶν ἐχάρισεν, διά πρώτην δέ φοράν διώρισεν εἰς δημοσίας κρατικάς θέσεις ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἀνῆκον εἰς τήν θρησκείαν τοῦ Ναζωραίου, δεσμεύσας μάλιστα πρός τοῦτο διά νόμων καί τούς διαδόχους αὐτοῦ.

Μέγα φώς, εἰς τό προηγηθέν πυκνόν σκότος, ἐπεφάνη, Πᾶν ἔργον λαμπρόν καί μέγα, ἀπό Θεοῦ ὡμολογεῖτο.

Ὄντως τό Ἔθνος, ἐπί τῶν ἡμερῶν τοῦ Μεγάλου τούτου ἀνδρός, νεοπαγῆ καί νεοφανῆ βίον διῆγεν. Πάντα τά ἀνωτέρῳ, τά ὁποῖα ἐνδεικτικῶς μόνον κατεγράφησαν καί τά ὁποῖα τοῦ ἐξησφάλισαν τόν τίτλον τοῦ «Μεγάλου» καί τοῦ «Εὐεργέτου», ἦσαν ἀπαύγασμα τῆς χριστιανικῆς ἀρετῆς, ἥτις ἐστόλιζε τήν μακαρίαν αὐτοῦ ψυχήν και ἥτις τοῦ προσέφερε τόν λαμπρόν τίτλον τοῦ «‘Ἰσαποστόλου» καί ἰδίως τόν φωτοστέφανον τοῦ «Ἁγίου».

Εἶχε πολλούς λόγους νά καυχᾶται. Μέγας εὐεργέτης ἐχαρακτηρίσθη, ὑπό τοῦ λαοῦ του, ὅστις μάλιστα προσεκύνει τήν εἰκόνα του. Χρυσοῦς αἰών ὠνομάσθη ἡ περίοδος τῆς βασιλείας του.

Καί ὅμως ἔμεινε πάντα ταπεινός μέ ψυχικό στολίδι τήν ὑψοποιόν ταπείνωσιν. Διά διατάγματος ἀπηγόρευσε τήν προσκύνησιν τῆς εἰκόνος του, ὅταν δέ τον ἐχειροκρότουν, διά τά κατορθώματά του, τότε ὕψωνε τούς ὀψθαλμούς του εἰς τόν οὐρανόν καί ἔλεγε πρός τούς έπευφημοῦντας αύτόν. «Ἐκεῖνον πρέπει νά τιμᾶτε καί νά ὑπερθαυμάζετε. Ἐκεῖνος εἶναι ὁ πάντων βασιλεύς. Δι’ ἐμέ νά προσεύχεσθε νά μείνω πιστός δοῦλος Ἐκείνου». Τάς εὐλογημένας σκέψεις, τά σοφά λόγια καί τάς καλάς πράξεις του ἀπέδιδεν εἰς τόν Θεόν καί εἰς τόν φωτισμόν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γεμᾶτος δέ εὐγνωμοσύνην ἐπανελάμβανε τόν λόγον τοῦ Ἀποστόλου Παύλου.

«Τί ἔχεις ὅ οὐκ ἔλαβες; εἰ δέ καί ἔλαβες, τί καυχᾶσαι ὡς μή λαβών; (Α΄ Κορινθ. δ’, 7). Ἦτο μακάριος, ἐπίσης, διότι, κατά τήν Γραφήν, ἠλέησε μέ πολλήν προθυμίαν καί ἀκαταπαύστως ὅλους τούς ἔχοντας ἀνάγκην βοηθείας. «Μακάριος ἀνήρ ὁ ἐλεῶν ὅλην τήν ἡμέραν».

Καθημερινῶς πλήθη πιστῶν ἐπεσκέπτοντο τά ἀνάκτορα καί ἐκεῖνος «ἐσκόρπιζεν, ἔδιδε τοῖς πένησι» καί ἐτοποθέτει οὕτως, εἰς τήν τράπεζαν τοῦ οὐρανοῦ, τούς ἐπιγείους θησαυρούς του, ἐκεῖ «ὅπου οὔτε σής οὔτε βρῶσις ἀφανίζει καί ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδέ κλέπτουσι» (Ματθ. στ, 20).

