Του Μητροπολίτη Φιλαδελφείας κ. Βενεδίκτου

 

Ως αντίδωρο ευγνωμοσύνης καταγράφει η συνείδησή μας τα παρακάτω. Αφορούν ιερατική φυσιογνωμία σπάνια των καιρών μας, που μόρφωσε σε αμέτρητες ψυχές Χριστό σταυρωμένο και αναστημένο.

Η γραφίδα πενιχρή εμπρός στο πλούσιο έργο του, παρά ταύτα θα επιχειρήσει να καταγράψει συναισθήματα και σκέψεις που πλημυρίζουν τα ενδόμυχα της καρδιάς μας και θα ακουμπήσουν νοερά το μνήμα που τον φιλοξενεί.

Ο λόγος πρόκειται για τον μακαριστό Πρωθιερέα ΓΕΩΡΓΙΟ ΜΠΙΡΜΠΑ. Γνήσιο υπηρέτη του Ναού της Κοιμήσεως Θεοτόκου των ηρωικών Καλαβρύτων και λαμπρού οικογενειάρχη.

Ήταν και παραμένει ο διδάχος των παιδικών μας χρόνων, ο εμπνευστής της λειτουργικής μας γνώσης και ο καθοδηγητής της ιερατικής μας πορείας.

Άλλοτε με λόγια, κάποτε με το παράδειγμα έγινε σημείο θετικής αναφοράς για εκείνους που ωφελήθηκαν λίγο ως πολύ από την ιεροπρέπειά του, την διακριτική συμβουλή του, την άσκηση της πνευματικής πατρότητας, την εργασία του σ΄ όσους τομείς τον κάλεσε η Εκκλησία.

Φιλομαθείς και φιλακόλουθος, φιλάγιος και φιλόθεος, πολυγραφότατος. Χαρίσματα που λείπουν στους καιρούς μας, όπου και όταν όμως υπάρχουν λαμπυρίζουν.

Από τα πρώτα χρόνια του σχολείου μέχρι την αναχώρησή μας για το Μοναστήρι ήταν το έμπρακτο παράδειγμα προς μίμηση ως ανεπιτήδευτος λειτουργός και γνήσιος συμπαραστάτης του μικρού ποιμνίου του, μέσα σ’ αυτό και γω.

Για τους λόγους αυτούς έντονη είναι η αντίστασή μας να μην λυπηθούμε και η αντοχή μας στον πειρασμό να μη δακρύσουμε. Η καρδιά όμως υποκύπτει και κλαίει, αλλά και αναμένει.

Άλλαξε θυσιαστήριο , όχι διακονία. Εκεί που πήγε θα μνημονεύει και θα προσεύχεται για όλους μας. Δεν είναι υπόθεση της στιγμής, αλλά βεβαιότητα ισχυρή.

Η παρηγοριά μας είναι ότι αποκτήσαμε άλλον έναν άξιο λειτουργό στο επουράνιο θυσιαστήριο, που τον απολαύσαμε παλαιότεροι και νεότεροι αμέτρητες φορές στο επίγειο. Θα δοξολογεί και εκεί που θα πάει τον Κύριο, όπως όταν ήταν ανάμεσά μας.

Έφυγε από κοντά μας πλήρης ημερών και θα συνεχίσουμε να τον θυμόμαστε στις προσευχές μας, στο Άγιο Θυσιαστήριο, στην Ιερή Προσκομιδή. Όπως όταν ζούσε είχε κάπου μια θέση, έτσι και τώρα. Είναι αντίδωρο ευγνωμοσύνης, πτωχό αλλά καρδιακό.

Στην βαρυπενθούσα ιερατική οικογένεια της Ιεράς Μητροπόλεως Καλαβρύτων και Αιγιαλείας στέλνουμε από την μακρινή Ιορδανία τα συλλυπητήριά μας.

Εξαιρέτως καταθέτουμε αυτά στο Πατέρα και Ποιμενάρχη αυτής Σεβ. Κ.κ. ΑΜΒΡΟΣΙΟ, συνεργάτης του οποίου πολύτιμος ήταν ο εκλιπών, όπως και των προκατόχων του.

Η τοπική εκκλησιαστική κοινότητα πενθεί, το ίδιο και δικαιολογημένα η κατ΄ οίκον Εκκλησία θλίβεται πού έχασε τον πατέρα  και παππού.

Ευχή και προσευχή μας είναι να έχουν παρηγοριά όλοι από τον Θεό,  η δε παρακαταθήκη που άφησε να είναι οδοδείκτης στην ζωή όλων , μεγάλων μικρών.

Από το σήμερα τον αναμένουμε στην κοινή πάντων ανάσταση  και οριστική επανασυνάντηση    

 

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

«Να δεις που δίπλα μου θα καθίσουν Έλληνες» μονολογεί με δυσθυμία ο μεσήλικας Τούρκος, που ήδη έχει καταλάβει τη θέση του στο αεροπλάνο της επιστροφής μας από την Καισάρεια προς την Πόλη. «Πλέον δεν είμαστε φίλοι;» τον ρωτώ στα τούρκικα αιφνιδιάζοντάς τον. Τα χάνει προς στιγμή και προσπαθεί να δικαιολογηθεί.

Επιστρέφουμε από το ετήσιο προσκύνημα του Οικουμενικού Πατριάρχη στην αγιοτόκο Καππαδοκία με τις υπόσκαφες εκκλησίες και τα μοναστήρια, όπου κανείς πρέπει να «αργοπορήσει», όπως γράφει ο Γιώργος Σεφέρης, για να μπορέσει να θαυμάσει τα έργα των χειρών του Δημιουργού αλλά και των Ρωμιών κατοίκων της περιοχής που μετά από χιλιετίες αναγκάστηκαν να ξεριζωθούν από τη γη της Ανατολής με την Ανταλλαγή του 1924.

Φέτος συμπληρώνονται 90 χρόνια από τότε που η Καππαδοκία ορφάνεψε από Ρωμιούς και 14 χρόνοι από την πρώτη λειτουργία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, υπό τις βλασφημίες των γκρίζων λύκων.