Ἐφρόντιζεν, ὡς καλός καί φιλόστοργος πατήρ, νά προστατεύῃ τά ὀρφανά, ἰδίως νά ἐξασφαλίσῃ ὅλα τά ἀπαραίτητα διά τό καινούργιο σπίτι τῶν κοριτσιῶν, ὅταν ἤρχοντο εἰς γάμου κοινωνίαν.

Ἀλλά καί ὡς ἄνθρωπος προσευχῆς ἐχαρακτηρίσθη ὑπό τῶν συγχρόνων του καί ὡς τοιοῦτος ὑπό πάντων ἐθαυμάζετο. Δέν ἐθεωροῦσε τήν μετά τοῦ Θεοῦ ἐπικοινωνίαν, ὡς καθῆκον, άλλά ὡς ψυχικήν ἀνάγκην.

Πρῶτος εἰσέρχετο εἰς τόν ἱερόν Ναόν καί τελευταῖος ἀνεχώρει, τό δε Ἅγιον Πάσχα διενυκτέρευε εἰς τόν Ναόν. Πρίν άπό κάθε ἔργον καθημερινόν ἤ ἰδίως πολεμικήν ἐπιχείρησιν, ἐνήστευεν ἐξαντλητικά καί γονατιστός ἤ εἰς στάσιν ὀρθίαν, εἰς τό παλάτι ἤ εἰς τήν σκηνήν, μέ τά χέρια ὑψωμένα καί τούς ὀφθαλμούς δακρυσμένους, παρακαλοῦσε τόν Θεόν νά τόν φωτίσῃ καί νά εἶναι «δεξιός βοηθός» αὐτοῦ.

Προσφιλεστάτη ἦτο, διά τούς ζωγράφους ἡ παράστασις τοῦ προσευχομένου Βασιλέως.

Τοιαύτην παράστασιν βλέπομεν εἰς τά νομίσματα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης τά ὁποῖα σώζονται εἰς τά μουσεῖα. Ἔζησε μέ πολλήν αὐταπάρνησιν καί περιφρόνησιν πρός τά ὑλικά ἀγαθά. Ἑπόμενον εἶναι «ὁ γευθείς τῶν ἄνω, νά καταφρονῃ τῶν κάτω».

Ἐπλησίαζεν ἐκείνους οἱ ὁποῖοι διεπληκτίζοντο διά ὑλικά πράγματα καί ἀφοῦ ἐνουθέτει αὐτούς, διά τού δόρατος ἐσημείωνεν εἰς τήν γῆν τόν τόπον τόν ὁποίον ἐπρόκειτο ὁ καθένας νά καταλάβῃ, ὅταν θά ἀπέθνησκεν.

Ὡς ἄνθρωπος καί αὐτός, «σάρκα φορῶν καί τόν κόσμον οἰκῶν ἐκ τοῦ διαβόλου ἐπλανήθη». Διέπραξε σψάλματα σοβαρά, πλήν ὅμως ἐφρόντισε διά τήν ἀποκατάστασιν τῶν σχέσεών του μέ τόν Θεόν καί διά τήν ἐξάλειψιν ἐκ τῆς καρδίας του καί τοῦ ἐλαχίστου ρύπου.

Πάντα τα σφάλματα διεπράχθησαν πρίν γνωρίσῃ καί άγαπήσῃ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς καί καρδίας του τόν θεῖον Λυτρωτήν. Πρίν ἀναγεννηθῆ «δι’ ὕδατος» καί διά δακρύων. Μετανοεῖ γονατιστός καί ἐξομολογεῖται δημοσίᾳ μετά δακρύων, ὅλα τά ἀνθρώπινα άμαρτήματά του, ἐνῶ τά χείλη του συνεχῶς κατασπάζονται τήν γῆν.

Μετά τήν εἰλικρινῆ ἐκείνην μετάνοιαν δέχεται τό θεῖον Βάπτισμα καί ἐνδύεται τόν συμβολικόν λευκόν χιτῶνα τῶν νεοφωτίστων, τόν ὁποῖον δέν ἀποχωρίζεται μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του. Κοινωνεῖ πολλάκις ἐν κατανύξει βαθυτάτη.