Από εκείνη την πρώτη λειτουργία άλλαξαν πολλά. Λίγο η προσδοκία του θρησκευτικού τουρισμού, λίγο η προσπάθεια της Τουρκίας να επιβεβαιώσει έμπρακτα την ανεκτικότητά της στην ανεξιθρησκία, προσβλέποντας στην ένταξη στην ΕΕ, τα πράγματα έχουν βελτιωθεί.
Αρνητικά στερεότυπα

Η καχυποψία, όμως, που καλλιεργείται χρόνια με αρνητικά στερεότυπα για τους Έλληνες από τη δημόσια εκπαίδευση μέχρι τα ΜΜΕ και την πλειοψηφία όσων αρθρώνουν δημόσιο λόγο δεν ξεπερνιέται από τη μια μέρα στην άλλη.

Είναι θετικό ότι φέτος στη λειτουργία στη Τζαλέλα, το άλλοτε ρωμαίικο Ευμορφοχώριον, ήταν παρών και ο πρέσβης της Τουρκίας στην Ελλάδα κ. Kerim Uras με φιλοξενούμενούς του Έλληνες από το χώρο της πολιτικής, της οικονομίας και της επιστήμης.

Μάλιστα στο επίσημο γεύμα που προσέφερε ο Σινασίτης Άρχοντας του Πατριαρχείου Γρηγόρης Χατζηελευθεριάδης, ο πρέσβης εξέφρασε στον πατριάρχη τη λύπη του για τις ασχήμιες με τα συνθήματα και τις ύβρεις στους τοίχους της εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού της Τζαλέλας.

Γεγονός είναι ότι οι Άγιοι μας στην Καππαδοκία, αλλά και στον Πόντο -όπως είδα με τα μάτια μου- και φοβούμαι σε όλη τη Μικρά Ασία, είναι… αόμματοι. Με λύπη, όμως διαπίστωσα ότι σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και Ρωμιοί έχουν χαράξει τα ονόματά τους σε τοίχους εκκλησιών.

Στην κοιλάδα του Σογανλί αν και πληρώνεις εισιτήριο για την είσοδο δεν υπάρχει κανείς φύλακας στις πετροκομμένες εκκλησίες για να δει αν οι επισκέπτες σέβονται τα μνημεία.

Αν αναρωτηθείς, ωστόσο, ότι σε άλλες περιπτώσεις καταστράφηκαν από τις επίσημες αρχές μνημεία, όπως τη δεκαετία του 1950 ο μεγαλοπρεπής καθεδρικός ναός του Αγίου Ιωάννου του Ρώσου, όπου φυλάσσονταν το σκήνωμα του Οσίου μέχρι την Ανταλλαγή, τότε πράγματι μπορείς να πεις ότι τα χειρότερα πέρασαν.

Η μισαλλοδοξία και ο φανατισμός άλλων εποχών έχουν υποχωρήσει. Οι περισσότεροι Τούρκοι με τους οποίους μιλώ στα χωριά που έζησαν Ρωμιοί είναι καλοπροαίρετοι. Αν και κάποτε δυσκολεύομαι να καταλάβω αν οι απαντήσεις τους δείχνουν άγνοια ή θράσος. Στο Ένεχιλ, το σημερινό Ντικιλίτας, δίπλα στο χωρίο των παππούδων μου, η επιβλητική εκκλησία που άλλοτε χρησιμοποιήθηκε ως χώρος ύφανσης χαλιών, σήμερα έχει αφεθεί στη φθορά του χρόνου.

Τη βρίσκουμε κλειστή. Ρωτούμε έναν ηλικιωμένο απόγονο μουσουλμάνων προσφύγων από την Καστοριά αν μπορούμε να βρούμε το κλειδί. Μας απαντά πως το έχει ο μουχτάρης που λείπει.

Μας λέει ότι ίσως είμαστε πιο τυχεροί και η δεύτερη εκκλησία που είναι πιο πάνω είναι ανοιχτή. Στην πλατεία του χωριού ρωτώ ένα νεαρό πού είναι η εκκλησία και μου απαντά πως δεν υπάρχει!

Τελικά τη βρίσκουμε και αυτή μανταλωμένη σε κατάσταση αχουριού. Είναι παρήγορο, ωστόσο, ότι άλλου ανακαινίζονται εκκλησίες όπως στη Σινασό ο Άγιος Νικόλαος ή στο Μιστί ο δεκάτρουλος ναός του Αγίου Βασιλείου.

Στο Ορταχισάρ ρωτώ τον παλαιοπώλη αν έχει ρωμαίικα ενθυμήματα. Μου δείχνει ένα μπακιρένιο πιάτο με το όνομα του ιδιοκτήτη χαραγμένο επάνω. «Ποιος ξέρει αν είναι γνήσιο» του λέω καθώς έχει στηθεί ολόκληρη φάμπρικα στον Αντέπ –γνωστό για το μπακλαβά του- παραγωγής κίβδηλων «αντικών».

Προσπαθώντας να με πείσει μονολογεί «τι καλά που θα ήταν να μη φεύγατε οι Ρωμιοί από την Ανατολή». Συγχύζομαι όταν ο ξεριζωμός παρουσιάζεται σαν οικειοθελής μετανάστευση. Τα ίδια που λένε κατόπιν εορτής και για τους Έλληνες που εξεδιώχθησαν από την Πόλη με τα Σεπτεμβριανά του ’55 και τις απελάσεις του ’64.

Δεν ξέρω αν κρύβουν άγνοια ή θράσος. Αλλά τι να πει κανείς όταν ακόμη και στην Αθήνα κάποιοι χαρακτηρίζουν συνωστισμό τη σφαγή της Σμύρνης. Αν δεν είχα ακούσει από την ίδια μου τη γιαγιά Χατζημαρία –που με συγκίνησε ιδιαίτερα ενθυμούμενος να τη μνημονεύσει ο πατριάρχης στη λειτουργία- τις αφηγήσεις για τη σφαγή του παππού Παντελή στη Σμύρνη, μπορεί και εγώ να είχα αμφιβολίες με τέτοια συστηματική αλλοίωση της ιστορίας.

Με το «αιωνία η μνήμη» του πατριάρχη για «τους ειρηνικώς και μαρτυρικώς τελειωθέντες» γίνεται η απόλυση της λειτουργίας στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού –ένα από τα χαρακτηριστικά δείγματα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής μετά το τανζιμάτ, τις μεταρρυθμίσεις της οθωμανικής αυτοκρατορίας του 1839 και του 1856, που επέτρεψαν την ανέγερση μεγαλοπρεπών χριστιανικών ναών των Ορθοδόξων της Μικράς Ασίας, που πια ήταν υπό την προστασία της ομόδοξης Ρωσίας.

Εκ μέρους της Βουλής των Ελλήνων, σε ανάμνηση του φετινού προσκυνήματος στην Καππαδοκία, προσφέρω στον Οικουμενικό Πατριάρχη ένα μικρό αντίγραφο πίνακα που απεικονίζει ένα αιωνόβιο δένδρο ελιάς, σύμβολο της ειρήνης για την οποία νυχθημερόν προσεύχεται και εργάζεται. Προσφωνώντας τον, νιώθω δέος και σεβασμό, γνωρίζοντας την αφοσίωσή του στο ιερό έργο που επιτελεί, πιστός στο βαρύ καθήκον που του ανέθεσε η Εκκλησία και η Ιστορία.

Σε μια εποχή που κινδυνεύουν με αφανισμό και οι τελευταίοι χριστιανοί της Ανατολής, ο «Αυθέντης των Ρωμιών Ορθοδόξων Χριστιανών» αγωνίζεται με σθένος και ελπίδα να αντισταθεί στη μοιρολατρία.

Χάρη στις δικές του προσπάθειες ανακαινίζονται εκκλησιές στην Πόλη, ξαναλειτούργησε σχολείο στην αγαπημένη του Ίμβρο και ετοιμάζεται και Γυμνάσιο, ενώ από το βήμα της εκκλησίας καλωσορίζοντας τον διεθνούς φήμης Κωνσταντινουπολίτη καρδιοχειρουργό Αυξέντιο Καλαγκό, που διαπρέπει στη Γενεύη, αναφέρθηκε στη δημιουργία το επόμενο διάστημα Ρωμαίικου Πανεπιστημίου στη Βασιλεύουσα, υπό την πρυτανεία του. 

Μήνυμα

Ανεβαίνοντας με τον πατριάρχη το καλντερίμι της Τζαλέλας για την επιστροφή «εις τα ίδια» ηχούν ακόμη στα αυτιά μου οι λόγοι της αντιφώνησής του: «Το κερί το οποίον ανάψαμε σήμερα δεν σβήνει, διότι τροφοδοτείται από την αγάπην όλων μας διά τον τόπον τούτον και την προσφοράν του εις το Γένος και εις την Εκκλησίαν.

Δεν σβήνει, διότι θα το ανανεώνουμε δια των επισκέψεών μας και δια των προσπαθειών προς βελτίωσιν των σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων και των λαών.

Δεν σβήνει, διότι το χρειαζόμεθα δια να φωτίζει την ζωήν μας και την πορείαν μας, και δια να μας υπενθυμίζει ότι μετά το βαθύτερον σκότος ο ήλιος ανατέλλει λαμπρότερος και φωτεινότερος, και μετά τον Σταυρόν ακολουθεί πάντοτε η Ανάστασις».

Ο δρ Μάξιμος Χαρακόπουλος, βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας και πρώην υπουργός, είναι ιστορικός ερευνητής και συγγραφέας του βιβλίου «Ρωμιοί της Καππαδοκίας».

 

Του Σεβ. Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ | Romfea.gr

Ἡ πολυεπίπεδη καί πολύμορφη κρίση πού ταλανίζει τήν σύγχρονη κοινωνία καί τήν ζωή μας πλήττει ἀνελέητα τούς νέους.

Ἡ γενιά τους θά φέρει διά βίου στίς ψυχές τους καί τίς ζωές τους, τά στίγματα τῆς πνευματικῆς πτωχείας τῆς γενιᾶς τῶν μεγαλυτέρων πού προκάλεσε τήν οἰκονομική πτωχεία.

Ἡ γενιά πού διαχειρίσθηκε τήν ζωή καί διαμόρφωσε τίς συνθῆκες πού ἐπικράτησαν στήν κοινωνία εὐθύνεται γιά τόν εὐτελισμό τῆς ζωῆς τῶν νέων ὡς ἑξῆς:

1ον Στέρησε ἀπό τά παιδιά της τήν ἀληθινή ζωή περιοριζόμενη νά ἱκανοποιήσει ἀποκλειστικά καί κατά προτεραιότητα τίς βιοτικές ἀνάγκες τους. Τά ἔστρεψε στόν «βοσκηματώδη βίο» κατά τήν ἔκφραση τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας (Μεγάλου Βασιλείου, Ὁμιλίαι εἰς τήν Ἑξαήμερον (Ὁμιλία ζ΄) PG 29, 157D).

Στήν προκειμένη περίπτωση ἰσχύει τό σχόλιο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ:
«Ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι κἀκεῖνα μὴ ἀφιέναι» (Ματθαίου κγ΄ 23).

Δηλαδή : «Αὐτά ἔπρεπε νά κάνετε, χωρίς νά παραμελήσετε κι ἐκεῖνα».

Ἔτσι ὤθησε τά παιδιά της στόν ὑλισμό, στόν μηδενισμό, στόν ἡδονισμό μέ συνέπεια ὅταν ἐξέλιπαν τά ὑλικά ἀγαθά καί οἱ ἡδονές τῶν αἰσθήσεων οἱ νέοι νά βιώσουν τήν στέρηση καί τήν πνευματική πτωχεία, ἐπειδή στερήθηκαν τόν λόγο τῆς ζωῆς. Ὁ Κύριός μας καί Δημιουργός ἐπισημαίνει, ὅτι ὁ ἄνθρωπος ὡς διφυής γιά νά ζήσει χρειάζεται τήν ὑλική τροφή γιά νά τραφεῖ καί νά συντηρηθεῖ, ἀλλά καί τόν «ἄρτο τῆς ζωῆς» (Ἰωάννου στ΄ 35) γιά νά τραφεῖ ἡ ψυχή του