Τά χείλη του ἀκαταπαύστως ἐπαναλαμβάνουν, ἐνῶ ἡ καρδία του πάλλει ἀπό χαράν: «Τώρα εἶδα τό φῶς τό ἀληθινόν». Εἰς τούς θρηνοῦντας ἔλεγε: «Μη κλαίετε. Προσεύχεσθε μόνον νά μή χάσω τήν πορείαν μου πρός τόν θεῖον Λυτρωτήν». Εὐθύς μετά τόν θάνατόν του τόν ὁποῖον ἐθρήνησαν οἱ πάντες, ἤρχισε καί ἡ τιμή αὐτοῦ, ὡς ἁγίου, καί μάλιστα «Μεγάλου», Οἱ ζωγράφοι τόν παρουσιάζουν εἰσερχόμενον δι’ ἁψῖδος εἰς τόν οὐρανόν, εἰς δε τα νομίσματα χαράσσεται ἡ παράστασις καθ’ ἥν ὁ Μακάριος Ἐκεῖνος ὁδηγεῖται εἰς τόν οὐρανόν, ἐφ ‘ ἅρματος ἐποχούμενος.

Ὄντως ἐνάρετος, εὐλογημένη καί μεγαλειώδης ἡ ζωή αὐτοῦ καί πολιτεία. Μεγάλη, σωτήριος καί ἐξαγνιστική ἡ μετάνοιά του. Ἅγιον καί κατά πάντα χριστιανικόν τό τέλος του. Ἰδού διατί ἡ Έκκλησία μας γηθοσύνως πανηνυρίζει καί χρεωστικῶς τιμᾶ τήν ἱεράν μνήμην τοῦ Θεοστέπτου Μεγάλου Βασιλέως καί Ἰσαποστόλου.

Από το βιβλίο »Διδαχικά» του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κ.κ. Ευσταθίου

Του Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως Ανθίμου

Βρέθηκα καλεσμένος της Ομοσπονδίας Θρακικών Συλλόγων Ευρώπης στο Lüdenscheid της Γερμανίας.

Η Μητρόπολη Γερμανίας γιόρτασε τα 50 χρόνια ζωής και δράσεώς της στη μεγάλη αυτή ευρωπαϊκή Χώρα που υποδέχθηκε τον ελληνισμό και την ορθόδοξη ταυτότητά του.

Έκανε τους προγόνους μας εργάτες στα εργοστάσιά της, μα δεν τους στέρησε τίποτα απ’ ό,τι δίνει στα δικά της παιδιά.

Και οι Έλληνες Ορθόδοξοι δούλεψαν σκληρά, αφού εντάχθηκαν στην εκεί πραγματικότητα.

Απέκτησαν ευρωπαϊκή νοοτροπία, αφού αδρανοποίησαν την κουτοπονηριά που κουβαλούσαν στα γονίδιά τους.

Έλαβαν μέρος στην ανοικοδόμηση της Γερμανίας, επέστρεψαν στην Ελλάδα και ξαναπήγαν δυο και τρεις φορές, δυο και τρεις γενιές.

Και σήμερα είναι ένα υπολογίσιμο σοβαρό τμήμα της γερμανικής κοινωνίας. Έκτισαν πρώτα τις εκκλησίες τους, συγχρόνως τα σχολεία των παιδιών του κι έπειτα μικροεπιχειρήσεις που ολοένα μεγάλωναν κι έπαιρναν θέση στην οικονομική ζωή της Χώρας.

Αγόρασαν Καθολικούς και Ευαγγελικούς Ναούς, κι αυτοί που τους πούλησαν, τους έδωσαν και χρήματα να τους επισκευάσουν.

Αγόρασαν κτήρια για Ενοριακά Κέντρα, για Πολιτιστικούς Συλλόγους και δραστηριότητες, όπου διατηρήθηκε το ορθόδοξο φρόνημα και η ελληνική ταυτότητα.

Ο Μητροπολίτης Γερμανίας Αυγουστίνος είναι προσωπικότητα που χαίρει εξαιρετικής εκτιμήσεως στη Χώρα και συνετέλεσε στην αποδοχή της Ορθόδοξης Εκκλησίας ως τρίτης επίσημης θρησκείας στη Γερμανία.

Κατάκτηση διόλου αυτονόητη ή εύκολη που κατέστρωσε την πρόσφατη επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχου μας Βαρθολομαίου και την ανέβασε στον πολιτικό και πολιτειακό θώκο.

Στο Lüdenscheid είναι εφημέριος ο π. Πολύευκτος Γεωργακάκης, ο πιο παλαιός ιερεύς στη Γερμανία, οικογενειάρχης άριστος, ποιμένας της Ενορίας με τέχνη που συγκεντρώνει γύρω του και καλλιεργεί το ορθόδοξο φρόνημα επί μισό αιώνα, θρακιωτών, ηπειρωτών και ποντίων μέσα στην εκκλησία και γύρω από το ναό.

Στο τέλος της έβδομης δεκαετίας του, αεικίνητος, εύστροφος, οργανωτικός, με πλειάδα συνεργατών του που τρέχουν ασταμάτητα να προλάβουν, να εξυπηρετήσουν, να διακονήσουν.

Στις εορταστικές εκδηλώσεις ήρθε ο Δήμαρχος της πόλης και μίλησε για την συνεισφορά των Ελλήνων στην τοπική οικονομία και στον πολιτισμό.

Διεπίστωσα το σεβασμό που επέδειξε στον π. Πολύευκτο, ενώ ο Πρόεδρος Σάκης Μουτάφης, της Ομοσπονδίας Θρακικών Συλλόγων Ευρώπης παρουσίαζε τα χορευτικά συγκροτήματα των θρακιωτών από το Αννόβερο, από τη Στουτγκάρδη, από το Μόναχο, από τις Βρυξέλλες και από άλλες πόλεις και χώρες.

Νέα παιδιά με τις γνώριμες θρακιώτικες στολές χόρευαν, ενώ τα σουβλάκια που ψήνονταν κατά χιλιάδες στην αυλή πλημμύριζαν τα τραπέζια.

Το πρωί στην Εκκλησία το αδιαχώρητο. Έλληνες Ορθόδοξοι ηλικιωμένοι, έπιαναν τα στασίδια τους. Νέοι, παιδιά και εγγόνια τους γέμιζαν κάθε γωνιά του ευρύχωρου και αγιογραφημένου ναού που έμοιαζε με εργαστήρι φρονήματος, με μουσείο πολιτισμού, με ζωντανό σχολείο πίστης και κάθε μορφής τέχνης.

Μετά το «δι’ ευχών», στη μιάμιση το μεσημέρι, ξανά γλέντι, χορός, τραγούδι στην αυλή της Εκκλησίας, μπροστά στα έκπληκτα μάτια των Γερμανών που παρακολουθούσαν και προσπαθούσαν να συμμετάσχουν.

Φεύγοντας αφήσαμε πίσω μιά αυτάρκεια βιοτής που δεν χαρίστηκε σε κανέναν, αλλά κατακτήθηκε συλλογικά από όλους.

Μια φευγαλέα ματιά στο Ντύσελντορφ, στον Ναό του Αγίου Ανδρέα, ο ηλικιωμένος ιερέας π. Ιωάννης Ψαράκης, οικοδόμησε τον ναό και τον αγιογράφησε με την πληρέστερη και ορθότερη αγιοκατάταξη που συνάντησα ποτέ σε ορθόδοξη εκκλησία μας.

Την παραδίδει στο νεότερο π. Θεοφάνη για να την εκτινάξει με την νεανική του ορμή και διάθεση σε ύψη διακονίας του ορθόδοξου ελληνισμού στη δυναμική αυτή πόλη της Γερμανίας.

Καθώς πετούσα με το διάκονό μου από το Ντύσελντορφ στη Θεσσαλονίκη σκεφτόμουν, μήπως ένα άνοιγμα της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού θα αποτελούσε τη μόνη λύση για να βγούμε από τη μιζέρια και τη φθίνουσα πορεία και να γυρίσουμε πίσω σε χρόνια, σε τόπους που κατακτήσαμε και οικοδομήσαμε.

Σε τρόπους που μας χαρακτήριζαν τους Έλληνες όταν είχαμε οράματα, και σκουμπωμένοι εργαζόμασταν τίμια για τις οικογένειές μας, για την πίστη μας και για την πατρίδα μας.

Πριν βέβαια τα θυσιάσουμε όλα αυτά στο βωμό της μανίας του πλουτισμού, έναντι κάθε αξίας και τιμής.