«Οὐκ ἐπ' ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ὁ ἄνθρωπος, ἀλλ' ἐπὶ παντὶ ῥήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος Θεοῦ» (Ματθαίου δ΄ 4)
Δηλαδή : «Ὁ ἄνθρωπος λέει ἡ Γραφή δέ ζεῖ μέ μόνο τό ψωμί, ἀλλά μέ κάθε λόγο πού βγαίνει ἀπό τό στόμα τοῦ Θεοῦ».
* * * * *
2ον Περιόρισε τά παιδιά της στήν ματαιότητα, στό ἐφήμερο, στό εὐτελές μέ συνέπεια νά ἀδυνατοῦν νά ὑπερβοῦν τά ὑπαρξιακά τους προβλήματα καί νά ἱκανοποιήσουν τίς ἀναζητήσεις τῆς ζωῆς τους.
Περιόρισε τόν ὁρίζοντα τῆς ὕπαρξής τους καί τούς ἀφήρεσε τήν ἐσχατολογική προοπτική πού ἐλευθερώνει τόν ἄνθρωπο ἀπό τά γήϊνα καί φθαρτά, ἐπεκτείνοντάς τον στόν ἐπέκεινα τοῦ παρόντα κόσμου.
* * * * *
3ον Ἀπαξίωσε κάθε αἰώνια ἀξία καί ἀρετή. Ἀρνήθηκε στήν ψυχή τους τήν ἀθανασία, τήν ἁγιότητα, τήν ἁγνότητα, τήν ἐλευθερία, τήν ἐντιμότητα, τήν αὐτοθυσία καί παρέδωσε τίς ψυχές τῶν νέων κενές καί πτωχές βορά στά πάθη τῆς ἁμαρτίας πού καταρρακώνουν τήν ζωή τους, εὐτελίζουν τά ὄνειρά τους, ἀπαξιώνουν τούς κόπους τους, ἀφανίζουν τίς ἐλπίδες τους, ὁδηγοῦν στό ναυάγιο καί στόν ὄλεθρο.
* * * * *
4ον Τιμώρησε τά παιδιά της νά καταφεύγουν στά ναρκωτικά καί τίς ποικίλες ἐξαρτήσεις γιά νά ἐλευθερωθοῦν τάχα ἀπό τά ποικίλα ἀδιέξοδα καί δέσμά τους καί τήν ὑπαρξιακή αἰχμαλωσία τους. Τά ἀπώθησε στό περιθώριο τῆς κοινωνίας ἀντί νά ἐμπνεύσει σ’ αὐτά νά ἀγωνίζονται γιά νά ἀποκτήσουν τόν αὐτοσεβασμό, τήν ἀξιοπρέπεια, τήν ἐντιμότητα, τήν χρηστότητα, τήν εὐγένεια τῆς ψυχῆς τους καί τήν κοινωνική καταξίωσή τους.
* * * * *
5ον Σημάδεψε τά παιδιά της μέ τήν κενότητα τοῦ κόσμου καί τά ἐγκατέλειψε νά μαραζώνουν ἀπό τό ἄγχος, τήν ἀπελπισία, τήν ἀνασφάλεια, τήν ἀστάθεια νά ὁμοιάζουν κατά τόν λόγο τοῦ Κυρίου μας ὡς «κάλαμος ὑπό ἀνέμου σαλευόμενος» (Ματθαίου ιβ΄ 17). Τά παρέδωσε χωρίς θεμέλια, χωρίς στήριγμα, χωρίς ρίζες νά σαλεύονται ἀπό τούς πνέοντες ἀνέμους τῆς ἐκκοσμικεύσεως καί τῶν αὐτοαναιρούμενων καί ὑπ’ ἀλλήλων ἀνατρεπόμενων νεωτερικῶν καί μετανεωτερικῶν ἰδεολογιῶν.
* * * * *
Δέν ὑπερβάλλω διόλου στίς διαπιστώσεις μου, ἀλλά γιά τούς τυχόν ἀμφιβάλλοντας θά ἤθελα νά θέσω μερικά ἐρωτήματα πού θά μᾶς βοηθήσουν νά συνειδητοποιήσουμε τίς εὐθύνες μας.
Ἀλήθεια ἐμεῖς δέν εἴμαστε ἐκεῖνοι πού στερήσαμε τά παιδιά μας ἀπό τά πρότυπα ζωῆς πού μᾶς παρέδωσε ἡ ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας;
Ἐμεῖς δέν προβάλλουμε μέσα ἀπό τά τηλεοπτικά σήριαλς τούς τύπους τῶν ἐπιτυχημένων τάχα νέων μέ τό ἐξεζητημένο ντύσιμό τους καί τήν ἐκκεντρική ξενόφερτη μιμητική συμπεριφορά τους.

Ἐμεῖς δέν διδάσκουμε τελικά πώς ἡ ἀξία τοῦ ἀνθρώπου κρίνεται ὄχι ἀπό τό τί εἶναι, ἀλλά ἀπό τό τί ἔχει καί τό πῶς φαίνεται;

Ἐμεῖς δέν γκρεμίσαμε ἀπό τίς καρδιές τῶν νέων μας τήν πίστη στό Θεό, σέ πνευματικές ἀξίες, ἰδανικά καί ἀρχές;

Ἐμεῖς δέν μυκτηρίσαμε μέ λόγια καί μέ ἔργα τήν θρησκεία, τήν πατρίδα, τήν οἰκογένεια, τό ἦθος, τήν εὐπρέπεια καί τήν ἠθική ;

Ἐμεῖς δέν χαρακτηρίζουμε καί μάλιστα δημόσια ὑποτιμητικά καί χλευαστικά ὅποιο θρησκεύεται «θεοῦσο» ἤ ὅποια ἐκκλησιάζεται «θεοῦσα».

Ἐμεῖς δέν υἱοθετήσαμε τά δῆθεν πολιτισμένα καί προοδευτικά πρότυπα τῆς δυτικῆς παραδόσεως σέ Εὐρώπη καί Ἀμερική καί δέν δεχθήκαμε κάτω ἀπό τόν ὅρο τῆς προόδου τήν ἄκριτη ἀπόρριψη κάθε γνήσιου ἑλληνικοῦ καί χριστιανικοῦ στοιχείου τῆς παράδοσής μας, λές καί ἦταν αὐτή τόσο ἀπόβλητη, συγκρινόμενη μέ τά πνευματικά μεγέθη τῆς

Ἑσπερίας, πού φάνταζαν στά μάτια μας σάν τά λαμπιόνια τοῦ γιορταστικοῦ διάκοσμου τῶν δρόμων;

Ἐμεῖς δέν ἀνταλλάξαμε καί μάλιστα ἀντί «πινακίου φακῆς» τά πνευματικά μας πρωτοτόκια μεταλλάξαντες τά γηγενῆ τῆς παράδοσής μας μέ τήν εἰσαγόμενη κουλτούρα τῆς βίας, τοῦ ἀμοραλισμοῦ, τοῦ παρασιτισμοῦ καί τοῦ ἀβασάνιστου καί δουλικοῦ μιμητισμοῦ;

Ἐμεῖς δέν διδάξαμε τά παιδιά μας νά ἐπιζητοῦν κέρδη χωρίς μόχθο, νίκη χωρίς ἀγῶνα, πλοῦτο χωρίς δουλειά, ἀπόλαυση χωρίς θυσία; Ἄς μή συνεχίσω. ‘Ο Πλούταρχος εἶχε πεῖ: «Ὅπου γὰρ γέροντές εἰσιν ἀναίσχυντοι, ἐνταῦθ' ἀνάγκη  καὶ νέους ἀναιδεστάτους εἶναι» (Περί παίδων ἀγωγῆς, 14Β)

Δηλαδή : «Ὅπου οἱ γέροντες εἶναι ξεδιάντροποι, ἐκεῖ δέν γίνεται νά μήν εἶναι ἀναιδέστατα τά παιδιά».