Ίσως μιά τέτοια απομάκρυνση από τον ελλαδικό μας τάφο, λέω ίσως, να είναι η μόνη λύση για την ανάσταση του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας.

Την ώρα που εμείς οι Έλληνες αναλισκόμεθα στο να γκρεμίσουμε ό,τι Ελληνικό, ό,τι Ορθόδοξο, ό,τι Ωραίο...

Τήν ώρα που οι Έλληνες ψηφίζουν για τα τραγούδια της Eurovision και δίδουν δώδεκα (12) βαθμούς σέ ένα τραγουδιστή-έκτρωμα του γένους των ανθρώπων, οι εκτός Ελλάδος σκεπτόμενοι και στοχαζόμενοι άνθρωποι ανακαλύπτουν, ότι η αρχαία ελληνική γλώσσα είναι κορυφαία στο είδος της! Είναι η πιό πλούσια γλώσσα του κόσμου! Είναι μια γλώσσα για δυνατά μυαλά! Καί άλλοτε είχε αναγνωρισθή η αξία της ελληνικής γλώσσης!

Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όταν οι αρμόδιοι συνεσκέπτοντο περί του ποιά θα είναι η γλώσσα του "νέου των κόσμου", δηλ. της μεγάλης Χώρας των, την οποίαν ο Χριστοφόρος Κολόμβος ('Ελληνας και αυτός) η Ελληνική Γλώσσα στην ψηφοφορία, που έγινε τότε, υστέρησε για μια ψήφο!

Δηλ. παρά λίγο θα ήταν σήμερα η επίσημη γλώσσα της Αμερικανικής Ηπείρου!

Αυτό, που τότε εχάσαμε, έρχεται σήμερα να το στηρίξει η Διεθνής Κοινωνία!

Έρχεται τό Πρόγραμμα "Hellenic Quest", για το οποίο θα διαβάσετε παρακάτω!

"Η κοινωνία μας χρειάζεται ένα εργαλείο που θα της επιτρέψει ν' αναπτύξει τη δημιουργικότητά της, να εισαγάγει καινούργιες ιδέες και θα της προσφέρει γνώσεις περισσότερες απ' όσες ο άνθρωπος μπορούσε ως τώρα να ανακαλύψει", είπε κάποιος από τους πρωτεργάτες της ιδέας!

"Το ενδιαφέρον για την Ελληνική προέκυψε από τη διαπίστωση των επιστημόνων πληροφορικής και υπολογιστών ότι οι Η/Υ προχωρημένης τεχνολογίας δέχονται ως νοηματική γλώσσα μόνον την Ελληνική. Όλες τις άλλες γλώσσες τις χαρακτήρισαν σημειολογικές ..".

Το κορύφωμα της ιδέας αυτής ήλθε από τούς Ισπανούς Ευρωβουλευτές, οι οποίοι "ζήτησαν να καθιερωθεί η Ελληνική ως επίσημη της Ευρωπαϊκής Ένωσης".

Πρωθυπουργοί, Υπουργοί, Βουλευτές, Ακαδημαϊκοί, Πανεπιστημιακοί, Εκπαιδευτικοί και λοιποί δημόσιοι παράγοντες ή λειτουργοί, τις τελευταίες δεκαετίες βάλθηκαν να γκρεμίσουν όχι μόνον τήν αθάνατη ελληνική γλώσσα, αλλά και την ιστορική μνήμη, την αγάπη πρός την Πατρίδα, το σεβασμό πρός τόν Σωτήρα Χριστό, την ένταξή μας στην Ορθόδοξη Εκκλησία, την Ορθόδοξη πίστη κλπ., όλα δηλ τα ερείσματα του Ελληνισμού, τα οποία συγκεφαλαιώνονται σε δύο και μόνον λέξεις: "Ελληνοχριστικός Πολιτισμός".

Στις ημέρες μας δυστυχώς ακόμη και Ορθόδοξοι Ιεράρχες ή και Πανεπιστημιακοί Καθηγηταί της Θεολογίας "σερβίρουν" ιδέες όπως "την Μετα-Πατερική Θεολογία" ή την "Αναθεώρηση των Ιερών Κανόνων" καί άλλα "τρελλά" θεωρήματα!!!!

Το Πρόγραμμα "Hellenic Quest" τελικά, κατά τήν ταπεινή μας γνώμη, είναι ένα πολύ δυνατό φτύσιμο στο πρόσωπο όλων αυτών των "σκοταδιστών", οι οποίοι με κάθε τρόπο πολεμούν τον Ελληνοχριστιανικό Πολιτισμό, όποιοι κι άν είναι, όπου και αν ανήκουν!

+ Ο ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΚΑΙ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ

Του Σεβ. Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

Εγκωμιάζοντας η θεολόγος φωνή της Εκκλησίας, ο Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης, τον Άγιο Μελέτιο Επίσκοπο Αντιοχείας στον περίφημο επιτάφιό του1 και προσπαθώντας να παρηγορήσει τον πονεμένο λαό του Θεού επί τη προς Κύριον εκδημία του, παρ΄ όλο που και ο ίδιος ανθρώπινα είναι επηρεασμένος και καταβεβλημένος από τη λύπη, διερωτάται:

"Πού είναι ο καλός κυβερνήτης που κατευθύνει το σκάφος μας προς τον ουράνιο σκοπό;

Πού είναι το λαμπρό πανί που το κατευθύνει αδιάκοπα το Άγιο Πνεύμα;

Πού είναι το σταθερό πηδάλιο των ψυχών μας;

Είναι τάχα όσα μας έχουν συμβεί μικρά και υποφέρω άδικα;

Δανείστε μου τώρα αδερφοί μου, δανείστε μου το δάκρυ της συμπαθείας. Γιατί όταν εσείς ήσασταν στις χαρές σας, συμμεριστήκαμε τη χαρά σας κι εμείς. Δώστε λοιπόν σ' εμένα το θλιβερό αυτό αντάλλαγμα."

Τους λόγους αυτούς του Αγίου Γρηγορίου Επισκόπου Νύσσης για τον Άγιο Μελέτιο Αντιοχείας, δανείζομαι τις αναστάσιμες αυτές ημέρες του Ιερού Πεντηκοσταρίου για να καταθέσω κι εγώ, ως ελάχιστος των Επισκόπων της Εκκλησίας μας, ένα δάκρυ συμπαθείας, αγάπης, σεβασμού και τιμής στο πρόσωπο του μακαριστού Μητροπολίτου Ελασσώνος κυρού Βασιλείου.

Για το πρόσωπό του θα γράψουν πολλοί και πολλά. Θα αναφέρουν ότι ανέδειξε αυτήν την τοπική Εκκλησία της Ελασσώνος "ως άμπελον ευκληματούσαν" και την κατέστησε γνωστή σ΄ ολόκληρο τον ορθόδοξο κόσμο.

Ανακαίνισε Ιερούς Ναούς και ανήγειρε καινούργιους, τους οποίους στόλισε και καλλώπισε με περισσή επιμέλεια.

Ανακαίνισε κυρίως εκ βάθρων και επάνδρωσε οκτώ ευλογημένα καταφύγια της αγάπης του Θεού, δηλαδή τα Μοναστήρια, τα οποία αποτελούν τους πνευματικούς πνεύμονες όχι μόνο της Ελασσώνος, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Άλλοι θα γράψουν για την επικοινωνία του με τον παράγοντα άνθρωπο, για το ευπροσήγορο του χαρακτήρα του και την καταλυτική συμβολή του στα δρώμενα της επαρχίας του.

Δικαιωματικά, άλλοι θα αναφέρουν για τον κεκοιμημένο αδελφό μας την διακονία του στον τομέα των οικονομικών και γενικότερα την συμμετοχή του στα εκκλησιαστικά μας πράγματα.

Θα προτιμούσα όμως να εστιάσω τον λόγο μου για τον αγαπητό μου αδελφό Βασίλειο, σε τρία χαρακτηριστικά γνωρίσματα της μορφής του:

Α. Ο μακαριστός Βασίλειος ήταν πάνω από όλα και πέρα από όλα διάκονος του Ιερού Θυσιαστηρίου. Ήταν λειτουργός των Αχράντων Μυστηρίων.

Ήταν ο σιτοδότης εκείνος ο οποίος έτρεφε το λαό καθημερινά με τον Άρτο της Ζωής, προσφέροντας στον πεπτωκότα άνθρωπο το φάρμακο της αθανασίας, "το αντίδοτον του μη αποθανείν".