Αὐτό δέ, συμβαίνει σήμερα στήν κοινωνία μας.

Ἄν οἱ νέοι μας θέλουν νά πλουτίσουν πνευματικά καί ὑπαρξιακά ἄς πλησιάσουν τόν Χριστό γιά νά τούς χαρίσει τά αἰώνια καί ἀνεκτίμητα μαργαριτάρια τῆς βασιλείας Του. Ὅλοι ἐμεῖς ἔχουμε καθῆκον νά τούς δείξουμε τοῦτο τόν δρόμο πού ὁδηγεῖ στήν ἀνάσταση, στήν ἐλευθερία, στήν δικαίωση τῆς ὕπαρξής τους. Ἄν τόν ἀρνηθοῦν, ἄν τόν περιφρονήσουν θά μείνουν γιά πάντα «ἐκλελυμένοι καὶ ἐρριμμένοι» (Ματθαίου θ΄ 36). Ἄν τόν ἀκολουθήσουν καί τόν πιστεύσουν θά ἔχουν ἀποκτήσει θησαυρό ἀνεξάλειπτο κατά τόν λόγο τοῦ Κυρίου.

«Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσιν καὶ κλέπτουσιν· Θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν» (Ματθαίου στ΄ 19-20)

Δηλαδή : «Μή μαζεύετε θησαυρούς πάνω στή γῆ, ὅπου τούς ἀφανίζει ὁ σκόρος καί ἡ σκουριά, κι ὅπου οἱ κλέφτες κάνουν διαρρήξεις καί τούς κλέβουν. Ἀντίθετα, νά μαζεύετε θησαυρούς στόν οὐρανό, ὅπου δέν τούς ἀφανίζουν οὔτε ὁ σκόρος οὔτε ἡ σκουριά, κι ὅπου οἱ κλέφτες δέν κάνουν διαρρήξεις καί δέν τούς κλέβουν»

Ὁ Χριστός ἀνανεώνει, ἀνακαινίζει, πλουτίζει καί στολίζει τήν ψυχή καί τήν ζωή τῶν νέων κατά τήν ὑπόσχεσή Του «ἰδοὺ καινὰ ποιῶ τὰ πάντα» (Πρός Κορινθίους Β΄ ε΄ 17).

Νέα ζωή, νέες ἐλπίδες,
νέα προοπτική, νέες σχέσεις.

Του Σεβ. Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ

"Όταν τα χελιδόνια μένουν από τροφή και το κρύο πλησιάζει, ξεκινούν το ταξίδι τους για τα θερμά κλίματα. Εκεί θα βρουν πολύ ήλιο και αρκετή τροφή. Ένα χελιδόνι πετά μπροστά, δοκιμάζει τον αέρα και δείχνει τον δρόμο.

Όλα τα υπόλοιπα χελιδόνια ακολουθούν την πορεία του. ... Αυτό το ευλογημένο χελιδόνι, το πρώτο που πετάει προς τον τόπο της νοσταλγίας, που διαλύει το σκοτάδι και διαπερνά με τα δυνατά φτερά του την βαριά ατμόσφαιρα ανάμεσα σε γη και ουρανό είναι ο Χριστός. ... Από τότε, αμέτρητα σμήνη χελιδονιών ακολούθησαν το πρώτο Χελιδόνι και πέταξαν μαζί Του στον ευλογημένο τόπο, όπου αφθονούν όλα τα αγαθά, τον τόπο της Aιωνίου Άνοιξης."1.

Το λόγο αυτό του Αγίου Νικολάου Επισκόπου Αχρίδος, που αναφέρεται στο "παράδοξο ιπποδρόμιο" της Αναλήψεως του Δεσπότου Χριστού στους Ουρανούς, κατά την έκφραση του Αγίου Επιφανίου Επισκόπου Κύπρου, χρησιμοποιώ προκειμένου να καταθέσω λίγα λουλούδια από την ανθισμένη Καστοριά στον απέριττο τάφο του Γέροντος Μωϋσέως του Αγιορείτου, που φτερούγισε από τη γη προς τα ουράνια σκηνώματα, ακριβώς τέσσερις ημέρες μετά την ένδοξη Ανάληψη του Σωτήρος Χριστού.

Πέταξε όπως πετούν τα χελιδόνια, ακολουθώντας το πρώτο χελιδόνι, από τα πρόσκαιρα και επίπεδα και φθαρτά προς εκείνα τα άφθαρτα και αιώνια. Άφησε το οστράκινο σκεύος υπό τους ήχους των τροπαρίων της Αναλήψεως του Χριστού "Ανέβη ο Θεός εν αλλαλαγμώ, Κύριος εν φωνή σάλπιγγος"2, για να απολαύσει κατά το λόγο του Αποστόλου Παύλου "α οφθαλμός ουκ είδε και ους ουκ ήκουσε".

Α. Και το χελιδόνι αυτό, στην επίγεια διαδρομή του και μάλιστα στο χώρο της αγιορείτικης πολιτείας, έκτισε τη φωλιά του σε έναν βλαστό του αγιορείτικου κορμού, που είναι η υψιβάμονα Μονή του Αγίου Σίμωνος του Μυροβλήτου, η επιλεγομένη Σιμωνόπετρα. Στο πρόσωπο του Γέροντος Αιμιλιανού βρήκε το "αρχέτυπον παντός αγαθού"3, έναν γνήσιο πνευματικό πατέρα, ο οποίος με την αγιοπνευματική του εμπειρία, όχι μόνο θεραπεύει τα ασθενήματα των αδελφών, αλλά και ζωογονεί ολόκληρη την Αδελφότητα.