Ποιος δεν θυμάται τα σαρανταλείτουργα στην Ιερά Μονή Παναγίας Ολυμπιωτίσσης, αλλά και την τέλεση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας στα πιο μικρά χωριά και παρεκκλήσια της επαρχίας του;

Γνώριζε πως ο Επίσκοπος έχει ως κέντρο της πνευματικής του ζωής το Ιερό Θυσιαστήριο και μάλιστα το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Με αυτό το Μυστήριο ο πιστός γίνεται ένα σώμα με τον Χριστό, ένα κράμα, ένα μείγμα, ένα φύραμα.

Και όλα αυτά γίνονται όχι θεωρητικά ή συναισθηματικά, ούτε ακόμη τυπικά, αλλά ουσιαστικά. Θα περιγράψει βιωματικά αυτή την αλήθεια ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: "Ουδέ γαρ ήρκεσεν αυτώ το γενέσθαι άνθρωπον, το ραπισθήναι και σφαγήναι, αλλά και αναφύρει εαυτόν ημίν· και ου τη πίστει μόνον, αλλά και αυτώ τω πράγματι σώμα ημάς αυτού κατασκευάζει"2.

Ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος θα προσθέσει κι αυτός την δική του εμπειρία γι΄ αυτήν την πνευματική ένωση και τη θεϊκή μίξη: "Μέλη Χριστού γινόμεθα, μέλη Χριστός ημών δε, και χειρ Χριστός και πους Χριστός εμού του παναθλίου, και χειρ Χριστού και πους Χριστού ο άθλιος εγώ δέ· κινώ την χείρα, και Χριστός όλος η χειρ μου έστιν"3.

Αυτές τις αλήθειες τις βίωνε στη ζωή του ο μακαριστός Ιεράρχης και προσπαθούσε ο ίδιος να μεταδώσει αυτήν τη λατρευτική και θεραπευτική ζωή τόσο στούς Κληρικούς του όσο και στο ευλογημένο του ποίμνιο.

Και δεν υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά από αυτήν της Θείας Λατρείας και ιδιαίτερα της Θείας Ευχαριστίας. Ένας Επίσκοπος είναι επιτυχημένος και μόνο με τη Θεία Λατρεία και τη διακονία του κηρύγματος.

Β. Η καρδιά μιας επαρχίας δεν χτυπά σωστά αν δεν υπάρχουν τα Ιερά Φροντιστήρια, όπως ονομάζει τις Ιερές Μονές ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.

Γιατί σ' αυτούς τους ιερούς τόπους διασώζεται αλάνθαστα ο τρόπος ζωής της Αγίας μας Εκκλησίας και βιώνεται η θεραπευτική μέθοδος, η οποία εν συνεχεία διοχετεύεται στις καρδιές των Χριστιανών μας.

Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας, όχι μόνο ήταν γνήσιοι Μοναχοί, ούτε απλώς βοήθησαν τον Μοναχισμό, αλλά καλλιέργησαν με την ίδια τους την ζωή αυτό το γνήσιο μοναχικό φρόνημα και το μετέφεραν ακόμη και μέσα στις πόλεις.

Ο μακαριστός Βασίλειος, ήταν ένας γνήσιος Μοναχός και μάλιστα Αγιορείτης, εγγεγραμμένος στη Μεγίστη Μονή του Βατοπαιδίου. Κατόρθωσε με τη χάρη του Θεού και με τις δικές του δυνάμεις, να ανακαινίσει και να επανδρώσει αυτές τις Ιερές Μονές με ευλογημένους Μοναχούς και Μοναχές, με ορθόδοξο εκκλησιαστικό φρόνημα και μοναχικό τρόπο ζωής.

Όλα αυτά τα πρόσωπα θα θυμούνται με σεβασμό και ευγνωμοσύνη τον μακαριστό Ιεράρχη, ο οποίος θα μνημονεύεται σε αυτά τα ιερά σκηνώματα ως κτήτορας εις αιώνας αιώνων.

Και το όνομά του θα παραμείνει γραμμένο όχι μόνο στά Δίπτυχα και στην Ιερά Προσκομιδή, αλλά κυρίως στις καρδιές των ανθρώπων που ευεργετήθηκαν, θεραπεύθηκαν και βοηθήθηκαν από την παρουσία αυτού του Ορθοδόξου Μοναχισμού.