Ο Γέρων Μωυσής καθήλωνε πραγματικά τον συνομιλητή με το να διηγείται με τον γλαφυρό τρόπο που τον διέκρινε, την πνευματική μαθητεία κοντά σ' αυτόν τον απλανή Γέροντα, η οποία τον οδηγούσε σε μία πνευματική ανθοφορία. Ένας αγρός, εάν δεν γεωργηθεί προηγουμένως και αν δεν δεχθεί πλούσια την ουράνια βροχή, δεν μπορεί να καταστεί έτοιμος για την πνευματική συγκομιδή.

Το ιεροφυλάκιο του Αγίου Όρους δεν διαθέτει απλώς ιερά κειμήλια και σεβάσματα της αμωμήτου πίστεως μας, χαριτόβρυτα και ευωδιάζοντα Ιερά Λείψανα, Θαυματουργές Εικόνες και πολλά άλλα τα οποία η ευσέβεια των προγόνων μας αποθησαύρισε σ’αυτές τις Ιερές Μονές, αλλά κυρίως τους θεουμένους ανθρώπους που το κατ’ εικόνα «τηρήσαντες αλώβητον» και χρησιμοποιήσαντες «τον νουν ηγεμόνα κατά παθών αλλοτρίων», έφθασαν στο καθ’ ομοίωσιν. Είναι η ανθοφορία του Αγίου Πνεύματος, η πνευματική συγκομιδή της υπερχιλιετούς παρουσίας του Άθωνος.

Αυτήν την πνευματική συγκομιδή διατυπώνει σ' ένα συγκινητικό του ποίημα ο Γέροντας Μωϋσής :

"Τι είναι το Άγιον Όρος;
Καράβι που ταξιδεύει
το Άγιον Όρος
με κατάρτι τον Άθωνα,
σημαία την Μεταμόρφωση
κι άγκυρα την Παναγία,
στ' αμπάρια κουβαλάει
νάμα, μέλι , κερί και λιβάνι
για τους πεινασμένους του νάρθηκα".

Και αυτήν την εμπειρία του για τον Άγιον Όρος, για τους θησαυρούς που φυλάει κρυφά, που είναι ο τρόπος ζωής, η άσκηση και η μέθοδος θεραπείας, η μετάνοια, η κάθαρση, ο φωτισμός και η θέωση, μετέφερε με τις εμπνευσμένες ομιλίες του και τα γλαφυρά κείμενά του.

Το Άγιον Όρος για τον Γέροντα Μωϋσή, όπως το έζησε, με την μυστική κραυγή και τα σωτήρια μηνύματα τα οποία μετέφερε στον κόσμο, ήταν ένας ζωντανός άνθρωπος, που έχει :

- Πνευμόνια, με τα οποία αναπνέει το οξυγόνο της αιωνιότητος.

- Στόμα, για να κραυγάζει ακατάπαυστα από πείνα και δίψα για τον Θεό.

- Καρδιά, που έχει τον ρυθμό της εσωτερικής νοεράς προσευχής, μέσα από την οποία βγαίνει μια δυνατή φωνή με την επένδυση της σιωπής.

- Σώμα πολυόμματο, σαν τα Χερουβίμ που βλέπουν παντού και μακρυά4.

Β. Το χελιδόνι βρίσκεται εν συνεχεία κάτω από την χρυσοστομική προστασία. Το κελί του Ιερού Χρυσοστόμου με την πλούσια πνευματική παράδοση σε Αγίους Γέροντες, οι οποίοι είχαν οσιακό τέλος, στην Κουτλουμουσιανή Σκήτη του Θαυματουργού Αγίου Παντελεήμονος, θα γίνει η καινούργια πνευματική φωλιά και η παλαίστρα για τον Σιμωνοπετρίτη Μοναχό. Θα τον περιβάλλει με πολλή αγάπη και εμπιστοσύνη ο καθηγούμενος της Ιεράς Μονής του Κουτλουμουσίου, Αρχιμανδρίτης Χριστόδουλος, καθώς και ολόκληρη η αδελφότητα του Ιερού Κοινοβίου. Αλλά και ο Γέρων Μωϋσής τους αντιδώριζε την δική του αγάπη και τον δικό του σεβασμό.

Ό,τι παρέλαβε από την Σιμωνόπετρα, αυτό και θα συνεχίσει στην περαιτέρω πορεία του. Γιατί απλούστατα, ο Μοναχισμός είναι μία παράδοση και μία παραλαβή. Ό,τι διαθέτει ο πνευματικός πατέρας, αυτό και παραλαμβάνει ο υποτακτικός. Ο Ορθόδοξος Μοναχισμός, όπως γράφει ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος, είναι στην κυριολεξία του ησυχαστικός και νηπτικός. Ο Μοναχός δεν είναι αυτός που μένει σε έναν συγκεκριμμένο τόπο, αλλά αυτός που κρατάει τον συγκεκριμμένο τρόπο ζωής. "Όχι ο τόπος, αλλά ο τρόπος", συμβούλευε ο Γέροντας Μωυσής. "Ο Ορθόδοξος Μοναχός είναι ολόκληρος μια καρδιά και ολόκληρος ένας καθαρός νους, απαλλαγμένος από τις ενέργειες των αισθήσεων, ακόμη και αυτόν τον λογισμό της ηδονής."5. Ο Μοναχός είναι ένας οφθαλμός, που με την παρουσία του Αγίου Πνεύματος βλέπει το πρόσωπο του Θεού και προγεύεται από αυτήν την ζωή την Βασιλεία των Ουρανών.

Στο κελί του Ιερού Χρυσοστόμου, με αχώριστο σύντροφο την καθημερινή επικοινωνία με τον Θεό δια της προσευχής, όσο και με την Θεία Λατρεία, και με τις πολλές πρεσβείες της Υπεραγίας Θεοτόκου, στην οποία έτρεφε πολλή ευλάβεια, αλλά και των Αγίων της πίστεώς μας, θα ασχοληθεί με την μελέτη των πατερικών κειμένων και εν συνεχεία με το διακόνημα της συγγραφής. Κράτησε, μέχρι και τη στιγμή που έπεσε στο κρεβάτι του πόνου, τους τρεις άξονες της πνευματικής ζωής, τους οποίους παρέλαβε από τον Γέροντα Αιμιλιανό - λατρεία, προσευχή και διακόνημα.