Γ. Η σχέση του μακαριστού Βασιλείου με το Άγιο Όρος ήταν ουσιαστική και όχι τυπική. Οι επισκέψεις του πολλές.

Η γνωριμία του με φτασμένους Μοναχούς της Αγιορειτικής Πολιτείας, αλλά και με άλλα εκκλησιαστικά και μοναχικά πρόσωπα εντός και εκτός της πατρίδας μας, ήταν πολύ μεγάλη. Εκείνο το οποίο συγκινούσε τον Βασίλειο ήταν οι πολύωρες αγιορειτικές Αγρυπνίες.

Δεν άφηνε Μοναστήρι ή Κελλί που να μην ανταποκριθεί στην πρόσκλησή τους για να συμμετάσχει στην πανήγυρή τους.

Έμπαινε στο Καθολικό από τον Εσπερινό και έβγαινε τις πρωινές ώρες ή και αργότερα ακόμη, μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας.

Ήταν δε τέτοιος ο πόθος του γι' αυτές τις λατρευτικές αγιορειτικές συνάξεις, ώστε έφτασε μέχρι και σ' αυτήν την κορυφή του Άθωνος, μετά από εξαντλητική πεζοπορία, για να τελέσει την πολύωρη Αγρυπνία της Μεταμορφώσεως και μάλιστα δύο φορές.

Τώρα ο μακαριστός Ιεράρχης βρίσκεται στο Θρόνο της Θείας Μεγαλοσύνης.

Δεν χρειάζεται να πεζοπορεί στα μονοπάτια της Αγιορειτικής Πολιτείας για να απολαύσει την πνευματική πανδαισία και τις υμνωδίες στα Καθολικά των Μονών, αλλά απολαμβάνει τις αγγελικές φωνές όπου "ήχος καθαρός εορταζόντων και φωνή αγαλλιάσεως".

"Εγκατέλειψε το παραπέτασμα της σαρκός.

Δεν προσκυνά πια τον τύπο και την σκιά των επουρανίων, αλλά βλέπει την ίδια την εικόνα των πραγμάτων.

Απέθεσε τους δερματίνους χιτώνας, γιατί όσοι ζουν στον παράδεισο δεν έχουν ανάγκη από τους χιτώνες αυτούς.

Έχει φορέματα που πήρε μαζί του υφασμένα για τον ίδιο του εαυτό με την καθαρότητα του βίου του...

Εγκατέλειψε την Αίγυπτο, τον ιλυώδη βίο.

Πέρασε όχι εκείνη την Ερυθρά, αλλά ταύτη και ζοφώδη του βίου θάλασσα.

Μπήκε στην γη της επαγγελίας.

Έλυσε το υπόδημα της ψυχής του για να περπατήσει με καθαρό βηματισμό της διανοίας στην αγία γη όπου βλέπεται ο Θεός."4

Χαίρε αδελφέ μου αγαπητέ μετά των Αγίων Επισκόπων στην Βασιλεία των Ουρανών. Να θυμάσαι κι εμάς εκεί στο ουράνιο Θυσιαστήριο.

Να θυμάσαι την επαρχία σου, τους Κληρικούς σου, το Άγιον Όρος, όλους εκείνους που αγάπησες και σε αγάπησαν.

Να θυμάσαι και την Καστοριά που την είχες μέσα στην καρδιά σου και να μνημονεύεις εκεί στην Βασιλεία των Ουρανών και τον ευτελή Επίσκοπό της.

Καλή Ανάσταση αδελφέ μου αγαπητέ και καλή αντάμωση στην χώρα των ζώντων!

---

1. Αγ. Γρηγορίου Νύσσης, Επιτάφιος εις Μελέτιον Επίσκοπον Αντιοχείας, ΕΠΕ 11.
2. Αγ. Ιωάννου Χρυσοστόμου, Εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Ομιλία ΠΒ΄, PG 58,743ε΄.
3. Ιερομονάχου Γρηγορίου, Η Θεία Λειτουργία – Σχόλια, εκδ. Δόμος, Αθήνα 1985, σελ. 37.
4. Αγ. Γρηγορίου Νύσσης, ο.π.