Σ' αυτό το κελί θα γράψει για τους Αγίους του Άθω, ένας άθλος στα εκκλησιαστικά χρονικά. Θα καταγράψει εν συνεχεία, τη ζωή και τα παλαίσματα των Μοναχών της αγιορειτικής κοινωνίας στο τρίτομο έργο του "Το γεροντικό του Αγίου Όρους", ενώ θα συντάξει ένα πλήθος ομιλιών που θα εκφωνηθούν στις Ιερές Μητροπόλεις, ιδιαιτέρως κατά τη διάρκεια της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, καθώς και πολλές άλλες Ανακοινώσεις σε πάνω από 100 συνέδρια, τόσο στην πατρίδα μας όσο και στο εξωτερικό. Κείμενα, ακόμη, από τον γλαφυρό κάλαμό του, τα οποία μεταφέρουν το δυνατό κρασί του Αγίου Όρους, τον άκρατο οίνο και την νηφάλια μέθη των εν Χριστώ μεθυσμένων οικιστών του Ιερού Περιβολίου της Παναγίας, θα δημοσιευθούν στον αθηναϊκό τύπο, στην εφημερίδα "Μακεδονία", σε άλλες εφημερίδες, σε περιοδικά και εκδόσεις Ιερών Μητροπόλεων, καθώς και στο αγαπημένο του "Πρωτάτο".

Τα πρόσωπα, επίσης, των Οσίων Γερόντων Γεωργίου του Καρσλίδη του Ομολογητού αλλά και του Οσίου Ιερωνύμου του Σιμωνοπετρίτου, βρίσκουν στο πρόσωπό του τον πιο καλό βιογράφο. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι κατά την διάρκεια της τελευταίας περιόδου της ασθενείας του, όπως ο ίδιος μου ανέφερε, είχε συνομιλία, όντας μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, με τις άγιες αυτές μορφές και την διαβεβαίωσή τους ότι θα έχει την συνδρομή και την βοήθειά τους, καθώς και της Οσίας Σοφίας από το Μοναστήρι της Κλεισούρας.

"Τι σου είπαν Γέροντα οι Άγιοι οι οποίοι ήλθαν κοντά σου;", τον ρώτησε ο υποτακτικός του π. Χρυσόστομος, ο άγρυπνος φύλακας που στάθηκε ηρωικά και ακούραστα κοντά του, ιδιαίτερα τις δύσκολες ώρες της ασθενείας του. "Είσαι καλός βιογράφος μας", απάντησε.

Δικαιολογώντας την ενασχόλησή του αυτή με τους Αγίους της Εκκλησίας μας, παρέθετε τον συγκινητικό λόγο του Γέροντος Εφραίμ του Κατουνακιώτου : "Γράψε κι ένα δεύτερο βιβλίο για έναν άλλο Άγιο της Εκκλησίας μας για να αποκτήσεις τη σωτηρία σου".

Και δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως το τελευταίο κείμενό του στις 24 Ιανουαρίου 2014, υπαγορευμένο στον αγαπημένο του Διάκονο Γεώργιο Ράνιο, αναφερόταν στον Όσιο Ιερώνυμο τον Σιμωνοπετρίτη.

Οι επιστολές, ακόμη, και οι απαντήσεις σε άλλα γραπτά κείμενα βρήκαν στο πρόσωπό του έναν γνήσιο εκφραστή της πατερικής και επιστολικής γραμματείας. Απαντήσεις ζεστές, πνευματικές, ολιγόλογες, που πραγματικά ανέπαυαν τους παραλήπτες τους.

Γ. Εκείνο όμως που δόξασε τον Γέροντα ήταν η ασθένεια. Από την ηλικία των 19 ετών ζούσε κάτω από το βάρος της ασθενείας και την απειλή του θανάτου. Θυμόταν τα λόγια του σοφού Γέροντά του, Αιμιλιανού : "Η ασθένεια παιδί μου θα σε σώσει". Γι' αυτό και οπλισμένος με ιώβεια υπομονή, σήκωνε αυτόν το σταυρό τον οποίο επέτρεψε ο Θεός, επαναλαμβάνοντας συχνά πυκνά τα λόγια του Αποστόλου Παύλου "εδόθη μοι σκόλοψ τη σαρκί"6. Οι επισκέψεις στα νοσοκομεία και της πατρίδος μας και του εξωτερικού ήταν συχνές πυκνές. 18 εγχειρήσεις, αμέτρητοι οροί και φάρμακα, εξετάσεις και ιατρικές παρακολουθήσεις. Γι΄ αυτό και όταν μιλούσε για τον πόνο ήταν αποκαλυπτικός.

"Ο πόνος, έλεγε, είναι το χνώτο του Θεού στη ζωή μας. Ο πόνος είναι το εύκρατο κλίμα για την καλλιέργεια και ανάπτυξη της πνευματικής ζωής. Οι πονεμένοι είναι οι πλούσια ευλογημένοι από τον Θεό… Μόνο στα πονεμένα πρόσωπα υπάρχει ένα μυστικό φως, που κάνει απαλά γνωστό το μαρτύριο του εσωτερικού πόνου, ενός αμονιού όπου λεπτύνεται ο άνθρωπος κι ο λόγος του γίνεται χαριτωμένος, βιωματικός, ατόφιος, απέριττος… Πίσω από τον κάθε ανθρώπινο πόνο κρύβεται ο Θεός. Ο πόνος πάντως θα παραμένει ένας εφαλτήρας για υψηλές πνευματικές αναβάσεις και ανατάσεις, για συναντήσεις με την αγία τριάδα που λέγεται Θεός, άνθρωπος, εαυτός… Ο μεγαλύτερος πόνος, ο θάνατος, νικήθηκε με τον θάνατο του Χριστού, η αφοβία είναι το μερίδιό μας από την ανυπέρβλητη και μόνιμη αυτή νίκη… Αυτή τη δίχως καθυστερήσεις και ερωτηματικά ανοδική πορεία προς το ανέσπερο φως, ταπεινά κι εγκάρδια σας εύχομαι, ως ο έσχατος των μοναχών του Αγίου Όρους, που μαζί σας αγωνίζεται να σηκώνει τον σταυρό του."

Δ. Το μακάριο τέλος του

Κάθε αρχή έχει και τέλος. Και ο Γέροντας βάδιζε, όπως μας έλεγε στο Ιερό Δωδεκαήμερο, προς το τέλος της επίγειας διαδρομής του. Ο ίδιος ζήτησε, από τότε που άρχισε η τελευταία περιπέτεια της υγείας του, την μεγάλη Τεσσαρακοστή του 2013, να φιλοξενηθεί στον γνωστό του, από πολλά χρόνια, χώρο του Επισκοπείου της Καστοριάς, αφού προηγουμένως νοσηλεύτηκε σε διάφορα νοσηλευτικά ιδρύματα της Θεσσαλονίκης και της Λαρίσης, με την βοήθεια και την συνδρομή τόσο της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου όσο και της γνωστής του οικογενείας Κωνσταντίνου και Ελένης Ευθυμίου από την Λάρισα. Σ' αυτήν την δοκιμασία του είχε ακούραστο σύντροφο και συμπαραστάτη τον πνευματικό του υιό π. Χρυσόστομο, ο οποίος του στάθηκε υιικά και σεβαστικά και με το χιούμορ που διέθετε - και που είναι και αυτό ένα χάρισμα - απάλυνε τον πόνο του, παίρνοντας όμως ως πολύτιμο δώρο γι' αυτήν του την αφοσίωση, την ευλογία και την ευχή του. "Να είσαι ευλογημένος", του έλεγε, "να έχεις την ευχή μου".

Την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, όταν κάπως συνήλθε στο θεραπευτήριο της Θεσσαλονίκης, "Άγιος Λουκάς", ζήτησε από τους θεράποντες ιατρούς του να μεταφερθεί στην Καστοριά. "Εδώ", έλεγε στους πατέρες της μικρής μας μοναστικής αδελφότητος, "θέλω να κλείσω τα μάτια μου. Να πάρετε εσείς την ευλογία του Θεού." Αλλά και αυτοί οι πατέρες, για τους οποίους ο υπογράφων δεν είναι ικανός ούτε τα πόδια τους να φιλήσει, θεωρούσαν την παρουσία του ασθενούντος Γέροντος, ως την πιο μεγάλη ευλογία του Θεού στην ζωή τους. Έτσι την εβδομάδα της Αναλήψεως, και μάλιστα "οψέ σαββάτων", για να χρησιμοποιήσω το λόγο του Αγίου Κυρίλλου του Σκυθοπολίτου, που περιγράφει την μακάρια τελευτή του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου, αφού την τρίτη πρωινή της Κυριακής μετέσχε του Ποτηρίου της Ζωής και της Αθανάτου Τραπέζης, "εξήρε τους πόδας και προσετέθη τοις πατράσιν αυτού"7.

Ξημέρωνε η Κυριακή της μνήμης των 318 Πατέρων της Α' Οικουμενικής Συνόδου, των Πατέρων τους οποίους ύμνησε, παρουσίασε τη διδασκαλία και τον τρόπο ζωής τους. Ανήμερα της μνήμης τους μετέβη "δια του θανάτου εις την ζωήν". Έζησε οσιακά και εκοιμήθη οσιακά. Η επιθυμία του εκπληρώθηκε, ώστε να μην κοιμηθεί σε νοσοκομείο, αλλά στο ιερό Επισκοπείο της Καστοριάς, αντικρίζοντας στο Ιερό Παρεκκλήσιο την Κυρά του Άθω, την Γοργοϋπήκοο, εν μέσω προσφιλών και αγαπημένων του προσώπων που τον αγάπησαν και τον διηκόνησαν με υιικό σεβασμό και αγάπη.

Συγκλονιστική η Θεία Λειτουργία στο Ιερό Παρεκκλήσιο του Επισκοπείου με την παρουσία του σκηνώματός του. Συγκινητική η παρουσία πλήθους ανθρώπων... Κληρικών, Μοναχών και λαϊκών, που ήρθαν να ασπαστούν το σκήνωμά του. Με παναγιορείτικη συμμετοχή η Εξόδιος Ακολουθία στο Καθολικό της Σκήτης του Αγίου Παντελεήμονος. Ο απέριττος τάφος του στο κοιμητήριο της Σκήτης με το σημείο της νίκης και του θριάμβου κατά του θανάτου, τον Τίμιο Σταυρό, μήνυμα ελπίδος και αισιοδοξίας πως ο έσχατος εχθρός, ο θάνατος, κατά τον αποστολικό λόγο, νικήθηκε8.

Πολυσέβαστέ μου Γέροντα,
Χελιδόνι του Άθω,
Αηδόνι της Παναγίας και των Αγίων,
Μυροβόλο λουλούδι του θεομητορικού Περιβολίου,

Αυτήν την σύντομη και άτεχνη αναφορά μου στο πρόσωπό σου, με την συμπλήρωση 40 ημερών από της οσίας κοιμήσεώς σου, θα ήθελα να την κλείσω με τα λόγια ενός αετού του πνεύματος, του Γέροντος Αιμιλιανού του Σιμωνοπετρίτου, όταν αποχαιρετούσε τον μακαριστό παπα-Δημήτρη Γκαγκαστάθη των Τρικάλων, σε παραλλαγή : "Ε, Γέροντα Μωυσή, τότε έβλεπες εις το πέραν. Τώρα δες προς τα εδώ. Άκουσε τι λέγει η Γραφή: «Εμός εστί Γαλαάδ και εμός εστί Μανασσής»9. Ιδικός Του είσαι εσύ, τάχυνον να γίνουμε και εμείς οι δικοί Του."

Μην μας ξεχνάς Γέροντας στο Ουράνιο Θυσιαστήριο.

Να θυμάσαι το Άγιον Όρος

Να θυμάσαι τους ιδικούς σου ανθρώπους

Να θυμάσαι και την δική σου πόλη την Καστοριά.

Καλή αντάμωση Γέροντα στην Βασιλεία των Ουρανών.

_______________________________________________________

1. Αγίου Νικολάου Αχρίδος - "Ο αναληφθείς Χριστός, το σωτήριο χελιδόνι που μας οδηγεί στην Αιώνια Άνοιξη"
2. Κοινωνικό Αναλήψεως
3. Γέροντος Αιμιλιανού - "Κατηχήσεις και λόγοι"
4. Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου - "Ενιαύσιον 2012"
5. Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιερόθεου - "Ο Ορθόδοξος Μοναχισμός"
6. Β' Κορ, 12, 7
7. Λόγος του Μεγάλου Αθανασίου στον Μέγα Αντώνιο
8. Α' Κορ, 15,26
9. Ψαλμός 59, Στίχ. 9